________________ [ 104 ] : : ઘરની લક્ષ્મી. એ પછી તારાબાઈએ આખી વાત મૂળથી માંડીને છેલ્લી ઘડી સુધીની હીરાલાલને કહી સંભળાવી. બેગમ સાહેબને ત્યાં ગુમ થએલે હાર અહીં કઈ રીતે આવવા પામ્યું તે બધી હકીકત ફેડ પાડીને-કાર્ય-કારણ સાથે સમજાવી. હીરાલાલે છૂટકારાને એક દમ ખેંચે, પણ મોતીલાલ, તારાબાઈની બુદ્ધિમત્તા જોઈ બેલી ઉઠ્યો: “ભાભી ! આપ ખરેખર અમારી લક્ષ્મસ્વરૂપ છે. હું તમને પૂરેપૂરે ઓળખી શકે નહીં અને તેથી જ મેં કવચિત પાન-મસ્તી કરી તમને હેરાન કર્યા હશે.” મેતીલાલ ભાભીના ચરણમાં નમે. એને પિતાની સ્વર્ગસ્થ માતાનું સ્મરણ થઈ આવ્યું. નવાબ-બહાદૂર મુરશીદ-કુલી-ખાં દરબાર ભરીને બેઠા છે. અમીર-ઉમરાવે, હિંદુ આગેવાન અને મુસલમાન અધિકારીઓની ઠઠ્ઠ જામી છે. પહેરગીરે મુખ્ય દ્વાર પાસે ઉભા રહી પહેરો ભરી રહ્યા છે. અચાનક નવાબની નજર, દરબારના એક દૂરના ખૂણામાં ઉભેલા બે મારવાડી લાગતા ગૃહ પર પડી. કેઈ દિવસ નહીં ને આજે જ આ વેપારીઓ અહીં શા માટે આવ્યા હશે? એ એના દિલમાં પ્રશ્ન ઉભ. તેણે ઈશારા માત્રથી એ બને વેપારીઓને પિતાની સામે બોલાવ્યા. નિઝામી વિનય પ્રમાણે એ બંને ભાઈઓ નવાબને સલામ કરી ઉભા રહ્યા. “જહાંપનાહ!”હીરાલાલે પિતાને પરિચય આપતાં કહેવા