________________ પરિશ્રમ : : [ 73 ] સાચી સેવાભાવી સ્ત્રી, મહેનત કરવી પડે તે તે વખતે પિતાના ભાગ્યને નિંદતી નથી, પણ ઉલટી પ્રમેદ અનુભવે છે. પિતાના શરીરથી પિતાના કુટુંબની, વડીલેની સેવા કરી શકે છે, એમ સમજી પોતાની મહેનતને સપૂળ થયેલી માને છે. શરીરને આળસુ રાખવાની આદત પડે છે ત્યાં નજીવી વાતમાં કલેશ થાય છે. અલંકાર કે કિમતી વ કરતાં પણ તમારા આરોગ્યને પ્રભાવ અનેકગણું વધારે છે, અને આરોગ્ય મહેનતથી જ મળે છે, એ વાત યાદ રાખજે. ઘરમાં નેકર-ચાકર હોય તે ભલે, પણ એમની ઉપર જ તમારો બધે આધાર ન રહેવું જોઈએ. ઘરના કામકાજમાં જેમ જેમ તમે વધુ મન પરાવશે તેમ તેમ બીજી ઘણું નકામી કુથલીઓ, નિંદાઓ, કજીઆએમાંથી બચી જશે. જે કુટુંબમાં શારીરિક મહેનતનું કામકાજ સ્ત્રીઓને કરવાનું નથી હતું ત્યાં તેમને પુષ્કળ નવરાશ મળે છે. એ નવરાશ નખોદ વાળે છે. પરિશ્રમમાં રોકાયેલું મન એવી બૂરાઈઓમાંથી બચી જાય છે. નવરાશ મળે ત્યારે પણ તમારા મનને ઉદ્યોગમાં રેકી રાખે એવું કામ શેધી કાઢજે. મહેનત કરવાથી તમે નિંદાશે, તમે ગરીબ ગણાશે એવી શંકા મનમાંથી કાઢી નાખજે. શરીર અને મનને સુખી રાખવાને સારૂ મહેનત-મજુરી—પરિશ્રમ એક રામબાણ ઉપાય છે. ર