________________ જગતશેઠના ઘરની લક્ષ્મી : : | [ 117] આવું ત્યાં સુધી લક્ષમીએ, પતિના ઘરમાં જ રહેવાનું વચન આપ્યું છે. હું પાછી જ ન ફરું તે? શું કરું? પાણીમાં ડૂબી જળસમાધિ લઉં? લક્ષ્મીને ઘેરથી પાછી વાળું? મારા એકના ભેગે જે આખું કુટુંબ સુખી થતું હોય; વંશપરંપરા લક્ષ્મીને વૈભવ સ્થિર રહેતું હોય તો એની સરખામણીમાં મારા જીવનની શી કીંમત છે? ગૃહ અને કુટુંબના સુખ-સૌભાગ્ય માટે આત્મબલિદાન આપવાના આવા પ્રસંગ ભાગ્યે જ કઈ ભાગ્યશાળીને જ મળે છે! આ અવસર મારે વ્યર્થ શા માટે જવા દે?” તારાબાઈના હોં ઉપર નિશ્ચયબળને પ્રભાવ વિસ્તર્યો. ગોઠણભર પાણી મૂકી, આગળ કેડર પાણીમાં જઈ ઉભી રહી. એક વાર પિતાના પતિ અને દીયરના નિવાસસ્થાન તરફ નજર નાંખી લક્ષ્મીની કૃપાથી એ કુટુંબ કેટલું સુખી થશે ? કીર્તિ અને વૈભવની કેવી છોળો ઉડશે? એ કલ્પનાથી એને અંતરાત્મા પુલક્તિ બને. સાહસભર તે આગળ ચાલી. ભાગીરથીના અગાધ જળમાં હવે તારાબાઈનું માત્ર માથું જ દેખાતું હતું. એક ડગલું આગળ ભરે એટલે ભાગીરથી એને પિતાના ખોળામાં સમાવવા તૈયાર જ હતી. પતિનું, દીયરનું, કુટુંબનું હિત ચિંતવતી એક ક્ષણવાર તે જીવન અને મૃત્યુ વચ્ચે આવી ઉભી રહી. કુટુંબની સુખસમૃદ્ધિ આગળ એને પિતાનું જીવન તુચ્છ લાગ્યું. કુટુંબના સુખની વેદી ઉપર તેણએ પિતાનું જીવન-કુસુમ અપી દેવાને છેલ્લો નિશ્ચય કર્યો. બીજી જ પળે તારાબાઈને દેહ અદશ્ય થયે.