________________
: 43:
નાનાપાસના
ગુણમંજરી તથા વરદત્ત જ્ઞાનપંચમીનું
નિયમિત આરાધન કરવા લાગ્યા, તેથી ઘેાડા જ સમયમાં તે ખનેના રાગા નષ્ટ પામ્યા. ગુણુમ’જરી ખેલતી થઈ અને જાણે જીભ પર સરસ્વતી બેઠી હોય તે રીતે વાતે કરવા લાગી. વરદત્ત ભણતા થયા અને થાડા વખતમાં અનેક વિષયામાં પારગત થયા. છેવટે આ અને આત્માએ ચારિત્રધારી અન્યા અને આ ભવસાગરમાંથી આત્માના ઉદ્ધાર કરવામાં સફળ થયા. તાત્પર્ય કેશ્રુતજ્ઞાનની આશાતના કદી પણ કરવી નહિ પરંતુ તેની યથાશક્તિ ઉપાસના કરવી, જેથી તત્ત્વના વ્યવસ્થિત ધ થાય અને તેના વડે રાગાદિ દોષો નષ્ટ થતાં મંગલમય મુક્તિની પ્રાપ્તિ થઈ શકે. ૧૪. માનાચારના આઠ પ્રકારો
ભયાનક
આઠસુઃ
શ્રુતનું સમ્યગ્ આરાધન કરવા માટે–જ્ઞાનની યથા ઉપાસના કરવા માટે જ્ઞાનાચારનુ" સ્વરૂપ જાણવુ જોઈએ. તે માટે જૈન મહર્ષિએ કહ્યુ` છે કે—
“ જાણે વિળયે મદુમાળે, ઉચાળે તદ્દ અનિત્રો ! યંગળ-બથ-તડુમયે, પ્રદૃવિદ્દો નાળમાયારો
17
“ ( ૧ ) કાલ ( ૨ ) વિનય (૩) બહુમાન (૪) ઉપધાન (૫) અનિદ્વવતા (૬) વ્યંજનશુદ્ધિ (૭) અશુદ્ધિ અને (૮) તદ્રુભયશુદ્ધિ એ આઠ પ્રકારના જ્ઞાનાચાર છે. ''
(૧) કાલ
કાલ એટલે સમય કે વખત. તેને અને તેટલા સદુપયોગ
* પ્રતિક્રમણમાં આ ગાથાવાળાં સૂત્રને અતિચારની આ ગાથા તરીકે ઓળખાવાય છે પણ વસ્તુતઃ જ્ઞાનના ‘આચાર'ની આ ગાયા છે.