Book Title: Jain Dharm ane Syadvada yane Trikalabadhit Sapeksha Satya
Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Panachand Bhagubhai Surat
View full book text
________________
૨૦૭
અન્યથા કાઈ પણ વ્યવહારમાં એકાંત પક્ષપાતિનેઅભિનિવેશક મિથ્યાત્વીએ જણાવ્યા છે.
૯૪. પ્રશ્ન : શું સમ્યક્ત્વ સામાયિક સિવાય શ્રુત સામાયિક, દેશવિરતિ સામાયિક કે સવિરતિ સામાયિક ન હાઇ શકે?
"
.
૯૪, ઉત્તર ઃ ચારે પ્રકારના સામાયિક અનુક્રમે ઉત્તરાત્તર ભાવવિશુદ્ધિને જણાવનાર છે, તેથી પ્રથમના સમ્યક્ત્વ સામાયિક વગર તે પછીના સામાયિકા હોઈ શકે નહિ, તથાપિ ઉપચારે દ્રવ્યથી તા ચારે સામાયિક વ્યવહારથી પૃથ-પૃથક્ સ્વરુપે પણ હાઈ શકે છે.
૯૫. પ્રશ્ન ઃ~~~આત્મા રૂપી છે કે અરૂપી ?
૯૫. ઉત્તરઃ——વણુગ ધ–રસસ્પર્શયુક્ત કેવળ પુદ્ગલ દ્રબ્યા જ રૂપી છે, તે સિવાયના આત્માદિ ચારે દ્રવ્યા વર્ણાઢિ રહિત હાવાથી અરૂપી છે. તેમ છતાં કતૃત્વ પરિણામી ચૈતન્ય ગુણવાળા આત્મદ્રવ્યને, કર્મ પુદ્ગલ સચેાગે, પર–પરિણામીપણુ હોવાથી, આત્મદ્રના સ્યાત્ રૂપારૂપીપણાના સ્વરૂપને, નીચે મુજખ નયષ્ટિએ યથા વિરૂદ્ધભાવે જાણવું જરૂરી છે.
(૧) નૈગમનયની દૃષ્ટિએ પ્રત્યેક આત્માએ, સ્વ-દ્રવ્યત્વે સામાન્ય સ્વરૂપે તે વર્ણાદિ રહિત અરૂપી છે તેમ છતાં ક સ ચાગીભાવે કથ ચિત્ સ્વતઃ તેમ જ પરતઃ અને ભાવે પરિણામી હેવાથી સંસારી આત્માઓમાં વિવિધ
