Life of Lord Mahavira

Author(s): Sarabhai Manilal Nawab
Publisher: Sarabhai Manilal Nawab

Page 72

As Represented in the Kalpasūtra Paintings
[35 Noble dreams, o beloved of the gods ! you have seen; auspicious dreams, o beloved of the gods ! you have seen. Thus o beloved of the gods ! you have seen noble, prosperity, lucky, beautiful dreams, bestowing health, contentment, long-life, luck and prosperity; o beloved of the gods ! you will acquire wealth; o beloved of the gods ! you will get pleasures; o beloved of the gods ! you will have a son. o beloved of the gods! you will have happiness; o beloved of the gods ! you will acquire a kingdom. Thus, o beloved of the gods! after the lapse of nine months and seven and half nights and days, you will give birth to a lovely, beautiful, handsome child who will become an emblem of our family, a lantern of our family, a support of the family, a diadem of the family, a Tilaka, An ornament of the fore-head for the family, a renowner of the family, a maintainer of the family, a sun in family, a prop of the family, a gladdener of the family, a maker of the fame of the family, a shelter of the family, an augmentor of the family, a child with tender hands and feet, whose body is furnished with unlacking complete five senseorgans, furnished with lucky marks and signs, and whose handsome body is furnished with all the members which are well-measured, well-proportioned, appropriate, perfect, and beautiful, and with a face as calm as the moon.
Besides, the child when he has completed boy-hood, and after having acquired proficiency in arts and sciences, when he has reached youth, he will become a benevolent powerful, envincible king-an owner of an extensive large army and force.
Under a canopy sits king Siddhārtha on a spired throne, dressed in a lower garment (dhoti) and a scarf. In his right hand is a sword which is the regular attribute in Western Indian miniature painting of a king in ceremonial dress. Before him sits Queen Trisalā on a cushion, wearing bodice (choli), scarf, and lower garment (sārī). The king and both wear jewellary and an elaborated head-dress. In the right corner of the upper register, two maids are depicted.
ચિત્ર ૪૮. દેવસાના પાડાની કલ્પસૂત્રની પ્રતના સુંદર સુશોભનવાળા આ પાનાની અંદર સેનાની શાહીથી આ પ્રમાણે લખેલું છે કે :- સિદ્ધાર્થ રાજા, ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણીને સ્વપ્નનું ફલ કહે છે. ત્યાર પછી, તે ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણી સિદ્ધાર્થ રાજા પાસેથી એ વાત સાંભળી સમજી ભારે હરખાણ, સંતોષ પામી યાવતું તેનું હદય પ્રફલ થઈ ગયું અને તે હાથની અને હથેળીની દશે નખ ભેગા થાય એ રીતે મસ્તકમાં શિરસાવર્ત કરવા સાથે અંજલિ કરીને આ પ્રમાણે બેલી :
| હે સામી ! એ એ પ્રમાણે છે, તે સામી! એ તમે કહ્યું તે પ્રમાણે છે, તે સામી! તમારું કહેણ સાચું છે, તે સામી! તમારું વચન સંદેહ વિનાનું છે. તે સામી ! હું એ તમારા કથનને વાંછું છું, હે સામી! મેં તમારા કથનને તમારા એ મુખથી નીકળતાં જ સ્વીકારી લીધું છે, તે સામી ! તમારું મને ગમતું એ કથન મેં ફરી ફરીને વાં છેલ છે. જેમ તમે સ્વપ્નોના એ અર્થને બતાવે છે તેમ એ સાચા છે; એમ કરીને ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણું સ્વપ્નોના અર્થને સારી રીતે સ્વીકારે છે, એ પ્રમાણે સ્વપ્નોના અર્થને સારી રીતે સ્વીકારીને સિદ્ધાર્થ રાજાની રજા લઈ તે વિવિધ પ્રકારનાં જલાં મણિ અને રત્નની ભાતવાળા અદ્ભુત ભદ્રાસન ઉપરથી ઊભી થાય છે, ઊભી થઈને ધીમે ધીમે અચલપણે, ઉતાવળ વગરની, વિલંબ કર્યા વગરની રાજહંસની જેવી ચાલથી ચાલતી એવી રીતે ત્રિશલા ક્ષત્રિયાણ જ્યાં પિતાનું બિછાનું છે ત્યાં આવી પહોંચે છે.
Jain Education Intemational