________________ આળસ :: [ 49 ] વાની અનુકૂળતા નથી મળતી. તમારે જે નાનાં-નાનાં કજીયાકિંકાસથી બચવું હોય, તમારું આરોગ્ય જાળવી રાખવું હોય, ઘરના વડીલે વિગેરેની પ્રીતિ મેળવવી હોય તે તમારા અંગમાં રહેલા આળસને ઉડાડી દેજે. આળસ દૂર કરતાંની સાથે જ જાણે કે તમે કઈ જુદી જ સૃષ્ટિમાં આવી ચડયા હે એમ તમને લાગશે. આળસને અલગ કરશે તે જ ક્ષણે તમારા દેહમાં નવું બળ આવતું જણાશે. તમારા મનમાં પણ નવા જ ઉલ્લાસની તિ ઝળહળી ઉઠશે. આળસથી શરીરને સાચવી રાખવાની વૃત્તિવાળા એટલે કે કેસરીયા માણસ પોતે જ પિતાને છેતરે છે. પડયું પડયું લેતું કટાઈ જાય તેમ આળસુ સ્ત્રી-પુરૂષે પણ પિતાનાં મનુષ્યદેહને મલિન બનાવે છે. જે સ્ત્રીઓ આ દિવસ કામકાજમાં કાઢે છે, મહેનતમજુરી કરી પિતાને પરસેવે રેડે છે, તેમની તરફ એક વાર નજર કરે. એ કેટલા સંતોષી, સુખી અને નીરોગી દેખાય છે? મહેનતને જ એ પ્રતાપ છે. તમે પણ જે ઉત્સાહથી ઘરના કામકાજ કરવા માંડે, આળસને દેશવટે આપ તે તમે પણ એવા જ સુખ અને આરોગ્યને જરૂર મેળવી શકે. દવાથી જે આરોગ્ય નહીં મળે તે તમે આળસને દૂર કરવા માત્રથી જ મેળવી શકશે. આલસ દૂર થશે એટલે તમારા મનમાં પણ પ્રસન્નતા વ્યાપશે. નવરાશ નખેદ વાળે છે એમ જે કહેવામાં આવે છે તે વસ્તુતઃ આળસુ માણસને માટે જ લાગુ પડે છે. ઘરના કામકાજમાંથી નિવૃત્ત થયા પછીની નવરાશ કેટલી મધુર હોય છે તેને એક વાર આસ્વાદ તે લઈ જુઓ.