Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
-ટીકાથેસર્વવિરતિ રૂપ સંયમથી રહિત, અપરિપકવ બુદ્ધિવાળે, સંયમનું માહાસ્ય નહીં સમજનારે તે કાયર પુરૂષ માતા, પિતા, પત્ની આદિમાં મૂર્શિત થઈને મોહને વશ થઈને સંયમને પરિત્યાગ કરે છે. ”વિષમ એટલે કે માતા, પિતા, પત્ની આદિ દ્વારા તેને ફરી અસંયમને માગે-લાવી દેવામાં અવાય છે, એ પુરૂષ ફરી પ્રાણાતિપાત આદિ ૧૮ પ્રકારનાં પાપકર્મોમાં ધૃષ્ટ બની જાય છે, એટલે કે એવાં પાપિ સેવતા લજ્જા અનુભવ નથી. તાત્પર્ય એ છે કે કેઈ અલ્પબુદ્ધિ, અસંયમી પુરૂષ માતા, પિતા આદિ સ્વજનો પૂર્વોક્ત ઉપદેશ સાંભળીને તેમનામાં જ (સંસારના સહાયક પરિવારમાં) આસક્ત થઈ જાય છે. તે સાધુને તેઓ ફરી અસંયમ ગ્રહણ કરાવે છે એટલે કે ફરી ગૃહસ્થાવાસમાં પ્રવેશ કરાવે છે. અને આ પ્રકારે ગૃહસ્થાવાસમાં પાછો ફરેલે તે પુરૂષ કરી પાપકર્મોમાં આસકત થઈ જાય છે. એટલે કે રાગદ્વેષના પ્રબળ સંસ્કારના પ્રભાવથી ફરી સંસારના મેહમાં ફસાઈ જઈને પાપકર્મમાં પ્રવૃત્ત થઈ જાય છે. એટલે કે તે સંયમના માર્ગેથી યુત થઈને સંસારની માયામાં ફરી ફસાઈ જાય છે. મરવા
માતા, પિતા આદિ સ્વજનના સ્નેહના બન્ધનમાં બંધાયેલે તે સંયમભ્રષ્ટ પુરૂષ સંસાર ચક્રમાં જ ભ્રમણ કર્યા કરે છે. તે આત્માથી સાધુઓએ શું કરવું જોઈએ? આ પ્રશ્નનો ઉત્તર હવેની ગાથામાં સૂત્રકારે આપ્યું છે– ”તા ઈિત્યાદિ
શબ્દાર્થ—-“તદ્દા-તમાન” તે કારણે (માતામાં આસક્ત થઈને–તલ્લીન થઈને) પાપકર્મ કરે છે તે માટે “વિ ” મુક્તિ ગમન માટે યોગ્ય અથવા રાગદ્વેષ રહિત થઈને “કa-ક્ષa' વિચારીલે “igg-iરિત: સત્ય અસત્યના વિવેકથી યુક્ત તથા “ પાવાઓ-gવાત’ પાપથી (પાપ જનક અનુષ્ઠાનથી) “વિઘ-વિરતઃ ” નિવૃત્ત થઈને " અમનિરગુડે-મિનિટ્ટુઃ ” શાન્ત થઈ જાઓ કારણ કે “વીરે-ધી” કર્મના વિદ્યારણું કરવામાં સમર્થ પુરૂષ “મદાવઠ્ઠ-મહાવીર્થમ” મહા માર્ગને “પUg-wળતા: પ્રાપ્ત કરે છે. વિuિતૃ-પિથF’ જે મહામાર્ગ-સિદ્ધિને માર્ગ “વાવ-નેતાન’ મોક્ષના પાસે લઈ જવાવાળે અને “પુર્વ-પ્રવF’ નિશ્ચલ છે. તેના
–સૂત્રાર્થમાતા, પિતા આદિ સ્વજનેમાં આસક્ત થયેલે પુરૂષ પાપનું ઉપાર્જન કરે છે. આ કારણે મુકિતગમનને પાત્ર, મેક્ષાભિલાષી સાધુએ વિચાર કરવો જોઈએ. સત્ અને અસત્તા વિવેકથી યુક્ત થઈને તેણે પાપજનક કાર્યોથી નિવૃત્ત થવું જોઈએ અને ક્રોધાદિને ત્યાગ કરીને સમતા ભાવ ધારણ કરે જોઈએ. કારણ કે જેઓ કર્મનું વિદારણ કરવાને સમર્થ હોય છે, તે પુરુષ મહામાર્ગને પ્રાપ્ત કરે છે. તે મહામગ સિદ્ધિનો માર્ગ છે અને મોક્ષધામમાં લઈ જનારે નિશ્ચિત માર્ગ છે.
-ટીકાર્થહે શિષ્યો! તે કારણે મોક્ષગમનને પાત્ર થઈને અથવા રાગદ્વેષનો ત્યાગ કરીને વિચાર કરે. સત્ અસલૂના વિવેકથી યુક્ત મેધાવી મુનિએ પાપકર્મોથી વિરત (નિવૃત્ત) થવું જોઈએ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૦૧
૧૯૪
