Book Title: Jain Dharm ane Syadvada yane Trikalabadhit Sapeksha Satya
Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Panachand Bhagubhai Surat
View full book text
________________
૧૦૮
અથ –કઈ પણ દ્રવ્ય-પર્યાય સંબંધમાં પ્રમાણ સાપેક્ષ અવિરુદ્ધતાએ હિતાહિત સંબધે નયસાપેક્ષ યથાર્થતાના જાણકાર આત્માઓમાં મુખ્યતયા પરભાવ સંબધે તટસ્થતાએ સમવૃત્તિ હોય છે. તેમજ વ્યવહારમાં કથંચિત્ અન્ય આત્માપ્રતિ યથાતથ્ય સ્વરૂપે ઉપકારકભાવે પ્રવર્તન કરવા પણું પણ હોય છે. જ્યારે એકાંત નયવાદીઓ અભિમાન અને અહંકારની પીડા થકી સર્વત્ર કલેશની હોળીઓ સળગાવતા હોય છે. આથી આરાધક આનાથી આત્માઓને હેપાદેયતાના વિવેકમાં પણ સામાયિક ભાવની પ્રાપ્તિ અથે રાગ-દ્વેષનો ત્યાગ કરીને, સમવૃત્તિ ધારણ કરવા સંબધે, પ. પૂજ્યશ્રી હરિભદ્રસૂરિજીએ જણાવ્યું છે કે –
पडिसिद्धे सुयदेसे, विहिएसु ईसि रागभावेवि । सामाइयं असुद्धं, सुद्धं समयाए दोसुंपि ॥
શ્રી જૈનશાસન વિષે સર્વજ્ઞ અને સર્વદશી ત્રિલોકનાથ તીર્થંકર પરમાત્માઓએ અનાદિ-અનંત નિત્ય છદ્રવ્યાત્મક સ્વતઃ તેમજ પરતઃ ઉત્પાદ-વ્યય-ધ્રુવાત્મકભાવમાં પરિણામી એવા, આ જગત સ્વરૂપમાં સ્વ-સ્વ કર્મ પરિણામે દેવનાકી તિર્યંચ અને મનુષ્યગતિમાં જન્મ-જીવન અને મરણ થકી દુઃખીયા જીવને જન્મ-મરણની પરંપરાથી છોડાવી–સહજ-શાશ્વત મોક્ષસુખને આપનાર ધર્મ-તત્ત્વનું -સ્વરૂપ બતાવતાં જણાવ્યું છે કે
दुर्गति-प्रपतत्प्राणि-धारणात् धर्म उच्यते । । मयमादि देश विधः सर्वज्ञोक्तो विमुक्तये ॥