________________
ધર્મબોધચંથમાળા
કરીને ગુરુની અવગણના કરે છે, તે માણસનું જ્ઞાન સત્વર નિષ્ફળ થાય છે. તથા વિનય સહિત અને ગુણે કરીને યુક્ત એ જે માણસ ગુરુની પાસે બહુમાનપૂર્વક વિઘા ગ્રહણ કરે છે તે વિદ્યા સત્વર ફલ આપે છે.”
બહુમાન સંબંધમાં એક લૌકિક દષ્ટાંત નીચે મુજબ કહેવાય છે.
એક પર્વતમાંથી પાણીનાં કેટલાંક ઝરણું વહેતાં હતાં. તે ઠેકાણે શિવની એક ચમત્કારિક મૂર્તિ હતી, જેની પૂજા એક બ્રાહ્મણ સ્નાનાદિક વગેરેથી શુદ્ધ થઈને ચંદન-પુષ્પાદિક વડે નિરંતર ભક્તિપૂર્વક કરતું હતું. હવે તે બ્રાહ્મણ પૂજા કરી ગયા પછી એક ભિલ્લ ત્યાં આવતા હતા, જેના એક હાથમાં ધનુષ્ય-બાણ રહેતાં અને બીજા હાથમાં બિલીપત્ર રહેતું. તે પિતાના પગ વડે બ્રાહ્મણે કરેલી પૂજાને ભૂંસી નાખતે અને મેંમાં ભરી લાવેલા પાણીના કોગળા વડે મૂર્તિને નવરાવી તેના પર બિલીપત્ર ચડાવતે.
એક દિવસ આ હકીકત બ્રાહ્મણના જાણવામાં આવી ત્યારે તેણે ક્રોધથી શિવને ઠપકો આપે કે-“હે શિવ! તું પણ ભિલ્લ જે જ થઈ ગયેલે જણાય છે. ત્યારે શિવે કહ્યું કે “એ ભિલ્લ મારા માટે બહુમાન ધરાવે છે અને તેની ખાતરી તને કાલે સવારે થશે.”
બીજા દિવસે સવારમાં શિવે પિતાનું એક નેત્ર કાઢી નાંખ્યું. હવે થેડી વારે બ્રાહ્મણ પૂજા કરવા આવ્યા. તે શિવની આ પ્રકારની હાલત જોઈને હૃદયમાં ખેદ પામ્યું, પરંતુ બીજું