________________
75.
As Represented in the Kalpasůtra Paintings contentedly chewing the cud. After sometime, the cowherd came, and when he saw the bulls there, he at once jumped to the conclusion that Mahāvira meant to steal them. In a rage, he took up the bulls binding thong to strike the Lord. Just at that time, Sakra desired to know how Mahāvīra was faring on his first day, and he saw what was going on. He stayed the cowherd's hand and rebuked him. Then he stated that for twelve years • Mahāvíra would suffer trials before obtaining omniscience and he offered to go along as a bodyguard. But Mahāvira coming out of his meditation and for the first time noticing what was taking place, declined, saying that the Tirthankaras always obtain Omniscience by their own heroic efforts. Sakra, therefore, compromised by appointing as a bodyguard a Vyantara god Siddhartha, who had been Mahavira's maternal nephew (mother's sister's son), telling him to ward off those who would interfere with Mahāvīra's meditation.
In the painting, Mahāvīra stands motionless in meditation, his eyes fixed on the tip of his nose, with arms hanging down (pralambitabhujadvaya). On the right side, the cowherd stands with the thong upraised to strike Mahāvīra. The side panels have foliage and geometric carpet designs.
ચિત્ર ૧૪૭. : નવાબ ૬, ઉપરથી. શ્રી મહાવીર પ્રભુને શૂલપાણિ યક્ષનો ઉપસર્ગ. શ્રી મહાવીર પ્રભુ એક દિવસ અસ્થિક ગ્રામમાં શૂલપાણિ યક્ષના મંદિરમાં આવ્યા. લોકોએ કહ્યું કે : “હે પ્રભુ ! આ દુષ્ટ તેના ચૈત્યમાં રહેનાર દરેકને મારી નાખ્યા વિના રહેતો નથી, લોકેએ ના કહેવા છતાં, પ્રભુ તે યક્ષને પ્રતિબોધવા માટે લોકે પાસેથી અનુમતિ માગી ત્યાં જ રાત્રિએ એકાગ્રચિત્તે કાઉસગધ્યાને રહ્યા.
પેલા દુષ્ટ યક્ષે પ્રભુને ક્ષોભ પમાડવા ક્રોધાવેશમાં આવી ભૂમિને ભેદી નાખે એવું અટ્ટહાસ્ય કર્યું, પ્રભુ એથી જરાય ન ડગ્યા. પછી તેણે અનુક્રમે સર્પ, નળીઓ અને પિશાચનાં રૂપ વિકુર્તી, દુઃસહ ઉપસર્ગો કર્યા. પ્રભુ તો પર્વતની જેમ અચળ જ રહ્યા. તેણે પ્રભુનાં મસ્તક, કાન, નાક, નેત્ર, દાંત, પીઠ અને નખ જેવા સાતે અંગોમાં એવી વેદના ઉત્પન્ન કરી કે જે સામાન્ય માણસને એવી વેદના થાય તો તે પ્રાણુ જ ગુમાવી બેસે. આટલું કરવા છતાં પણ પ્રભુ ન કંપ્યા ત્યારે તે પ્રતિબંધ પામ્યો.
Fig. 147. : SMN. 6, Sulpaņi's attack Mahāvira. In course of time, one day Sri Mahāvira came to the temple of Sulpāņi yakşa at Asthikagrāma, with the object of enlightening yakşa.
Sri Mahavira asked some village-people of having a temporary lodging in the temple. They said : "o worthy man ! yon may not be killed at the hands of this yakşa". Sri Mahavira did not reply and stayed there and remained in Kāyotsarga.
With the object of terrifying Sri Mahavira, Sulpāņi created a devil, a mongoos and highly poisonous serpents, who angrily threw poisonous flashes of fire; who was as black as the mass of hair of the head of the young female. The venomous 'serpents speedily approached Sri Mahāvīra and sightly entwined himself by his body around a pole and was biting him with his sharp teeth and by encircling himself round Sri Mahavira's neck.
On thus seeing Sri Mahavira perfectly unshaken, Sulpāņi was greatly enraged, and he caused him extremely violent and unbearable, excruclating pains on seven different places
Jain Education Intemational
For Private & Personal use only
www.jainelibrary.org
