Book Title: Jain Dharm ane Syadvada yane Trikalabadhit Sapeksha Satya
Author(s): Shantilal Keshavlal
Publisher: Panachand Bhagubhai Surat
View full book text
________________
-અક્ષય-અવ્યાબાધ જ્ઞાન તે સત્ય. આવું જ્ઞાન તો મેહને સર્વથા ક્ષય કરીને જેણે કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું છે, તેવા કેવળી પરમાત્માને હોય છે. તો પણ તેમણે પ્રકાશેલ તત્ત્વસ્વરૂપમાં યથાર્થ બંધ થકી જેણે જડ ચેતન રૂપ, બને તત્ત્વમાં વિવેક કરવા રૂપ શ્રદ્ધા-ચિ ઉત્પન્ન કરી છે. તેને પણ શાસ્ત્રકારોએ સત્યાથી યાને સત્ય પાક્ષિક કહ્યા છે.
શાસ્ત્રકારોએ સામાન્યથી સનું સ્વરૂપ બતાવતાં. કહ્યું છે કે–
ઉત્પત્તિ-વિનાશ-અને ધ્રૌવ્ય એ ત્રણે લક્ષણ વાલું હોય તે સતું, અને તે ત્રણે લક્ષણ સંબંધી યથાર્થ જ્ઞાન તે સત્ય.
આ સંબંધે જાણવું કે જગતમાં પ્રત્યક્ષ જણાતા તેમજ પરિણામી ભાવે અનુભવાતા જડ-ચેતન સઘળાએ દ્રવ્યોના. ઉત્પત્તિનાશમાં, જેઓને ઉપર જણાવેલ ત્રીજા ધ્રુવ સ્વરૂપનું યાને નિયત્વ ધર્મનું યથાર્થ અવિરુદ્ધજ્ઞાન હેતું નથી, તેઓની સઘળીએ વિચાર-વાણી અને વર્તનની પ્રવૃત્તિ, સ્વ–પર ઉભય સંબંધે મિથ્યા યાને અહિતકર હોય છે. આ સંબંધે અન્યત્ર પણ કહે છે કે–
"यो ध्रुवाणि परित्यज्य, अध्रुवं परिपेवते . ध्रुवाणि तस्य नश्यन्ति, अध्रुवं नष्टमेव च ॥
આથી સમજવું કે જે આત્માએ પોતાના પ્રવઃ
