________________
બૃહદ્ – આલોચનાદિ uધ સંગ્રહ
૧૫૧
આલોચના વિધિ નિર્દેશ --
પ્રણમી પદપકંજ ભણી, અરિગંજન અરિહંત;
ક્શન ફ્રી અબ જીવો, કિંચિત્ મુજ વિરતંત. (નોંધ:- આ દોહરો પહેલા વિભાગમાં આઠમા નંબરના દોહરાની પુનરાવૃત્તિરૂપે લખાયો છે, જુઓ પૃષ્ઠ – ૬૪.)
આ દોહરાથી સાધક હવે આલોચનાનું ગદ્યરૂપે વૃત્તાંત ચાલુ કરે છે.?
સર્વ ઘાતિકર્મરૂપી શત્રુઓને હણીને જેમણે સર્વથા તેમનો નાશ કર્યો છે એવા શ્રી અરિહંતદેવના ચરણકમળમાં પ્રકૃષ્ટ ભાવથી નમન કરીને, તેમની સમક્ષ સાધક હવે કહે છે કે હે પ્રભુ! આ જીવની એટલે કે મારી પોતાની વર્તમાન અવસ્થામાં થતાં બાહ્ય અને અંતરંગ દોષોનું હું યથાશક્તિ કંઈક વૃત્તાંત કહેવાનું હવે ચાલું કરું છું. એટલે કે આલોચના વિધિ ચાલુ કરું છું. આમ અરિહંત પ્રભુને સંબોધન કરી પોતાની આત્મ આલોચનામાં સાધકે તેમને સાક્ષી બનાવ્યા છે. હું અપરાધી અનાદિકે, જનમ જનમ ગુના ક્યિા ભરપૂર છે; લૂંટીઆ પ્રાણ છ કાયના, સેવ્યાં પાપ અઢારાં કરૂર કે.
હે નાથ! મારી ધૃષ્ટતાની વાત આપને હું ક્યા મુખથી કહું? અનંત દોષોથી ભરેલો એવો અજ્ઞાની હું, અનાદિ કાળથી અપરાધ કરતો જ આવ્યો છું. ચારેય ગતિની આ ચોર્યાસી લાખ ભવ યોનિમાં મેં જ્યાં જ્યાં જન્મો ધારણ કર્યા ત્યાં ત્યાં તે દરેક ભવમાં, ભરપૂર એટલે કે ઘણાં ઘણાં ગુનાઓ કર્યા છે. વળી પૃથ્વીકાય, જળકાય, વાયુકાય, અગ્નિકાય, વનસ્પતિકાય અને ત્રસકાય, આમ આ વિશ્વમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
