Book Title: Jain Shasan 2001 2002 Book 14 Ank 19 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
ક્ષ ાપનાનો સંદેશ
શ્રી જૈનશાસન (અઠવાડીક) ક વર્ષ: ૧૪
અંક: ૪૮
ક. તા. ૧૭-૯-૨૦૦૨
क्षमापनानो संदेश
-
-પૂ. મુ. શ્રી પ્રશાન્તદર્શન વિજયજી મ.
T વિષમતાના ઘર રૂપ આ સંસાર યાત્રામાં અટવાયેલા | કે, ક્ષમા અને સહનશીલતાના અભાવે જીવન એ જીવન | જાનમાં યાત્રિકને અનેક પ્રકારનો આરોહ-અવરોહ | નથી રહેતું પણ એક દાવાનલ બની જાય છે. જે પળે પળે પસાર કરવા પડે છે. આ જીવન યાત્રા આપણે ધારીએ પોતાને અને પરિચયમાં આવનારા પ્રત્યેકને દઝાડે છે. તેવી સહેલી નથી. રોજે રોજ અનેકના સંબંધોમાં | અગ્નિની જ્વાળા સારી પણ આવી સ્થિતિને ? આત્મિક અપેક્ષાઓની માત્રાના કારણે મનોદુ:ખના, વૈરવિરોધના | શીતલતા શાંતિ વગર કદિ સાચી સ્થિરતા સ્વસ્થતા પ્રસંગો ઊભા થતા હોય છે. ક્ષણ-બેક્ષણ સહવાસ જેમ | અનુભવી શકાતી નથી. મધુરતાનું કારણ બને તેમ કડવાશ-કટુતાનું પણ કારણ માટે જ બનીછે. પછી તેની યાદો જીવને સંતાપના અંગારાની આજના શ્રી સંવત્સરી મહાપર્વના મહાપવિત્ર આમાં દઝાડ્યા જ કરે છે. જગતના બધા સંતાપોનું દિવસે દરેકે દરેક માત્મા માત્રની જરૂરી નહિ બલ્ક મૂળ બીજવૈરવૃતિ છે. ‘મારું ન માને તેને બતાવ્યા વિના અનિવાર્ય ફરજ થઈ પડે છે કે ખરા હૈયાપૂર્વક માફી-ક્ષમાં રહું નહિ” આ વૃતિમાંથી વૈરનો જન્મ થાય છે. કેમ કે માગવી અને આપવી. તે માટે જરૂર છે સરળતા અને વૈર કી કાંઈ આકાશમાંથી નથી ટપકતું કે વૈરની ક્યાંયથી નમ્રતાની. સરળતા અને નમ્રતા વિના- ક્ષમાનું આયાત પણ નથી થતી. વૈરવૃતિ તો પોતાના જ ચિત્તની આદાન-પ્રદાન તે માત્રધર્મનહિ બનતા દંભ-'‘નાટક' - h:કરણની એક બગડેલી અને વિકૃત બનેલી દશા અને આત્માને છેતરવાનો ધંધો બની જાય છે. જેનું ફલ છે. ઉપકારીને પણ ભૂલાવે છે. તેમાંથી પેદા થતી | લખતાં પણ લેખિની લાજે છે તેવો દુરંત ૨ સાર છે ! નફર અને તિરસ્કારની વૃતિ ક્રોધના અવિને પ્રજ્વલિત સાચા ભાવે ક્ષમાના આદાન-પ્રદાનથી ચિત્ત રાખે છે. તેમાં બળતણ-પેટ્રોલ ઉમેરવાનું કામ કરે છે | હળવું બોજારહિત - બની જાય છે અને નંદનવનના છે ઈષ્ય-મત્સર-અદેખાઈ-અસૂયા અને અસંતોષ!તેથી જ આનંદને અનુભવે છે. પણ વૈરનીનિવૃતિઅનેદોષોની વેરની સાથે સંશય-વહેમ-જડતા-ગેરસમજ, અજ્ઞાન બધા | મારી સ્વીકાર્યા વિના અંતઃકરણની સ્થિરતા માથે સવાર થઈને આવે છે અને આંતરિક ડામાડોળ સ્વસ્થતા-નિર્મલતાોઈપણanશક્યનથી.નો સ્થિતિનું સર્જન કરે છે. માટે જ કહેવાય કે આંતરિક નભવિષ્યતિ ડામાડોળ અસ્થિર ચિતવાળાની કૃપા પણ ભયજનક છે. આંબાની ઈચ્છાવાળાએ આંબાનું બીજ વાવવું પડે ! પ્રાણ પાથરવા પોતાના જ માનતા ક્યારે પ્રાણ લેનારા કાંટાનું બીજ વાવવાથી આંબાની ઈચ્છાયારે પણ - અને મરાયા બની જાય તે કહેવાય નહિ.
ફળીભૂતન થાય. તેમજેમાનવકે માનવ સમાજ જીવનમાં જ માટે જ જ્ઞાનિઓ પોકારે છે કે જીવનનું સમતુલન સુખ-શાંતિ-સમાધિ-સ્થિરતા-સ્વસ્થતા ઈચ્છે દોષોની જાળવવા ક્ષમાધર્મ અને સહનશીલતાવૃતિને કેળવો. કેમ | માફી અને વૈરની ક્ષમાપના વિના સ્વપ્ન પણ સંભવિત
