Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 103

છે કે-અવસરને જાણ્યા વિના ઈત્યાદિ-અથવા “સંધિ આ પદને અર્થ સંધાન એટલે કે ઉત્તરોત્તર જીવાદિ પદાર્થોનું જ્ઞાન”. પણ કરી શકાય. તેને જાણ્યા વિના જ તે મતવાદીઓ કર્મને વિનાશ કરવાને પ્રવૃત્ત થયા છે તેથી તેઓ ધર્મના વેત્તા નથી એટલે કે તેઓ સમીચીન રૂપે ધર્મના જાણકાર નથી “sor” આ પદ ચાવક આદિ લેકે ના અર્થમાં વપરાયું છે. જ ખરી રીતે તે ક્ષમા મુકિત આદિના ભેદથી ધર્મ દસ પ્રકારનો છે. પરંતુ પૂર્વોક્ત અન્ય મતવાદીઓ આ દસ પ્રકારના ધર્મને જાણ્યા વિના ધર્મના સ્વરૂપની બીજી રીતે જ પ્રરૂપણ કરે છે. અજ્ઞાન પૂર્વક જેને ધર્મ માનવામાં આવ્યો હોય એવા ધર્મ દ્વારા મેક્ષ રૂપ ફલની સિદ્ધિ થતી નથી. તેથી એવા ધર્મની પ્રરૂપણ કરનારાને અફલવાદી કહેવામાં આવેલ છે. દાખલા તરીકે જે માણસ અગ્નિના વાસ્તવિક સ્વરૂપને જાણતો નથી–એટલે કે જે માણસને એટલી પણ ખબર નથી કે અગ્નિ ઉષ્ણ હોય છે, પ્રકાશ આપનારી હોય છે, દહક હોય છે, પકવવાનું આદિ કાર્ય કરનારી છે, તે માણસ અગ્નિને રાધવા આદિ કાર્યોમાં ઉપયોગ કરી શકતો નથી.
પરન્તુ જે માણસને અગ્નિના વાસ્તવિક સ્વરૂપનું જ્ઞાન હોય છે, તે માણસ રાંધવા, તાપવા, આદિ કાર્યમાં અગ્નિને ઉપયોગ કરી શકે છે. એ જ પ્રમાણે જે માણસ ધર્મના વાસ્તવિક સ્વરૂપને જાણતા નથી, તેના દ્વારા આચરિત ધર્મ અથવા તેના દ્વારા પ્રતિપાદિત ધર્મ મોક્ષફળની પ્રાપ્તિ કરવામાં કેવી રીતે સમર્થ હોઈ શકે? તે કારણે સૂત્રકારે તે અન્યતીથિકને અફલવાદી કહ્યા છે. આ પ્રકારના ચાર્વાક આદિ અન્ય મતવાદીઓ સમ્યજ્ઞાનના અભાવને કારણે સંસાર સાગર તરી જવાને સમર્થ હોતા નથી. એ ગાથા. ર૦
વળી સૂત્રકાર કહે છે કે “સેવિ ” ઈત્યાદિ
શબ્દાર્થ જે-તે તે અન્યતીથિકે “વિ સંવિં -ન જ નહિં શાણા' સંધીને જાણ્યા વિના જ ક્રિયામાં પ્રવૃત્ત રહે છે. તે જ ધર્મવિ -કરનાર ઘર્મવિરાજ તેવા લેકે ધર્મના રહસ્ય ને જાણવાવાળા નથી. જે તે ૩ ઘઉં વાળો-શે તે તુ ઘઉં વારિનઃ જેઓ પૂર્વોક્ત સિદ્ધાન્તનું પ્રતિપાદન કરે છે, “સંવાદાસંતાપા ન” તેઓ સંસારને પાર કરી શક્તા નથી n૨૧n.
–અન્વયાર્થ– આ ગાથાને અર્થે પૂર્વવત્ જ છે. આગલી ગાથામાં ‘શોદતાંssfer” પાઠ હતો, તેની જગ્યાએ આ ગાથામાં “સંસાપા” પાઠ છે. “સારા” ઈત્યાદિ ગાથાને અર્થ આ પ્રમાણે છે. તે અન્ય મતવાદી લેકે મનુષ્ય, તિર્યંચ નારક અને દેવ, આ ચાર ગતિ રૂપ સંસારને પાર કરીને મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરી શકતા નથી. આ ગાથાને અર્થ સ્પષ્ટ છે. બાકીનું બધું કથન આગલી ગાથામાં કહ્યા પ્રમાણે જ સમજવું કે ગાથા ૨૧
વળી સૂત્રકાર કહે છે કે–તેnોવિ“ ઈત્યાદિ
શબ્દાર્થ – “તે તે તેઓ “સંધિ-સંધિન’ સંધીને “જાવ ત્રા-જાતિ ક્ષાત્રા જાણ્યા વિનાજ કિયામાં પ્રવૃત્ત થાય છે તે તે ઝના તે લેકે “
ઘર-ઘ
શ્રી સૂત્રકૃતાંગ સૂત્રઃ ૦૧