________________
શાનામુતકાવ્યકુંજ.
અવિવક્ષિત સહુ ભાવ પ્રમાણવારે, આ પ્રમાણ નહિં હેય; પણ જેવિવક્ષિત તેહ પ્રમાણ છેરે, બેધક સહુનય સેય દેડતા. ૩ રાપક સર્વ ન હોય તેહ, તટસ્થ પણે હિતકાર પૃથ ન કરી મૂઢ બનેલનેરે, વિગ્રહ પ્રાપ્તિ તું ધાર. .. રડતા. ૪ ધર્મવાદ થકી સર્વ નયનુ રે, શ્રેષ્ઠ કલ્યાણજ થાય; એક નયાશ્રિત શુષ્ક વિવાદથીરે, પામે વિપર્યય ત્યાંય દાતા. ૫ સર્વ નયાશ્રિત જન હિત કારણે રે, ધર્મ પ્રકાશક જેહ; તેમજ જેહને એ પરિણત થયે રે, તેહને વંદન મહ. દોડતા. ૬ નિશ્ચયમાં તેમજ વ્યવહારમાં રે, જ્ઞાન ક્રિયામાં પુ; એક પક્ષ વિશ્લેષ તજી થયાં રે, સર્વ નયાશ્રિત રૂ. ...દાડતા. ૭ શુદ્ધ ભૂમિકા આરહિત જેહ છે રે, વ્યાસેહ રહિત છે લક્ષ; પક્ષપાત થકી જેહ રહિત છે રે, પરમ આનંદી એ દક્ષ-દેડતા. ૮
૩ર-સારાંશ–દેવતા એવા સર્વે નનયના માર્ગો પિત પિતાના સ્વભાવને વિષે વિશ્રાન્તિ કરનારા છે. ચારિત્રગુણધારક મુનિ તે સર્વે નાના આશ્રયસ્થાન છે. ૧
પક્ષ અને પ્રતિપક્ષ વડે પરસ્પર કર્થના કરનાર હોવા છતાં સર્વ નયાશ્રિત મુનિ તે સર્વે નમાં સમ વૃત્તિ વડે સુખનું આસ્વાદન કરે છે. ૨
અવિક્ષિત સર્વ ભાવ પ્રમાણ નથી તેમ અપ્રમાણ પણ નથી પરંતુ સર્વનય બેધક વિવક્ષિત ભાવ છે તેજ પ્રમાણભૂત છે. ૩
સર્વે ને જાણનારનું તટસ્થપણું હિતકારક છે, પરંતુ એક નયવાદના ગ્રહણથી મૂઢ બનેલાને વિગ્રહની પ્રાપ્તિ સહેજે થાય છે. ૪
સવેનને જાણનારને ધર્મવાદ શ્રેષ્ઠ કલ્યાણ કરનારે થાય છે પરંતુ એક નયાશ્રિતને શુષ્ક વિવાદ વિપર્યય ભાવને પામે છે. ૫
જનહિતના માટે સર્વે નયાશ્રિત ધર્મના જે પ્રકાશક છે અને જેમને એ ભાવ પરિણત થયેલ છે તેવા નયાશ્રિત મુનિઓને મારી વંદના છે. ૬
નિશ્ચયમાં તેમજ વ્યવહારમાં જ્ઞાનમાં તેમજ ક્રિયામાં જેઓ
