Book Title: Jain Shasan 2001 2002 Book 14 Ank 19 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
ધર્મીના આધારે ધર્મ કે ધર્મના આધારે ધમ ?
8
વ્યવહાર દષ્ટિએ વિચારીએ તો પ્રથમ દીકરો કે પ્રથમ સાધર્મિક (ધર્મા) હોય તો શાસન (ધર્મ) હોય એમ બાપ? દીકરાના આધારે બાપકે બાપના આધારે દીકરો ? | અપેક્ષાએ કહેવાય, પણ એકાંતે તો કહેવાય જનહિ, કાર છે હું છું તો મારો બાપ છે, મારો બાપ મારા આધારે જીવે છે કે જેન તો જિનનો ભક્ત હોય તે જ કહેવાય છે. એમ કોઇપણ કુળવાન પુત્ર કદી બોલે ખરો ? એમ બોલે હૈયું હારવાના સ્થાને હૈયું બાળશો નહિ તો એ એને માટે શોભાસ્પદ બને ખરું?
આપણે આપણું ધન સબુદ્ધિથી વિચાર કરીને પ્રથમ શાસનકે પ્રથમ આરાધક? પ્રથમ સાધર્મિક કે આપણી ઇચ્છા મુજબના કાર્યમાં ખર્ચીએ છીએ કે અજ્ઞH પ્રથમ શારાન (ધર્મ) ? સાધર્મિકના આધારે શાસન કે લોકને પૂછી-પૂછીને તેઓ કહે તે કાર્યમાં ખરચીએ છીએ? શાસનના આધારે સાધર્મિક? સાધર્મિક હોયતો શાસન હોય આપણા હૈયામાં સાધર્મિક ભક્તિ ઉભરાતી હોય કે શાસન હોય તો સાધર્મિક હોય ? ધર્મીના આધારે ધર્મ કે તે ખૂબ ખૂબ અનુમોદનીય છે. આપણે પોતે સાધર્મિકો માટે ધર્મના આ પારે ધર્મી ?
કેટલું ધન ખરચ્યું છે અને દરસાલકેટલું ખરચવાનું નક સૌ પ્રથમ શાસન સ્થપાય છે. શાસન સ્થપાયા બાદ જ સાધમિ કો થાય છે. ત્રીજા, ચોથા અને પાંચમા આરા આપણે સાધર્મિક ભક્તિની ‘રોપશેuiહિત્યમ સિવાયના કાળમાં શાસનના અભાવે સાધર્મિકોનો સર્વથા ની જેમ માત્ર વાતો જ કરીએ અને ખરચવાનું તો બી અભાવ હોય છે.
જ કહીએ એ કેટલું ન્યાયયુક્ત છે? સાધર્મિક ભક્તિ | મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં શાસન સદાકાળ હોય છે તો ત્યાં સૌએ પોતપોતની શક્તિ અનુસાર કરવાની હોય કે નહિ સાધર્મિકો પણ સદાકાળ હોય છે. ભરત-ઐરાવત ક્ષેત્રમાં આપણે આપણું ઘર આપણી ઇચ્છા મુજબ સદાકાળ શાસન હોતું નથી તો ત્યાં સાધર્મિકો પણ સદાકાળ ચલાવીએ છીએ પણ બીજાની ઇચ્છા મુજબ ચલાવતા ના. હોતા નથી
ભગવાને સ્થાપેલું શાસન આપણી ઇચ્છા મુજબ પાંચમા આરાને અંતે પ્રથમનાશધર્મનો થાય છે. ધર્મને ! ચાલે કે ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ ચાલે? આપણે જ્ઞાનકે નાશ થયા પછી ધર્મી ક્યાંથી હોય ? ધર્મનો નાશ થયા પછી ભગવાન જ્ઞાની ? ધર્મી રહી શકતો નથી. ધર્મનો નાશ થયા પછી ધર્મનો નાશ શ્રીમંતોનું ધન એની પોતાની તીજોરીમાં ભરેલું થાયજ છે પ્રથમ ધર્મનો નાશ થાય અને પછી ધર્મનો નાશ રહે એમાં આપણે હૈયું બાળતા નથી, પણ એજ્યારે ખરી થાય એવું કોઇપણ કાળે બનતું નથી.
માંડે છે ત્યારે જ હૈયું બાળવા લાગી જઇએ છી. માત્રધર્મશાસ્ત્રના આધારે નહિ, વ્યાકરણ શાસ્ત્રના વાસ્તવમાં ધનખરચાય નહિ અને શ્રીમંતોની તીજોરીમાં કહ્યું આધારે પગધર્મના આધારે ધર્મી (ધર્મ-ધર્મીસંબંધ) સિદ્ધ રહે એમાં જ હૈયું બાળવું જોઇએ. થાય છે.
શ્રીમંત જ્યારે પોતાનું ધન ખરચવા માંડે ત્યારે ધજેના હૈયામાં હોય એને જ ધર્મી કહેવાય છે. પુણ્યકાર્યમાં ખરચાતું હોય તો હૈયું બનાયકે પાપમાં ખરાનું ધર્મના ૨ ભાવે ધર્મી ન જ હોય. મૂ૪ નાસ્તિ તો હોય તો હૈયું બળાય ? શ્રીમંતોનું ધન પુણ્યકાર્યોમાં ખરાનું શારવા?
હોય એમાં હૈયું બાળવાથી દાનાંતરાયને ભોગતરાયકર્મ કે ઇ એક ગામમાં જૈનોનાં ઘર હોય, ત્યાં જે દેવ આપણા આત્માને બંધાવાનો સંભવત્ત ખરો કે નહિ ? (દેરાસર ) અને ગુરુનું આવાગમન પણ ન જ હોય તો ત્યાં શ્રીમંતો પોતાનું ધન આપણા (અજ્ઞા ન લો કમ) ધર્મ કે નાશ પામે ? ગુરુ મહારાજને ચોમાસાની વિનંતિ | કહેવા મુજબ ખરચે એ યોગ્ય કે ભગવાનની આજ્ઞા મુ. કરવા આ નારા પણ કહેતા હોય છે કે ગુરુ વિના ધર્મ સ્કશે નહિ. | ખયે એ યોગ્ય ગણાય ?
આ
