Book Title: Jain Dharm ane Syadvada yane Trikalabadhit Sapeksha Satya
Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Panachand Bhagubhai Surat
View full book text
________________
-
- - -
-
-
-
આજ પ્રમાણે વળી પણ સ્યાદવાદ શ્રત પ્રમાણ જ્ઞાન થકી અન્ય ભા સંબધે પણ જાણવું કે –
(૧) કઈ પણ દ્રવ્ય સ્વ–પર ભાવથી અસ્તિ-નાસ્તિ સ્વરૂપે ઉભય સ્વરૂપ છે
(ર) કેઈ પણ જડ-ચેતન દ્રવ્ય પિતાના કેઈ પણ. પરિણામ (ભાવ)થી ભિન્નભિન્ન સ્વરૂપે હાઈ ઉભયસ્વરૂપી છે.
(૩) કેઈ પણ જીવ દ્રવ્ય પોતાના અનેક પ્રદેશ સમુદાયથી તેમજ ગુણપર્યાયથી એકાનેક સ્વરૂપે ઉભયસ્વરૂપી છે.
(૪) કેઈ પણ સંસારી જીવ (આત્મ-તત્વ). સ્વ-પર કર્તવભાવે શુદ્ધાશુદ્ધ ઉભય સ્વરૂપી છે. તેમજ એ પણ સ્પષ્ટ સમજવું કે આત્મા સિવાય અન્ય કોઈ પણ અચેતન દ્રવ્યમાં ઈચ્છાનુસારી ત્વ-સ્વભાવજન્ય કિયા હોતી નથી.
() કેઈ પણ આત્મા પોતાના જ્ઞાન-દર્શન ગુણથી સ્વ–પર સમસ્ત ય સંબંધી સામાન્ય-વિશેષ રૂપથી જ્ઞાતઅજ્ઞાતભાવે ઉભય સ્વરૂપી છે.
આ રીતે અનેક ગુણ-પર્યાય સ્વરૂપી છએ દ્રવ્યોને. જે કે કેવળજ્ઞાની તીર્થંકર પરમાત્મા, કેવળજ્ઞાને કરી સર્વ શેય ભાવને પ્રત્યક્ષપણે (હસ્તામલકવત) સંપૂર્ણ સ્વરૂપે જાણતા હોવા છતાં, “સવિતાવિતરિઝ એ સૂત્ર મજબ. સપ્રયોજન કઈ પણ ભાવને, અન્યને શ્રત દ્વારા જણાવવા માટે તે તેઓ પણ “વા” શબ્દથી સ્યાવાદનો આશ્રય. લઈને જણાવે છે.