________________ જગતશેઠના ઘરની લક્ષ્મી બંગાળ, બિહાર અને ઓરીસામાં એક દિવસે-નવાબી અમલમાં, જગતશેઠના નામની આણ વર્તતી. નવાબ અને સુબા તે રોજ-રેજે બદલાતા; પણ જગતશેઠને શાસનદંડ હંમેશા એકધારે, અચળ અને સ્થિર રહેતું. જગતશેઠને ધનભંડાર કુબેરના ભંડારની હરિફાઈ કરતો. લક્ષમી, બુદ્ધિ અને શક્તિના પ્રતાપે બંગાળ, બિહાર ને રીસામાં જગતશેઠ એકલા એ પ્રાંતના ભાગ્યવિધાતા ગણાતા. પણ જગતશેઠ-કુટુંબના જે મૂળપુરૂષ બંગાળમાં સી પહેલાં આવ્યા તે પિતે બહુ ગરીબ અને નિરાધાર હતા. એમ કહેવાય છે કે તેઓ પોતાની સાથે માત્ર દેરી–લેટે લઈને જ આવેલા. ધીમે ધીમે એમને વેપાર વધે. પહેલાં જેમને કઈ જાણતું પણ નહીં તેમનું નામ ઘેર ઘેર ગવાવા લાગ્યું. એક સામાન્ય વેપારી જગતશેઠની ઉપાધિને એગ્ય ગણાયા. હીરાલાલ અને ખેતીલાલ એમ બે ભાઈઓ અને બને ભાઈની પત્નીઓ, એટલે જ એ જગતશેઠને મૂળ પરિવાર