________________
ધર્મબોધ-ચંથમાળા
: ૭૦ 8
નથી, તે સો વાર કૂતરાની નિમાં ઉત્પન્ન થઈને ચાંડાલના કુલમાં જન્મે છે.”
ગુરુને અ૫લાપ કરનારના કેવા હાલ થાય છે, તે જણવનારું એક લૌકિક દૃષ્ટાંત આ રહ્યું–
એક હજામ વિદ્યાના બળથી અસ્ત્રાની કોથળીને આકાશમાં નિરાધાર રાખતું હતું. તેને આ ચમત્કાર જોઈને એક પરિવ્રાજકે તે વિદ્યા લેવા માટે તેની ઘણું પ્રકારે સેવા કરી, તેથી પ્રસન્ન થયેલા હજામે તેને એ વિદ્યા આપી. પછી તે પરિવ્રાજક વિદ્યાના બળે પિતાના દંડ અને કમંડળને આકાશમાં નિરાધાર રાખવા લાગ્યો તે જોઈને લેકે ઘણે ચમત્કાર પામ્યા અને તેને ઘણું માન આપવા લાગ્યા. હવે એક દિવસ કઈ રાજાએ તે પરિવ્રાજકને ભજનનું નિમંત્રણ આપ્યું અને ખૂબ સુંદર વાનીઓ જમાડી. પછી પ્રાસંગિક વાત કરતાં પૂછ્યું કે
હે પરિવ્રાજક! તમારા ગુરુ કોણ છે ? ” એના ઉત્તરમાં પેલા પરિવ્રાજકે કહ્યું કે “મારા ગુરુ મહાતપસ્વી ઋષિ છે. જેઓ નિરંતર હિમાલયમાં રહે છે અને ફળફલ જ ખાય છે. આ પ્રમાણે બોલતાં જ તેણે પિતાનાં દંડ અને કમંડળ જે આકાશમાં નિરાધાર રાખ્યાં હતાં તે ધબધબ નીચે પડ્યાં અને તે હાંસી તથા અપમાનને પાત્ર બન્યું. એટલે કોઈએ પિતાના વિદ્યાગુરુને એળવવા નહિ કે જેટલા શ્રુતને અભ્યાસ કર્યો હોય તેને ન્યૂનાધિક કહેવું નહિ.
(૬) વ્યંજનશુદ્ધિ વ્યંજન એટલે અક્ષર. તેને અન્યથા કરતાં પાઠ અશુદ્ધ
