________________
(૫૮)
જ્ઞાનાતકાવ્યકુંજ.
અને લોકિક મેહને નાશ કરાવે છે એટલું જ નહિં પરંતુ કેર સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરાવે છે. ૧
મૂર્ખ માણસ બેરના બદલામાં ચિન્તામણું રત્નને ફેંકી દે છે તેમ લોકેને ખુશી કરવાને ખાતર ખરેખર સત્ય ધર્મને છેડી દેવાય છે. ૨
લેક રીત સમાન એક મહાન નદીના અનુશ્રોતમાં સર્વ કઈ પ્રાણી માત્ર સ્નેહથી ખેંચાય છે પરંતુ પ્રતિશ્રોતે ચાલનાર એક રાજહંસ સમાન ફકત મુનિશ્વરેજ હોય છે. ૩
ઘણાં લોકોએ ગ્રહણ કરેલી રીત યોગ્ય ગણાય એમ જે માનીએ તે મિથ્યાદષ્ટિઓને ધર્મ તજી શકાય તેમ નથી. આ
પ્રાણી માત્ર લૈકિક શ્રેયની ઈચ્છાવાળા છે પરંતુ લેકોત્તર શ્રેયની પૂછપરછ પણ થાતી નથી. દષ્ટાંત પણ તેવું જ મળી આવેલ છે કે વ્યાપારી માત્રમાં જેમ રત્નના વ્યાપારીઓ-ઝવેરીઓ ઘણાં અલ્પ હેય છે તેમ આત્મ આરાધક પણ ઓછા સમજવા. ૫
હે! બ્રાત ! લેક સંજ્ઞા ખરેખર રીતે પિતાના સત્ય અંગના વિષે મર્મ પ્રહાર કરનાર છે તે નીચ ગમન દર્શન દ્વારા થતી મહાન વિપત્તિથી પ્રકાશમાં આવે છે.
જે જે ધાર્મિક ક્રિયા કરતાં આત્મા સાક્ષી આપે તે જ ખરેખર સત્ય ધર્મ માને. લેકના કથન માત્રથી ધર્મની સિદ્ધિ નથી ત્યાં પ્રસન્નચંદ્ર રાજર્ષિ અને ભરત મહારાજાનું દૃષ્ટાંત ધ્યાનમાં રાખવા એગ્ય છે. ૭
જ્યારે પરબ્રહ્મ સમાધિ પ્રાપ્ત થાય ત્યારેજ લેક સંજ્ઞા નષ્ટ થાય છે અને તેથી જ દ્રોહ અને મમતા ૩૫ વર નષ્ટ પામે છે અને સુખની સ્થિતિ મેળવાય છે. ૮
રાષ્ટિમ્ છે ર૪ છે. चर्मचक्षुर्भूतः सर्वदेवाश्चावधिचक्षुषः સર્વતચક્ષુઃ સિદી સાધવ સાતવલુપમ ? .
