Book Title: Bharat Bhaishajya Ratnakar Part 01
Author(s): Nagindas Chaganlal Shah, Gopinath Gupt, Nivaranchandra Bhattacharya
Publisher: Unza Aayurvedik Pharmacy

View full book text
Previous | Next

Page 625
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir भारत-भैषज्य-रत्नाकरः [ ककारादि रस सिन्दूर, शुद्ध बछनाग, समन्दरशोषके बीज, | बहुवारफलं चैव कुङ्कुमं तालमूलिका। जावत्री, जायफल, अकरकरा, अफीम, असगंध, कम्बुकी चाश्वगन्धा च विदारीकन्दखर्जुरः ।। अजवायन, लौंग, कपूर और कस्तूरी समान भाग धत्तरकस्य बीजानि तानि चैकत्र कुट्टयेत् । लेकर सबको एकत्र खरल करके पीपलके क्वाथ | सर्वाणि सममात्राणि कारयित्वाऽथ मेलयेत् ॥ और पानके रसकी सात सात भावना दें। तद- एकादशांशं दातव्यमहिफेनं सुशोभितम् । नन्तर सबको पक्के, जलयुक्त नारियलके भीतर तदेकीकृत्य सकलं गुडपाके विनिक्षिपेत् ।। भरकर उसके मुखको बन्द करके ६४ सेर दूधमें सघृते वा सितापाके तस्य गोलांस्तु कारयेत् । पकावें जब सब दूध जल जाय तो नारियल को आनन्दवर्धनं चैतदतिर्वाह्नपदीपनम् ।। तोड़कर औषध समेत उसकी गिरीको निकाल | इदमुत्साहजननमिदमोजोविवर्धनम् । कर पीस लें। मात्रा-~९ रत्ती । अतिसौख्यपदं नित्यमिदमुत्सवकारकम् ।। इसमें ( १ रत्ती ) स्वर्ण भस्म मिलाकर रातको इदं सौख्यपदं स्त्रीणामिदमानन्दवर्धनम् । पानके साथ खाकर ऊपर दूध पीना चाहिये। इदं पुष्टिकरं वृष्यमिदं बलकरं परम् ॥ इसे इस प्रकार सेवन करनेसे कामशक्ति | वातिकाञ्लेष्मिकान्दोषान्पैत्तिकानति दारुणान् । प्रबल होती है और नपुंसक पुरुष भी स्त्रीसमागम में समर्थ हो जाता है। निहन्ति शीघ्रमेवैतत्तनुहानिर्न जायते ।। वलीपलितनिर्मुक्तः सर्वदा सुखमाप्नुयात् ।। ___इसे यथोचित अनुपान के साथ सेवन करनेसे ___सोंठ, काली मिर्च, पीपल, चीतामूल, नागबल और बुद्धि बढ़ती है तथा वृद्ध पुरुषमें काम केसर, अनारदाना, तिन्तड़ीक, अजवायन, सफेद जागृत हो जाता है। सरसों, राई, मूलीके बीज, लोनी ( लोनिया ) के (९४९४) कामेश्वरचूर्णम् बीज, तिपतिया, सफेद चन्दन, बेर, कंकोल, ( र. चि. म. । स्त. ८) दालचीनी, जायफल, बहेड़ेकी गुटलीकी मींगी, नवीन चिरौंजी, मुद्गपर्णी, हर, बहेड़ा, आमला, शुण्ठीमरिचापप्पल्यश्चित्रं केसरदाडिमम् ।। द्राक्षा ( किशमिश ), शतावर, सिंघाड़ा, गोखरु, तिन्तिडीकं यवानी च राजिकाद्वयमेव च ॥ कौंचके छिलके रहित बीज, नवीन अकरकरा, मलिकायाश्च बीजानि लोणिका च त्रिपत्रिका बहुफली, कमलकन्द, मालकंगनी, हिसोड़ा, केसर, चन्दनं कोलकङ्कोल्लं त्वक् च जातीफलानि च तालमूली ( मूसली ), कम्बुकी, असगन्ध, बिदारी. विभीतकस्य मज्जा च मियालश्चापि नूतनः। कन्द, खजूर और धतूरेके बीज १-१ भाग लेकर मुदगपों वरा द्राक्षा वरी शृङ्गाटकस्तथा ॥ । चूर्ण बनावें तथा उसमें ११ भाग अफीम मिला गोक्षुरः कपिकच्छुश्च तथैवाकल्लको नवः। | कर सबको गुड या घृतयुक्त खांडकी चाशनीमें बहुफल्यम्बुजं कन्दं ज्योतिष्मतिस्तथैव च ॥ । मिलाकर गोलियां बना लें। For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700