Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
આ પ્રકારે સાત રૂપ દ્વારા આત્માને પ્રકૃતિ બદ્ધ કરે છે–આત્મા કરતું નથી એજ પ્રકૃતિ ત્યાર બાદ તેને મુકત કરે છે, આ પ્રકારને અકારકવાદીઓને મત છે. આત્મા ક્ત નથી, આ પ્રકારની માન્યતા ધરાવનારા સાંખ્યાને અકારકવાદી કહે છે. અજ્ઞ આ પ્રકારની તેમની માન્યતા ખરેખર ધૃષ્ટતા રૂપ જ માનવી જોઈએ ગા. ૧૩
હવે સૂત્રકાર તજજીવનચ્છારીરવાદીઓ તથા અકારકવાદીઓના (સંખ્યાના) મતનું ખંડન કરવા માટે નીચેનું સૂત્ર કહે છે—”જે તેડ” ઈત્યાદિ
શબ્દાર્થ–- “gવF-gવ આપૂત પ્રકારથી “યાદો-વારિત તજજીવ તસ્કરીવાદીઓ કહે છે. “તેહિ તેવાં તેઓના મતમાં જો સ્ત્રોત પરલોક “જાગોરિલા-- રાdી કેવી રીતે કહી શકાય ? “તેરે તે મતવાદીઓ “મનિરિયા-ગdઅનિકિતાઃ પ્રાણાતિપાત વિગેરે આરંભમાં આલત એવા તેઓ “કંરા-નરવ પાપના ફળને નહી જાણનારા મૂર્ખાઓ “તમાઓ-તમા એક અંધારા થી અજ્ઞાનથી “તમ-તમાં બીજા અજ્ઞાનને “નંતિ-જાતિ પ્રાપ્ત કરે છે. ૧૪.
-અન્વયાર્થીપૂર્વોકત તજજીવતછરીરવાદીઓ એવું કહે છે કે પરલેક કેવી રીતે સંભવી શકે ? એટલેકે તેઓ પરલેકના (પરભવના) અસ્તિત્વને જ સ્વીકારતા નથી. તેઓ હિંસા, આદિ આરંભેમાં આસક્ત છે, મન્દ એટલે કે બેધવિહીન અને પાપકર્મના ફળથી અનભિજ્ઞ (અજ્ઞાત) છે. તેઓ એક અંધકારમાંથી બીજા અંધકારમાં જનારા હોય છે, એટલે કે તજજીવત૭રીરવાદ રૂપ કુશ્રદ્ધાન પિતે જ અંધકાર રૂપ છે. આ એક અંધકારમાં તે તે મતવાદીઓ ડૂબેલા જ છે, એટલું જ નહીં પણ આ અંધકારમાંથી નરક, નિગદ રૂપ બીજા અંધકારમાં પણ તેઓ જનારાં છે. in ૧૪n
– ટીકાર્થ – “પાંચ મહાભૂતોથી આત્મા ભિન્ન નથી,” આ પ્રકારની માન્યતા ધરાવનારાઓ પરલેકના અસ્તિત્વને જ સ્વીકાર કરતા નથી. જે પરલકને જ અભાવ માનવામાં આવે, તે આત્માને પરલેકગામી પણ કેવી રીતે માની શકાય? એટલે તેઓ પરલકને અભાવ માનવાની સાથે પહેલેકઝામીને પણ અભાવ જ માને છે. આ પ્રકારના કુમતમાં માનનારા તેઓ એક અંધકારમાંથી બીજા અંધકારમાં જાય છે. એટલે કે ખોટી શ્રદ્ધારૂપ અંધકારમાંથી નરકાદિ ગમન રૂપ બીજા અંધકારમાં જાય છે. તેઓ શા કારણે એક અંધકારમાંથી બીજા અંધકારમાં જાય છે? સૂત્રકાર તેનું આ પ્રકારનું કારણ બતાવે છે તેઓ મંદ (અજ્ઞાન) અને આરંભમાં લીન હોય છે, એટલે કે તેઓ પાપકર્મમાં પ્રવૃત્ત રહે છે અને પાપકર્મના ફળથી અનભિજ્ઞ હોય છે. તે કારણે તેમને ઉત્તમ લેકની (ભવની પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી. તેઓ નરકની જ પ્રાપ્તિ કરે છે. એટલે કે અજ્ઞાનના અંધકારમાં જ વારંવાર પડતાં રહે છે.
તેઓ કહે છે “આત્મા ભૂતથી ભિન્ન નથી, કારણ કે તે ભૂતના કાર્ય રૂપ છે. જે જેનું કાર્ય હોય છે, તે તેનાથી ભિન્ન હોય જ નહીં, જે માટીના કાર્ય રૂપ ઘડે માટીથી ભિન્ન હેતે નથી, એજ પ્રમાણે ભૂતને કાર્ય રૂપ આત્મા ભૂતથી ભિન્ન નથી.” ઈત્યાદિ.
શ્રી સૂત્રકૃતાંગ સૂત્રઃ ૦૧
૭૨
