________________
ધમધ-ચંથમાળા : ૧૨ : ખપાવે છે, તે જ કર્મ જ્ઞાની આત્મા માત્ર શ્વાસોચ્છવાસમાં ખપાવી દે છે.' - “જ્ઞાન વિના પશુ સારવા, વાળ છે સંસાર
ज्ञान-आराधनथी लद्यु, शिवपद-सुख श्रीकार ॥ જ્ઞાન દિત વિકરિયા રહી, કારકુમ ૩૧માન. लोकालोक प्रकाशकर, ज्ञान एक परधान ।। ज्ञानी सासोसासमें, करे कर्मनो खेह । पूर्व कोडी वरसां लगें, अज्ञाने करे तेह ॥ देश आराधक क्रिया कही, सर्व आराधक ज्ञान । ज्ञान तणो महिमा घणो, अंग पांचमे भगवान ||"
આ સંસારમાં જે જીવને જ્ઞાન નથી તે પશુના જેવા છે. જે પુરુષોએ શ્રીકાર એવું મેક્ષનું સુખ મેળવ્યું છે તે જ્ઞાનની આરાધનાથી જ મેળવ્યું છે.
જે ક્રિયાની પાછળ જ્ઞાન નથી તેને આકાશ-કુસુમની ઉપમા આપવામાં આવે છે, અર્થાત્ તેનું ફળ કંઈ જ નથી.”
લેક અને અલકને પ્રકાશ કરનારું એવું જ્ઞાન જ શ્રેષ્ઠ છે. જ્ઞાની એક શ્વાસોશ્વાસમાં જે કર્મ ખપાવી દે છે તે જ કર્મ અજ્ઞાનીને ખપાવતાં કોડ પૂર્વ જેટલો સમય લાગી જાય છે.
ક્રિયા એ દેશ-આરાધક છે અને જ્ઞાન એ સર્વ-આરાધક છે. આ રીતે જ્ઞાનને મહિમા ઘણે છે, જે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે શ્રી ભગવતીજી નામના પાંચમા અંગમાં દર્શાવે છે.”