Book Title: Jain Dharm ane Syadvada yane Trikalabadhit Sapeksha Satya
Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Panachand Bhagubhai Surat
View full book text
________________
૧૭૨
કુરે છે, આ સંબંધે સત્ય એ છે કે, બ્રહ્માસ્વરૂપે એટલે અન་તજ્ઞાનાદિ શુદ્ધ સ્વગુણુ સત્તાએ પ્રત્યેક આત્માએ ત્રિકાલિક નિત્ય છે પરંતુ શુદ્ધાશુદ્ધ પરિણામી સ્વરૂપે અનિત્ય પણ છે. આથી જીવના કમ*જન્ય-જે-જે .સ'સારી પર્યાયેા છે, તે સવે—તે આત્માના વિભાવ પર્યાય છે, એમ જાણવું. તે સાથે શુદ્ધ પર્યાયનું પરિણમન પણ વિચારવું જરૂરી છે. આથી સ્પષ્ટ સમજી શકાય તેમ છે કે, જીવ યાને આત્મદ્રબ્યા તેમજ અજીવ (પાંચ) દ્રવ્યેાની રાશિરૂપ આ સમસ્ત જગત દ્રવ્યત્વભાવે અનાદિ અનત નિત્ય છે તેમજ શુદ્ધાશુદ્ધ પરિણામીભાવે અનિત્ય પણ છે,
(૬) વળી કેટલાક અતિ-પરિણામી સતા કહે છે કે, “ નિવિવજ્ઞાનમેય પ્રમાળમ્ ” એટલે કે કેવળ નિવિકલ્પકસાન જ પ્રમાણ સ્વરૂપ છે. આમ કહેનારાએ ખરેખર તા પાતે જ પેાતાના ક્ષાયેાપમિક વિકલ્પક જ્ઞાનને અપ્રમાણુરૂપ કહીને પેાતાને જ મિથ્યાવાદી કહી રહ્યા છે.
(૭)–વળી કેટલાક મિથ્યા અનેકાંતવાદી અયથાથ •ભાવે એકમાં અનેકતા અને અનેકતામાં એકતા તેમજ નિત્યને અનિત્ય અને અનિત્યને નિત્ય સ્વરૂપે સમજાવવાની અયથા યાને વિસવાદી કાશીષા કરતા હેાય છે. તેઓ પણ ખરેખર તા અહંકારીપણે પેાતાનું અજ્ઞાન તેમજ મિથ્યાવાદીપણુ જ પ્રગટ કરતા હોય છે.
(૮)–તેમજ વળી કેટલાક તત્ત્વદૃષ્ટિશૂન્ય વ્યવહારા
