Agam Suttani Satikam Part 11 Pragnapana

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 262

२५९
पदं-३४, उद्देशकः-, द्वारंपरिचारः-प्रवीचारो येषां ते तथा, ते हि यदा प्रवीचारमभिलषन्ति तदा प्रवीचाराभिलाषुकतया प्रत्यसन्नभूतानां देवीनां स्तनाद्यवयवान् संस्पृशन्ति, तावन्मात्रेणैव तेषां कायप्रवीचारादनन्तगुणं सुखं वेदोपशान्तिश्चोपजायते,
ब्रह्मलोकलान्तकयोः कल्पयोर्देवा 'रूपपरिचारका' रूपेण-रूपमात्रदर्शनेन परिचारोमैथुनोपसेवनं येषांतेतथा, तेहि सुरसुन्दरीणांमनोभवराजास्थानीयं दिव्यमुन्मादजनकरूपमुपलभ्य कायप्रवीचारादनन्तगुणं सुरतसुखमासादयन्ति, तावन्मात्रेणैवोपशान्तवेदा उपजायन्ते, महाशुक्रसहस्रारेषु कल्पेषु देवाः 'शब्दपरिचारकाः' शब्देन-शब्दमात्रश्रवणेन परिचारो येषां ते तथा, ते हि इच्छाविषयीकृतदेवीसत्कगीतहसितसविकारभाषितनूपुरादिध्वनिश्रवणमात्रत एव कायप्रवीचारादनन्तगुणसुखं उपभुञ्जते तावन्मात्रेणैव तेषां वेद उपशान्तिमेति, ___आनतप्राणतारणाच्युतेषुकल्पेषुदेवा मनःपरिचारकाः' मनसामनोभवविकारोपबृंहितपरस्परोच्चावचमनःसहकल्पेन परिचारोमैथुनोपसेवनंयेषांतेतथा, तेहि परस्परोच्चावचमनः-सङ्कल्पमात्रेणैव कायप्रवीचारादनन्तगुणं सुखमवाप्नुवन्ति, तृप्ताश्च तावन्मात्रेमैवोपजायन्ते,
ग्रैवेयकानुत्तरोपपातदेवा अपरिचारका' न विद्यते परिचारो-मैथुनोपसेवनं मनासाऽपि येषां ते तथा, तेषां प्रतनुमोहोदयतया प्रशमसुखांतर्लीनत्वात्, यद्येवं कथं न ते ब्रह्मचारिणः ?, उच्यते, चारित्रपरिणनामाभावात्, ‘से तेणटेण'मित्यादि निगमनवाक्यं, तत्र ये कायपरिचारका देवास्तेषां कायप्रविचारं विभावयिषुरिदमाह
'तत्थण'मित्यादि, तत्र-तेषुकायपरिचारकादिषुदेवेषुमध्ये येतेपूर्वमुक्ताः कायपरिचारका भवनपतिव्यन्तरज्योतिष्कसौधर्मेशानदेवास्तेषांणमितिपूर्ववत्इच्छामनः-कायपरिचारेच्छाप्रधानं मनःसमुत्पद्यते, केनोल्लेखेन समुत्पदयते?-इच्छामः-अभिलषामः णमिति पूर्ववत् अप्सरोभिः सार्द्ध कायपरिचारं कर्तुमिति, 'तए णमित्यादि, ततस्तैर्देवैरेवमुक्तेन प्रकारेण कायपरिचारे मनसि कृते सति क्षिप्रमेव-शीघ्रमेव ता अप्सरसः स्वस्पभोग्यदेवाभिप्रायमवेत्य परिचाराभिला- ' षुकतया उत्तरवैक्रियाणि रूपाणि विकुर्वन्तीति सम्बन्धः,
कथंभूतानीत्यत आह-उदाराणि-स्फाराणि न तुहीनावयवानितानि अपि श्रृङ्गाराणि' श्रृङ्गारो-विभूषणादिभिर्मण्डनं स विद्यते येषां तानि श्रृङ्गाराणि, 'अभ्रादिभ्य' इत्यादि अप्रत्ययः, विभूषणादिकृतोदारश्रृङ्गाराणीत्यर्थः, तानिच कदाचित् कस्यचिदमनोज्ञानि भवेयुः अत आह'मनोज्ञानि' स्वस्वोपभोग्यदेवमनोविषयभावपेशलानि, तानिलेशतोऽपिसम्भाव्यन्तेतत आह'मनोहराणि’ स्वस्वोपभोग्यस्य देवस्य मनोहरन्ति-आत्मवशं नयन्तीति मनोहराणि, लिहादित्वादच्', तच्च मनोहरत्वंप्रथमसमापातमात्रभाव्यपि भवति ततआह-'मनोरमाणि मनःस्वस्वोपभोग्यदेवस्बन्धिरमयन्ति-क्रीडयन्तिप्रतिक्षणमुत्तरोत्तरानुरागसम्पृक्तंजनयन्तीतिमनोसरमाणि, तानि इत्थंभूतानि उत्तरवैक्रियाणि रूपाणि विकुर्वित्वा तेषां देवानामन्तिक-समीपं प्रादुर्भवन्ति,
'ततेण'मित्यादि, ततः णमिति पूर्ववत्, ते देवास्ताभिरप्सरोभिः सार्द्ध कायपरिचारणंमनुष्य इव मनुष्यस्त्रभिः सर्वाङ्गीणकायक्लेशपूर्वकं मैथुनोपसेवनं कुर्वन्ति, एवमेव तेषां वेदोपशान्तिभावात् । तथा चामुमेवार्थं दृष्टान्तेन द्रढयति
मू. (५९०) से जहानामए सीया पोग्गला सीतं पप्प सीयं चेव अतिवतित्ताणं चिट्ठति, उसिणा वा पोग्गला उसिणं पप्प उसिणं चेव अतिवतित्ताणं चिट्ठति, एवमेव तेहिं देवेहिं ताहिं