________________
કાનમાં પડતી ધગધગતા સીસાના રસ સમ જાણી, આત્મપ્રશંસા પરનિદાના વચનો કકંઠે નવિ સુણતા. ધન ૯૯
બદલવા માટે બીજા સાધુના વસ્ત્ર લે. બહાર જવા માટે ઉતાવળમાં ક્યારેક બીજા સાધુની ૨) કામળી વાપરવા લે, આ બધામાં એ વસ્તુ પાછી આપવાની જ હોય છે એટલે આ પ્રામિત્ય ૨ દોષ કહેવાય.
આમાં ઝોળી-પલ્લા બગડે, બીજો સાધુ પોતાના કપડા પહેરે એટલે એનો પરસેવો વગેરે લાગવાથી એ કપડાના માલિક સાધુને અપ્રીતિ થાય. કામળીના માલિક સાધુને અચાનક ૨ વી કામળીની જરૂર પડે તે વખતે કામળી બીજો સાધુ લઈ ગયો હોવાથી ખેદ થાય કે “મેં ક્યા એને કામળી આપી....” વગેરે કારણોસર આ લોકોત્તર ઉધાર વ્યવહાર કરવા જેવો નથી. સંયમી પોતાની જ વસ્તુ વાપરે, બીજાની વસ્તુ ન વાપરે એ જ એના માટે હિતકારી છે.
ગાઢ કારણ આવી પડે તો એવા જ સાધુ પાસેથી વસ્તુ લેવી કે જેનો સ્વભાવ ઉદાર, પરગજુ હોય, કે જેથી એની વસ્તુ બગડે, વહેલી-મોડી પાછી અપાય તો ય એને ઉદ્વેગ-દ્વેષ અરુચિ ન થાય.
-
પરાવર્તિત : સાધુને વહોરાવવા માટે શ્રાવકો પોતાની અમુક વસ્તુ બીજાને આપી એના બદલામાં એની પાસેથી સાધુને વહોરાવવા માટેની વસ્તુ મેળવે તો એ પરાવર્તિત કહેવાય. એના ય બે ભેદ છે: લૌકિક અને લોકોત્તર.
એમાં ગૃહસ્થો જો ઉપર મુજબ કરે તો લૌકિક અને સાધુઓ પરસ્પર વસ્તુની અદલાબદલી કરે તો લોકોત્તર.
આમાં કેટલીક વિશેષ બાબતો જોઈએ.
(ક) લૌકિક પરાવર્તિતના પ્રસંગો વર્તમાનમાં પ્રાયઃ જોવા મળતા નથી.
(ખ) સાધુઓમાં પરસ્પર પરાવર્તિતનો પ્રસંગ બને ખરો. એક સાધુને પોતાની પાસેની રૂ બોલપેન ન ફાવતી હોય, ત્યારે બીજાને કહે કે “તમારી બોલપેન મને આપશો ? તમે મારી લઈ લો. અમુક કારણોસર મને આ નથી ફાવતી.” પેલોય આ અદલાબદલી સ્વીકારી તો લે, પણ પછી એને એ બોલપેન ન ફાવે તો અપ્રીતિ થાય.
એમ ગોચરીમાં ય સાધુઓ પરસ્પર રોટલી-ખાખરા, દાળ-કઢી, ભાત-ખીચડી, મિષ્ટઅમિષ્ટ, મિષ્ટ-આહાર વગેરેની અદલાબદલી કરતા હોય છે. એમાં અપ્રીતિ વગેરે થવાના પ્રસંગો ય બને છે. માટે જ આવી અદલાબદલીની પદ્ધતિ અજમાવવી નહિ. કારણસર આ વી અદલાબદલી કરવી જ પડે તો પણ બીજા સાધુને લેશ પણ અપ્રીતિ ન થાય, એની પુરતી કાળજી સાથે જ આ અદલાબદલી કરવી.
એ સિવાય કામળી, આસન, સંથારા, દાંડા વગેરેની અદલાબદલી અને એ નિમિત્તે વીર વીર વીર વીર વીરા અષ્ટપ્રવચન માતા ૭ (૯૯) વીર વીર વીર વીર વીર