________________
(૪૪)
જ્ઞાનામૃત કાવ્યકુંજ. ભય રહિત ના ચિત્તમાં, ચરિત્ર વ્યાપેલુ સદા; એવું અખંડિત જ્ઞાન રાજ્ય, મળે પછી ભય ના કદા.
૮
૧૭ સારાંશ—જે મહાત્માઓ પિતાના આત્મસ્વભાવમાંજ રમણ કરે છે અને પર જે પિલ્ગલિક ભાવ તેની ઈચ્છા કરતાં નથી તેઓને ભય-જાતિ કે કલાન્તિ તણી વિપત્તિ હોતી નથી. ૧
સંસાર સુખ તે ખરેખર ભયરૂપ અગ્નિની ભસ્મ સમાન છે પૂર્વોકત ભય જે વડે નષ્ટ થાય તે જ્ઞાન સુખ આપનાર છે. ૨
જે મહાત્માઓને કઈ પણ વસ્તુ ગેપવી-છુપાવી રાખવાની નથી આરોગ્ય પણ નથી, તાજ્ય પણ નથી તેમજ દેવા યોગ્ય પણ નથી ફકત જ્ઞાન વડે ય માત્રને જે જાણે છે તેએજ ખરેખરા નિર્ભય હોય છે. ૩
મેહ રાજાના લશ્કર સામે સંગ્રામમાં મુનિ મહાત્માઓ બ્રહ્માસ્ત્ર લઈને હસિત સમાન નિશ્ચલ બની યુદ્ધના મેખરે નિર્ભયપણે ઉભા રહીને તે મેહના લશ્કરને પરાભવ કરે છે. ૪
જ્યાં જ્ઞાનદષ્ટિ રૂપ મયુરિનું મન રૂપ બગીચામાં વાસરથાન હોય ત્યાં આનંદપચંદન વૃક્ષમાં યરુપ સર્પનું વર્ણન હેતુ નથી. ૫
જ્ઞાનરૂપ બખ્તર ધારણ કરી મેહરાજના તમામ શો જે માહાત્માએ નિષ્ફલ કર્યો છે તેને કર્મ યુદ્ધ થાતાં જાય કે પરાજ્ય લેશ માત્ર હોતું નથી. દ
અજ્ઞાની મનુષ્ય ભય રૂપ પવન વડે સકલ લોકાકાશમાં પરિ. બમણ કરે છે પણ જે જ્ઞાનીએ જ્ઞાનમાં મશહુર છે-નિમગ્ન છે તેનું રોમાંચ પણ કંપાયમાન થાતુ નથી. ૭
જે માહાત્માઓના ચિત્તમાં ભય રહિત એવા ચારિત્રની પ્રાપ્તિથી અખંડ જ્ઞાન સામ્રાજ્યને મેળવેલ છે તેને કઈ પણ વખત ભય હોતું નથી. ૮
