________________
૧૦: કલ્યાણ; માર્ચ -એપ્રીલ-૧૯૫૧
માલ મને મલી જશે, પછી તે હું ખાદશાહને પણ ખાશાહ છું' આમ વિચારી, એ એની તૈયારીમાં પડયા.
ધીરા
તેણે પેલા એને કહ્યું; • ઉતાવળ ન કરો, પડા, રાત પડવા દે, આપણે જમવાનું લઈ અહિથી નિરાંતે જઇએ, તમારા માટે હું લાડવા બનાવી આપુ', ત્યાં જ તે તમે બધા જમી લેજો. ' ચારાએ હા કહી, એટલે સેાનીભાઇએ આ બધાયને ધાટ ઘડવા ઝેરમિશ્રિત છ લાડવા તૈયાર કર્યાં. પેાતાને માટે ત્યાં ખાવા માટે એક લાડવા ઝેર વિનાના તૈયાર કરી જુદા રાખ્યા. અને પેલાએની સાથે ઉપડયે બધા વાતા કરતા-કરતા તે ટેકરી નજીક આવી ગયા. સાનીભાઇએ પેલા ચારાને વિશ્વાસમાં લેવા માટે વાતિળ પાથરવા માંડી; ' જીએ ! તમે તો મારા જ છે, અડધી રાતે તમારૂં કામ માથું મૂકીને કરી આપવા હું બંધાયેલા છું. તમારા બધાને ઉપકાર મારા પર પારિવનાના છે, તમારૂ અનાજ મારા પેટમાં પડેલું છે. તમારે મારા સબંધી કાંઈ ચિંતા કરવી નહિ. હું તમારા જ છુ.' આમ વાંતે ચઢાવીને બધાને કહ્યું * હવે ‘ઉતાવળ કરવાની કાંઇ જરૂર નથી. આ કાંડાનુ, અરે અબજોનુ અધુ ધન તમારૂ જ છે, ખરેખર તમારા પર ભાગ્યદેવતા પ્રસન્ન થયા છે, હું તમે કહેશે તે રીતે તમને આ સેનાની શિલાએના ટુકડા કરી આપીશ પણ તમે ભૂખ્યા હશે, નિશ્ચિંત બનીને ભાજન કરી લે। પછી બધી વાત આમ કહી તેણે સાથે લાવેલ લાડવા આ છયે જણને ખાવા અસા. ચારોએ સાનીની પીઠી મધલાળ જેવી વાજાળમાં ફણે તે લાડવા આરોગવા માંડયા.
ખરેખર; લાભ તથા માયાના પાપે અતિ કારમાં છે; લેાભી માનવા માયાની જાળમાં અન્યને ફસાવવા જાય છે, પરિણામે પરસ્પર બન્ને પોતાના ખાદેલા
ખાડામાં પડે છે. લાડવા ખાધા પછી, ચારાને પાણીની ખૂબ તરસ લાગવા માંડી; ગળુ શાષાવા માંડયુ, લથડીયાં ખાતા તે બધા ફૂવાની શોધમાં આમ-તેમ ડા¥ાંળીયા મારવા લાગ્યા. સેાની તે જાણે તેમને નિકટને સાથી હોય તે રીતે તે બધાને કૂવા પાસે લઈ ગયા. પાણી ખીંચી આપ્યું, અને બધાને પાણી પાઈ, તૃષામુક્ત કર્યાં. હજી લાડવાના ઝેરની અસર થઇ ન હતી, ધીમું ઝેર હાવાથી તેની શરૂઆત થવાની તૈયારી હતી. સે।નીભાઈને મનમાં નિરાંત હતી. પોતે પણ કૂવામાંથી પાણી કાઢીને પીધું, ઝાડે ફરવાની શંકા થઈ હોવાથી તે પાણીને કળશા ભરીને જંગલમાં ઝાડે ફરવા ગયા.
પાણી પીધા પછી, કાંઇક શાંતિ થયા બાદ; સાનીના ગેરહાજરીમાં ચારાને કાંઇક વિચાર આબ્યા; એક ડાઘાએ ઉતાવળા થઈ કહ્યું: ભાઇએ ! જે કરવુ તે વિચારીને કરવું, આ જેવું તેવું કામ નથી. લાભે લખ્ખણ જાય’– એમ આપણા ધરડાએ કહે છે, એ ખાટું નથી. આવી બાબતમાં તે સગા ભાઈને પણ વિશ્વાસ ન થાય, તે આતો સાનીભાઇ; બધાય કરતાં આ ધૂત, અને લુચ્ચી જાત મેાનારની. માટે એને વિશ્વાસ કેમ થાય ? આવે સાનાના નગદ માલ જોઇને એનું મન માંકડું થયા વિના રહે ખરૂં કે? અને કાંઇ એક દિવસનું આ કામ નથી. વાધ, વાનર અને સાપ જેવા જંગલી તથા હિંસક પશુઓને વિશ્વાસ હજી થાય પણ ભૂલે-ચૂકે સેાનારને વિશ્વાસ નહિ કરવો.’
આની વાત સાંભળી બીજા વિચારમાં પડયા; વચ્ચે એક પૂછ્યું; એવું તે કાંઈ હોય ? વાધ, વાનર તથા સ કરતાં સેાની હલકા હતા હશે?' પેલાએ કહ્યું; ‘તમારે જાણવું છે તે જુઓ, સાંભળેા ! આ પ્રસંગ પર એક લાકકથા છે. [અપૂર્ણ ]
એક ગામડીઆ—[ શહેરમાં આવીને] અરે ભાઈ! કાળુ ંબજાર કયાં આવ્યું.? જાણીતા શહેરી— રે ભાઇ ! એટલી ખબર નથી. ધોળી ટાપીવાળાએાના ખીસ્સામાં.
માસ્તર—અલ્યા નટુ! હેત્રી ૪ યે કઇ લડાઇમાં મરણ પામ્યા? નટુ—સાહેબ! એની જીંદગીની છેલ્લી લડાઈમાં, એ. મર્યા.
"
