________________
જ્ઞાનામૃત કાવ્યકુંજ.
નીહાળી આ ચાવા ગિલભાવને પોતે કર્તા બનતું નથી. માત્ર સાક્ષીપણે રહે છે. ૩. - પુદ્ગલભાવની જેને આસક્તિ નથી અને પરબ્રા જે મિક્ષ તેના સુખમાંજ રસિકતા છે તેને સુવર્ણાદિ સંપત્તિ અથવા તે મદથી ઉન્મત્ત થયેલ સ્ત્રીને આદર સત્કાર તે શું હિસાબમાં? અર્થાત્ કાંઈજ નહિં. ૪.
જેમ જેમ ચારિત્રના પર્યાય–તદ્દરૂપ ગની વિશેષતા થતી જાય છે તેમ તેમ આત્મસ્વરૂપનું તેજ પ્રગટ થાય છે. આ બીના શ્રી ભગવતિજી નામના મહાન સૂત્રમાં મગ્ન પુરૂષના અધિકાર પ્રસંગે વર્ણવેલ છે. ૫.
જ્ઞાનમાં તદરૂપ થયેલા પુરૂષના સુખની ગણત્રી કરવાની શક્તિ નથી. કારણુ બાવનાચંદનના રસની તેમજ મનોહર સ્ત્રી સમાગમની ઉપમા તેને ઘટી શકતી નથી. ૬.
સમભાવનાથી ઉત્પન્ન થતા સુખને પુષ્ટ કરનાર એક બિન્દુનું જ્યાં મહાન વ્યાખ્યાન થાય છે તે સર્વાગે જ્ઞાનામૃતની સ્તવના કેવી રીતે થાય? અર્થાત્ નજ થાય. ૭.
જેમની દષ્ટિ કૃપાની વૃષ્ટિરૂપ છે અને વાણું અમૃતના સમૂહનું સિંચન કરી રહેલ છે તેવા જ્ઞાન અને ધ્યાનમાં મગ્ન થયેલા મહાન - ગીરાજને વંદન-નમસ્કારાદિ કરવાથી તમામ ભય નષ્ટ થઈ જાય છે. ૮.
(૩)
स्थिरताष्टकम् . वत्स किं चंचलस्वांतो भ्रांत्वा भ्रांत्वा विषीदसि निधि स्वसन्निधावेव स्थिरता दर्शयिष्यति ॥ १॥ ज्ञानदुग्धं विनश्येत लोमविक्षोभकूर्चकैः . आम्लद्रव्यादिवाऽस्थैर्यादिति मत्वा स्थिरो भव ॥२॥ अस्थिरे हृदये चित्रा वाडनेत्राकारगोपना । पुंश्चल्या इव कल्याणकारिणी न प्रकीर्तिता ॥३॥