________________
જીવન
જ્યોત........... ....પૂ મુનિરાજ શ્રી કીતિવિજયજી મહારાજ.
કારક ,
- રાજા ભેજની રાજસભામાં પરમાત્ કવિ ધનપાલ. નિયમિત જતા હતા, પંડિતોમાં તેમનું અગ્રસ્થાન હતું. એક વખત પંડિતજીને રાજસભામાં જવાનું મોડું થયું. રાજા
જે વિલંબથી આવવાનું કારણ પૂછ્યું, ધનપાલે જણાવ્યું કે, હે મહારાજ તિલકમંજરી કથાની રચનામાં હું ગુંથાયેલે ડૉ. જેથી જરા ડું થયું છે.”
રાજાને તિલકમંજરીની કથા સાંભળવાની ઘણજ ઉત્કંઠા હતી, ઝભ્ય જયારે પૂર્ણ થઈ ચૂક્યું ત્યારે રાજા ભોજને ધનપાલ સંભળાવે છે. ભારતનું લાલિત્ય અને કથાની રસિકતા અપૂર્વ હતી, વાદિવેતાલ કી તારી પાસે કંઇક માંગણી કરું છું, તું રોષ શાંતિસૂરિજીએ જે કથાનું સંશોધન કર્યું ન કરીશ.” હતું. ધનપાલને સરસ્વતી પ્રસન્ન હતી, પછી એક તે કથાના આરંભમાં જ ‘રિવા
એ કથાની રસિકતાનું તે પૂછવું શું ! નવ- રક્ષણ કરે,” એમ મંગળાચરણ કર તેમજ રથી પૂણ હતી. રાજાભેજ સાંભળવામાં
મારા કહેવાથી અધ્યા નગરીના સ્થાને ધારોતન્મય બની ગયે હતા.
નગરી. શકાવતાર ચિત્યના સ્થાને મહાકાલ, અદભૂત રસપ્રદ કથા શ્રવણ કરી રાજા ઋષભદેવના સ્થાને શંકર, અને ઈંદ્રના સ્થાને ભેજે અપૂર્વ આલ્હાદને અનુભવ્યું. મારું નામ રાખ “જે આ પ્રમાણે તું તિલક
કથા સમાપ્ત થયા બાદ રાજાજે કવી મંજરીમાં ફેરફાર કરી નાંખે તે તું જે માંગે શ્વર ધનપાલને જણાવ્યું, “હે કવિવર ! હું તે તને હું આપવા તૈયાર છું”
[ અનુસંધાન પેજ ૩૯ થી ચાલુ) જીવનને અભ્યાસ હોય છે પણ નૈતિક ઉચ્ચતાને એટલો સંપૂર્ણ નડિ બને કે જેટલે સંપૂર્ણ અભ્યાસ તેને ઘણો ઓછો હોય છે અગર નથી પણ મનુષ્ય પિતે પ્રયોગ દ્વારા બનાવી શકશે. એમ એક દ્રષ્ટિએ કહીએતો તે ખોટું નથી.
જીવનમાં નૈતિક ઉચ્ચતાને પ્રથમ પસંદગી આથી જ જીવનમાં નૈતિક ઉચ્ચતાને પ્રથમ આપવામાં મનુષ્યને કઠિનતા અને વિનાની પસંદગી આપવામાં કઠિનતાનો અનુભવ થે સામે અડગ ઉભા રહેવું પડશે પણ તેણે યાદ સંભવિત છે. આ સંભવિત પ્રસંગની સામે રાખવું જોઈએ, કે એક વખત કઠિનતા પર મનુષ્ય અડગ રહેવાનું શીખી લે તે આ જે તમારી અડગતા વિજય વરસે તો તમને
ન દુનિયામાં તે ફતેહના માર્ગ ઉપર ટકી જાય હંમેશને માટે ખેતિક ઉચ્ચતા, સરળતાની વસ્તુ
છે, આગળ વધે છે. જે : બની જશે કે જેની, તમારે મનુષ્ય જીવનને ઉચ્ચસપાટી પર લઈ જવા માટે ને તેમને જીવનમાં નૈતિક ઉચ્ચતા એ મનુષ્યને કરીને દુનિયામાં દુ ષ્કાર આદિનું કાર્ય મનુષ્ય બનાવે છે, એટલું જ નહિ પણ દેવ સફળતાપૂર્વક કરવા માટે ખુબજ જરૂર છે. યા સર્વોચ્ચ મનુષ્ય બનવા માટેના દ્વાર
કડીબદ્ધ રીતે દરેક જન્માંતરમાં મનુષ્યને ખુલ્લાં કરી આપે છે.