________________
આઠમું :
: ૧૧ :
જ્ઞાનાપાસના
અપર્યવસિતશ્રુત, ગમિકશ્રુત-અગમિકશ્રુત, અંગપ્રવિષ્ટશ્રુત-અનગપ્રવિદ્યુત. આ ભેદ્દેનુ સક્ષિપ્ત સ્વરૂપ આ પ્રમાણે—
સજ્ઞિશ્રુતસંજ્ઞાના ત્રણ પ્રકાર છે. હેતુવાદ્યોપદેશિકી, દીર્ઘકાલિકી અને દૃષ્ટિવાદપદેશિકી. વત્તમાનકાળ પૂરતા જ ષ્ટિ, અનિષ્ટના વિચાર તેમજ તેને લાયક પ્રવૃત્તિ, નિવૃત્તિ તે હેતુવાદોપદેશિકી. કેમ કરવું ? કેમ થાશે ? ઇત્યાદિ ભૂત, ભવિજ્યના દીધ વિચાર તે દીર્ધકાલિકી. અને સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માને જે આત્મકલ્યાણ માટે વિચાર તે દૃષ્ટિવાપદેશિકી, તેમાં હેતુવાદોપદેશિકી સ’જ્ઞાની અપેક્ષાએ, એકેન્દ્રિયને અસ'ની સમજવા. અને માકીના સંસારી સર્વ છદ્મસ્થ જીવા સજ્ઞી સમજવા, દીર્ઘકાલિકી સંજ્ઞાની અપેક્ષાએ સન્ની પંચેન્દ્રિય આત્મા સંજ્ઞી સમજવા, તે સિવાય એકેન્દ્રિયથી સંસૂચ્છિમ પચેન્દ્રિય સુધીના સર્વે અસી સમજવા. દૃષ્ટિવાદેાપદેશિકી સંજ્ઞાની અપેક્ષાએ જેટલા સમિતવત તે ( કેવલી સિવાય ) સજ્ઞી જાણવા અને મિથ્યાષ્ટિ બધાય અસની જાણવા. અહિં દીર્ઘકાલિકી સંજ્ઞાની અપેક્ષાએ સન્નિવ્રુત-અસંજ્ઞિશ્રુતના વિભાગે સમજવાના છે. એટલે સૌંની પંચેન્દ્રિય છદ્મસ્થ આત્માઓનું જે શ્રત તે સજ્ઞિશ્રુત અને તે સિવાય એકેન્દ્રિયથી સમૂછમ પંચેન્દ્રિય સુધીના જીવાનું જે શ્રુત તે અસનાિશ્રુત સમજવુ.
છદ્મસ્થ
સાદિશ્રુત અને અનાદિશ્રુત તેમજ સપવસિતશ્રૃતઅપર્યવસિતશ્રુત :દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ તથા ભાવની અપેક્ષાએ વિચારવાનુ છે. દ્રવ્યથી એક વ્યક્તિની અપેક્ષાએ શ્રુતજ્ઞાનની આદિ અને અંત( પવસાન) હોય, અને અનેક વ્યક્તિઓની