________________ જગતશેઠના ઘરની લક્ષ્મી : : [ 111 ] નવાબે, દરબારીઓને પિતાને આશય સમજાવ્યું. દીવાબીના ઉત્સવને સઘળે ખરચ નવાબ પિતે આપશે એમ પણ જાહેર કર્યું. કહેવાય છે કે મુરશીદ-કુલી-ખાએ આ ઉત્સવ અર્થે ઓછામાં ઓછા પાંચ લાખ રૂપીયા ખરચવાને આદેશ આપ્યો હતે. નવાબના હેતુ તરફ દષ્ટિ રાખી કઈ હિંદુ આગેવાને એને વિરોધ ન કર્યો. તારાબાઈને એ હુકમ ન ગમે. દીવાળીના દિવસે ઘરમાં દિ ન થાય એ વાત સાંભળી, જાણે હૈયામાં તીર ભેંકાયું હોય એવી વેદના થઈ. દીવાળી કંઇ રાજ રાજ શેડી આવે છે? હિંદુઓ તે ઠીક પણ જૈન સમાજ જે રાત્રીને, લગવાન મહાવીરના નિર્વાણની પરમ પાવનકારી રાત્રી માને છે– દીપમાળા પ્રકટાવી ભગવાન મહાવીરના નામના જાપ જપે છે તેમને આ આદેશથી કેટલું દુઃખ થતું હશે, એની કલ્પના નવાબ શી રીતે કરી શકે ?" . કેઈ દિવસ નહીં સમજાઈ હોય એટલી દેશની પરાધીનતાની વ્યથા તે દિવસે તારાબાઈને સમજાણી. હિંદુ કે જૈન પિતાના ઘરમાં ઉત્સવને દિવસે એક દીપક પણ ન પ્રકટાવી શકે એ કેટલી પરાધીનતા? ગુલામે પણ એવી પરવશતા નહીં ભેગવતાં હેય? મુરશીદ-કુલી-ખાં ભલે જન્મ હિંદુ હેય, પણ એ મુસલમાનોના સહવાસમાં સાચા હિંદુનું હૃદય ખેઈ બેઠા છે, નહિંતર હિંદુ-મુસલમીન ઐક્યના બહાને આવે
