Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkuzalacandrasUripaTTaprazastiH / granthakartAnyAya-vyAkaraNa-sAhityatIrtha, jainazvetAmbaradharmopadeSTA yativarya paM0pra0 zrImaNicandrajI mahArAja athaca jainabinduvRttiH mUlakartAvaidikadharmAcArya zrIkASThajihvA svAmIjI mahArAja vRttikArajainAcArya zrIbAlacandrasarijI mahArAja saMvat 2008 For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIkuzalacandrasUripaTTaprazastiH prandhakartAnyAya-vyAkaraNa-sAhityatIrtha, jainazvetAmbaradharmopadeSTA yativarya paM0 pra0 zrImaNicandrajI mahArAja athaca jainabinduvRttiH mUlakartAvaidikadharmAcArya zrIkASThajihvA svAmIjI mahArAja vRttikArajainAcArya zrIbAlacandrasUrijI mahArAja - *52 saMvat 2008 For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakAzaka---- gAdItaraphasepaM0 gopAlacandrajI jaina jainamandira, rAmaghATa, kAzI mudrakake0 kR0 pAvagI hitacintaka presa rAmaghATa, kAzI For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 8 kiMcit vaktavya ke Aja hamako zrApa sajjanoM ke karakamaloM meM yaha pavitra grantha rakhate hue harSa hotA hai| ise par3hakara vikrama aThArahavIM-unnIsavIM zatAbdiyoM meM jainadharma kI dRSTi se aitihAsika paristhiti kyA thI, isakA bodha hogA, jisase jainoM meM nava cetanAtmaka sphUti utpanna hogI, va unako jJAta hogA ki, hamAre pUjya dharmAcAryoM ne ina pradezoM meM naSTaprAya jaina-jyoti ko punaH pradIpta karane meM kitanA parizrama uThAyA hai| . unhIMkI zrAdarza tapasyA ke supariNAma meM Aja bhI hamAre ina aMga, baMga, kaliMga, magadha, bihAra, kAzI, kozala zrAdi pradezoM meM "jaina saMskRti" kAyama raha sakI hai, jo ki "ahiMsA saMyama tapa pradhAna" hai / yadyapi jaina-itihAsa se yaha svayaMsiddha hai ki ye sarva pradeza eka samaya "jaina saMskRti" ke mahAn kendrasthala ho rahe the, kintu "samaya eva karoti balAbalaM" isa prakRti niyamAnusAra utthAna patana honA svAbhAvika hai / tathApi Aja bhI ina pradezoM meM mahatva ke jainoM ke aneka pavitra dharmatIrtha kSetra haiN| vizAla jaina zrIsaMgha hai, aneka vidvAn haiM / zrAja bhI ina pradezoM kA jaina zrIsaMgha 7 vyasano se muka hai, yaha jaina saMskRti kI saphalatA ke suspaSTa lakSaNa haiM / jaina saMskRti aura jaina zrIsaMgha ke liye yaha kitane saubhAgya kA viSaya hai ki una pUjya dharmAcAryoM ne-jinhoMne bhISaNa paristhitiyoM meM bhI apane kartavyoM ke pAlana dvArA dharma-sevA karake asIma zreya prApta kiyA thaa| prastuta pustaka meM vikrama aThArahavoM zatAbdI meM, kAzI kozala zrAdi pradezoM meM se naSTaprAya jainasaMskRti ko, aitihAsika pavitra jinendra bhagavAna ko kalyANaka bhUmiyoM ke nAmazeSa tIrtha-kSetroM kA punaruddhArakara jaina dharma saMskAra vihIna jaina zrIsaMghoM ko, punaH dhArmika navajIvana denevAle, usa kAlake mahAn dharmajyotirdhara parama pUjya sadgurudeva pUjyavara prAcArya zrIkuzalacaMdra sUrIzvarajI mahArAja kI dhArmika jIvana jyoti se kisa taraha se punaH ina pradezoM For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meM dhArmika pragati huI hai, aura unakI pATa paraMparA ke mahAn dharmAcAryoM ke dvArA jo jainasaMgha aura jaina zAsana kI mahatva kI amiTa mahAna sevAeM huI hai, jaina zAsana ke hita kAryoM meM jaina zrIsaMgha ke mAnya agraNI jaina sadgRhasthoM kA jo anupama sahayoga gurusevA dRSTi se prAcAryazrI ko rahA, jisakA kitanA sundara pariNAma huA, yahI prastuta pustaka meM pradarzita kiyA hai, jisakA uddezya bhaviSyakAlIna jainazrIsaMghoM meM bhI apane pUrvAcAryoM ke pavitra kAryoM kI vismRti na ho, aura ve apanI saMskRti ke anugAmI bane rahe, yahI isa grantha ke nirmANa meM hetu hai| - isa grantha kA nirmANa vartamAna paTadhara pUjyavara vidyAlaMkAra prAcArya zrIhIrAcaMdra sUrIjI mahArAja ke svargavAsI vidvAn ziSya nyAya vyAkaraNa sAhitya tIrtha zvetAmbara. jainadharmopadeSTA pUjyavara yativasya zrImaNicandrajI mahArAja ne kiyA hai| Apa eka prakhara vidvAna zve0 yati the, para 30 varSa ke vaya meM hI Apa devalokavAsI ho gaye the, unhIM ke smAraka meM, unhIM kI isa pavitra kRti rUpa grantha ko, gAdI tarapha se prakAzita kiyA hai| isake sAtha hI pUjya zrI kASThajihvAsvAmIjI mahArAja kA likhA "jainabindu' grantha, jisa para parama pUjya gurudeva samartha vidvAna AcArya zrI 1008 zrIvAlacaMdra sUrijI mahArAja zrI ne hindo meM vRtti likhI hai| vaha grantha bhI isake sAtha prakAzita kiyA hai, jisase pAThakoM ko jJAta hogA ki kAzIrAja ke guru vaidika dharma ke mahAn zrAcArya svAmIjI kA "jainadarzana" ke viSaya meM kyA abhiprAya thaa| yaha spaSTa hone ke liye hI donoM granthoM ko eka sAtha prakAzita kara diyA hai, zrAzA hai| jaina-jainetara vidvAn isase lAbha utthaaveNge| jo azuddhiyAM dRSTidoSa se raha gaI hoM, unako dayAlu vidvAnavarga sudhAra leveN| kimadhikaM sukSeSu zrI sarayUprasAda zAstrI pradhAnAdhyApaka, zrI khetAna vidyAlaya, kAzI For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3556 SaamaHOMHILABipan THANNECHARGOINE - - - - - yavinyAtma jaina zAsana prabhAvaka, kAzI, kozala prAntoM ke tIrthIddhAraka jaina-parama pUjya gurudeva zrI 1008 zrI AcArya zrI kuzalacaMdrasUrijI mahArAja For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "pUjya gurudeva" "zrIkuzalacaMdrasUripaTTaprazastiH " zrIcintAmaNipArzvanAthamanizaM zrIrAmaghATasthitam kAzyAM naumi jinArtisaMkaTaharaM sArvIyalakSmIyutam / AdhivyAdhiharaM bhavodadhikaSaM bhavyAMgisaMpadpradam yogIndranamitairnataM dharaNirAT padmAvatI sevitaM / / 1 / / saradAmAM zAradAM staumi saMtataM suvicakSaNAM / nityaM navendunirnAma naumi netrAmRtAM navAM // 2 // pUrNapremAGkitaM pArzva pApAbdhipAragaM prabhuM / pramodena praNIpatya prastavImi paraMparAm // 3 // sUrIzvarANAM mahanIyamukhyo samastazAstrAMbudhisaMcariSNuH / namAmi nityaM niravadyanemicandraM surIndraM kila sadguruM mudA // 4 // vIrAdakhaMDitavadAnyaparaMparAyAM saMjAtapaMDitajinezvarasUrirAjAt / jAte vare suvihite vidhimArgavAci gaNe'bhavat kharatare jinlaabhmuuridhaa5|| tasyAbhavat pravarapAThakahIradharma ziSyo damI svaparazAstrarahasyavettA / cakre lasannavapadAtmakasiddhacakrAdezcaityavaMdanastutistavanAni yena // 6 // For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vAcaMyamaH zamadamAdiguNaudhadhartA dharmAdikRtyakuzalaH kuzalI janAnAm / vidvattamaH kuzalacandragaNistadIya ziSyo ytiprvrpaatthkmukhydaantH||7|| zreyAMsacandraprabhapArzvanAthasupArzvakalyANakapUtabhUmau / zarIrabhUsaMkhyaka(16)tIrthajIrNoddhArANi yo'cIkaradAryapUjyaH // 8 // yo'kArayad kauzaladezasaMstha khettendu(19)klyaannksdsaayaaN| . AdhAditIrthakaranaSTatIrthoddhArANi saddezanayA ca bhUyaH // 9 // pUrvadezavarNanamyatrAhatAM tIrthakRtAM ca janma diikssaadiklyaannkpuutbhuumiH| yasya pradezo'pi pavitro'sti narottamAIdgaNabhRdvihAraiH // 10 // saMvega-nirveda-zAstikAdiguNodhabhRttatvavido variSThAH / yatrAbhavannArhatadharmaniSThA anekazaH zrAddhajanAzca dakSAH // 11 // Asan gurordezanayA prabuddhAH yatraidhamAnoccavareNyabhAvAt / sahasrazo bhavyajanAn vihAya gRhAdikaM dIkSitajAyamAnAH 1.12 // AhatyazrIsAdhusaMpAttadharmaniSThazrAddhaudhena yatrAjaniSTa / kendrasthAnaM sadgariSThaM zarIrIkAruNyAdyutkRSTasatkRtyajuSThaM // 13 // pUrvIyadezeSu ca teSu sarvetadvAsijainAH bhavitavyayogAt / zanaiH zanaijainavRSaM vihAya vidharmikAbhakSyabhujo babhUvuH // 14 // For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir yato marudgurjaramedapATasaurASTrakacchAdikadezavAsyAH / tatrAdhunA zrAddhajanAH vasaMti sammetazailAdivibhUSite hi // 15 // grAmAnugrAma viharannathaikadA ziSyapraziSyAdigaNairnijaiH samaM / saMmmetazailAdikatIrthayAtrayA pavitrayan janma nijaM vishaardH||16|| saMbodhayan bhavyajanAn vikAzayan sarvatradharma jinajalpitaM varam / vimadaryan vAdigaNAnagAt kramAt kAzI purIM zrIkuzalendupAThakaH // rAmaghATe samAgatya yatidhRndasamanvitaH / kuzalacandra surorAT vareNyaguNavAridhiH // 18 // kAzIvarNanam vaidikadharmiNAM sA ca gaMgAnadI tttsthitaaH| paramA-tIrthabhUtAsti pUrvadezavibhUSikA // 19 // janmamaraNasaMskAradAnasnAnAdikAkriyAH / kriyante tatra taiH sarvaiH sadgaterabhilASayA // 20 // tasyAM gaveSamANo'pi kuzalacaMdra paatthkH| ... sthAnaM sarvatra na prApa yatiyogyaM ca kutracit // 21 // taizca vicAritaM haM ho ! yatra pArzvajinezitaH / ajani janma dIkSAdi kalyANakaM zubhapradam / / 22 / / For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 4 ) ye samavasRtA yatra tIrthaMkarA : jinezvarAH / vIrA vIrAH kSamAvato vAcaMyamA sahasrazaH // 23 // janA vihRtya yai-yaMtra lakSazaH pratibodhitAH / tatrasthAnaM mayA prAptaM notarituM ca kutracit // 24 // AcArya caraNAnAM durdhara pratijJAkaraNaM- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ahiMsA paramo dharmaH sarvazarmasamarpakaH / prAyarastaM gato vIkSya dUnAyatimatallikA // 25 // kaSTaM kRtvA kAyaklezaM vidhAya jaino dharmo rakSaNIyo mayAtra / mantrairyantraiH svAtmazaktyA svabudhyA naSTAn bhraSTAn satpathe tAnnayAmi // 26 // tato'tra sAhasaM kRtvA yatiyogyamupAzrayam / luptaprAyaM punarjeM natIrtha khyAtIkaromyaham || 27 || rAmaghATe varasthAnaM zubhaM zakunasUcitam / bhAvilAbhaM ca taiH prAptaM kendrasthAnamivAdbhutam // 28 // vasaMta paratastasyAryaparivrAjakAdayaH / anyatIrthikadevaukaH pAThazAlAmaThAdiSu / / 29 // tArAgaNai ryathA- caMdro niyogibhirnarAdhipaH / tasmin sthAne tathA reje ziSyAdibhiH sa pAThakaH ||30|| bahuzrutatayA tasya khyAtirjAtA pure tataH / For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tatvajijJAsavo yAMtyAyAntyaMtikaM vizAradAH // 31 // gamanAgamanaM vidvad-sabhAyAM mAnapUrvakam / vidvattayAbhavattasya dravyakAlAdivedinaH // 32 // itthaM bhUto guNayuto mahanIyamukhyo dAnto damAnvitadusAdhyadamI damAntaH / gaMgAnadIpaTataTe bahu tapyamAnaH zAntyAdi sAdhanaparo'tra surIzvaro'yam // 33 // vedAntikAn vAdavicakSaNAn janAna / vidyAvatAM vizvavimohakAn vibhoH / vinamrabhUtAn vividhAn vibhAsvarAn vazI vicakrurvinayAdivaimukhAn // 34 // karavANi kiM kAvyakRti kathAM vA-gataM sutIrthaM prati saMsRjAmi / jinAlayaM pArzvajinAdhipasya cintAmaNeratra navaM karomi // 35 // iti vicArAbdhinimajamAno vibhurvibhAvyehabaMdhyakAryam / kArya mayAtraiva vihAya sarva kArya sudhArya manasA nivAryam // 36 // saujanyatAyAM hi patantu vinA na mAnase me'tra patantu kvApi / zreyAMsi vighnAni sadA sRjati tathApi dhIrA na bhavanti kaatraaH||37|| nindantu lokAH nipuNAH sadaiva stuvaMtu vA gAlIpradAna viiraaH| For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir smA prayAtu pralayaM tu yAtu naivAnusaMdhA'smadIyA prayAtu // 38 // paraM na kArya navaraM kadApi Arya vinA kopi vizAlakAryam / sadA vicArya sahasA na dhArya kArya zubhArya pratisaMvicAryam // 39 // evaM matvA cetasi dhIravIraH kurvannityaM maMtrarAjAdhijApam / tasyAdhInA vAgmikAnAM vareNyA jAtA khyAtA vAdirUpA vicitraa||40|| caraNakaraNamadhye khyAtirasyAtijAtA paramavimalamaMtra mukhyadhImanyamAnaH / narapati rapi teSAM paMkaje saMpraNAma kAraM kAraM kASThajihvAtipremNA // 41 // kASThajihvAmvAmisaMmmelanamkASThajihvAkhyasaMnyAsI srvshaastrvishaardH| advaite zAMkaraH ko'pi tarke'pi gautamo paraH // 42 // uttarottaravaktA ca bruvato'pi ghRhaspateH / rasanAM kalahemUlAM dharSitArAtimaMDalAM // 43 // sarvAnarthakarauM budhvA kASThe gupti cakAra saH / tadA prabhRtimArabhya kASThajihveti vizrutaH // 44 // vizvavikhyAtayazasaH kAzirAjasya bhUbhRtaH / kASThajihvaH guruH sAkSAd paMDitaHpravaro mahAna // 45 // For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutvA pragADhaM pAMDityaM bhavyalokaprazaMsitam / pUjya zrIkulacandrasya sUrIzvaramahAmuneH // 46 // tadantikaM samAgatya vArtAlApaM vidhAya ca / dharmamadhyAtmikaM sAdhaM guruNA tatvavedinA // 47 // pramudito gurutvena tamaGgIkRtya nityazaH / samAgatya guroH pAvaM vArtAlApaM ca dhArmikam // 48 // kramAtsa jainatatvajJaH saMjAto racitaM punaH / tena sanyAsinA jainabinduzAstraM manoharam // 49 // prazastazAstrAmbunidhi nimano vishaalnetro'tivicaardkssH| jihvAM nijAM kASThagRhe vidhAya sadA sadAcArasamAjamadhye // 50 // AsaMzaye saMtatazAMtacittaH stuvan guNAn kAzinarezapAveM / kramo vinItaH khalu kASThajihvaH eko'tra vaadiindrcuuddaamnninimH|51|| sUrIzvage vizvavimohako hi samAgatosti taTinItaTe bho ! / vilokanIyo bhavatAmavazyaH satAM hi saGgomuvidurlabho'sti / 52 / / nizamya zlAghAM tu sUrIzvarasya zrIpUjyapAdasya gurormukhAddhi / sammAnayitvA hi narAdhipena AkArayAmAsa pramodamedurAt // 53 // prAjJApitAstu vivAdatatparAH nAmAMkitA hi nRpateH samAyAm / sacchAbdikAH nyAyapragalabhakAzca dRSTvA sari cetasi sNviddhyuH||54|| For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir koyaM brahmA vAsti kiM devavANI kiMvA viSNuH pArvatIzo mhaatmaa| kiMvA sUryo vA nizAnAtha eva kiMvA kAmo vizvavRndArako'yaM // 55 / / brahmA naiva na devabodhi paramo nArAyaNo naiva hA ! zaMbhunaiva na bhAnu bhAsuramaNirnAyaM nizAnAtha nu / kAmo naiva manoharo nahi jino devo na tu tAtvikaH haM ho ! jJAtamaho vikalparahitaH sUrIzvaro'yaM mahAn // 56 // dhyAtvaivaM bahupaMDitA kharatarA mlAnAnanA nizcitAH vAdIndraM pratikUrmahe kathamaho vAdaM vivAdaM ha hA ! / brahmAzaMkara vAsudevapramukhA rakSaMtu hyasmAnaho / nocetkAraNakAryayorbahuvidhaM vighnaM hyavazyaM sadA // 57 // evaM hRdi sarvavicAryamANAH parasparaM tarkavitarkamAjaH / tadezvarInAtha samUcivAn bho kurvantuvAdaM hyatha paMDitAstu // 58 // adhyakSaH kASThajihvo hi jAtaH paMDitasaMsadi / vAdI virejire tatra khadyotAmAsubhAsvaram / / 59 // zaradAbhA zAradA sAstu palAyituM pracakrame / mahatA parizrameNaiva ruddhA kenApi vAdinA // 60 // etasmin samaye kASThajihvo jagAda jalpyatAm / saMmukhIbhUya kopyatra zAstrArtha kurutAM satAm // 61 // For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jagAdaivaM guruM tatra kuzalasUrIndraM prati / pratipakSo kSamo hyatra nAbhavat bhavatAM prati // 62 // tadA gururjagAdaivaM kuzalasUrIndro mudaa| svayameva kariSyehaM pakSaM pratipakSaM hyatho / 63 / / adhodhare kRtavAnatra sindUrabindukaM tadA / vAdaM pracakrame pazcAt prativAdaM svayaM sudhIH // 64 / / sArdhadvayaghaTikA tu jAte pratipakSapakSAnte / vijayo'nekAMtasya jAto vidvasaMsadi tatra // 65 / nemuH sarve paMDitAnAM vareNyAH zrImatpAdau premapUreNa samyak / dharmalAbho bho! bhavaMtu bhave'smin AzIrvAdo vishvvishvstkoyN||66|| evaM sammAnayitvA vividhaguNayutaistArkikA zAbdikAzca sAdhaM zrIrAmaghATe samarasanibhRtaH sUrirADAjagAma / kaMdarpAbhaH sUrIndraH pravaraguNagaNaiH gIyamAno'vatiSThan dharmadhyAnAdizakto yatigaNavRSabhaiH sevyamAno vizuddhaiH / / 67 // atrAMtare kAzInRpopari mudA nepAladezAdhIzvareNa preSitaH / lekhaH zilAyAM parikarmitomahattaM vAcayituM vividhAzayAnvitaH // 68 / / zaktA bhaverannahi ke'pi paMDitAH prspraaloknttpraadbhutaaH| tataH sarirAjasamIpapreSito yathAvadAtaM kathitaM mahAtmanA // 69 / / For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) vRttaM vicitraM hi narezvarasya vaMzasya spaSTIkaraNaM kRtaM tadA / tuSTo narendro mUriNopari kila dattaMca dravyaM pRthulaM pramodAt // 70 // kamaThapratibodhasthalaprAptiHpurAbhavat pArzvajinezvarasya prabhAMkitA suMdara "pAdukA" ca / sthAnaM hi tat kila vedavedibhiluptaM kRtaM saMzrutameva saMbhRtam // 71 / / kAlapramAvo viSamo vilokyate na nizcita kena ca kiM bhaviSyati / ato vidheyo'tra mayA parizramaH punarnavAya karavANi kAryam // 72 // iti paribhAvya vinirmituM jinAlayaM sadupAzrayakaM ca navyam / virodhibhibhUrizrameNa kArya kRtaM vinaSTaM tu punarnavIkam // 73 // evaM tridhA kAryakRtaM nipAtitaM tadA surINA nijacetasi bhRzam / vicAritaM tena kRtaM suyaMtraM saMsthApitaM bhittivimadhyabhAge // 74 // yaH ko'pi kopI spRzati tu bhittiM jinAlayasya paripATanAya / patiSyati bhUtalamadhyabhAge iti sUriNA parijalpitaM mudA // 75 / / avamanya taM suMdara cAMdravAkyaM roSAd vinipATayituM vilamA / ' saMsparzamAtrAtpatitA bhuvitvaho! palAyitA:satvarakAMdizIkAH // 76 / / ataHparaM naiva vikurmahe vayaM itthaM tu kArya hyavicArakAryam / kRtA samAdhIguruNA syAt tadA sadA sadAcAravikalpakAriNA / / 77 // jinAlayaMpArzvajinasya nirmitaM tuMgaM vizAlaM sudupAzrayAnvitam / For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - paramapUjya bhagavAn - zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha jI kA bar3A maMdira SSSSSS 95DOE parama pUjya gurudeva AcArya zrI kuzala caMdasUri saMsthApita jaina zvetAMbara paMcAyatI bar3A maMdira, rAmaghATa, kaashii| - - - - For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) ciMtAmaNipArzvajinasya biMba yadi labheccet sakalArthasiddhaye // 78 / / caturthakAlIna devAdhiSThitazrI prabhupArzvanAthapratimA prAptiH iti vikalpo-hRdayeSu jAtaH sUrIzvarANAM-hi vizuddhajJAninAm / rAtrau tadAdhIzvaradevakena dattaM hi svapnaM sakalArthasiddhidam // 79 / / pAMcAladezasya samosti zrAddho'tra. sTezana mugalAbhidhe / pArzve'sti tasya kila pArzvanAtha ciMtAmaNinAmakabiMbabhavyam // 8 // paNyaM pradAya tasya triMzad rupyakAtmakaM zrIman / lAtvA zrIjinabiMbaM sthApyaM navye maMdire dhIman // 81 // prAtaH sametya hi suzrAddhayutaiH sudhIman / zrIpArzvanAtha jinabiMbayathoktamUlyam // dAyaM sutuSTikararUpavilokya zrAddhAH / ciMtAmaNeH sarasapArzvajinezvarasya // 82 // saMsthApitaM pravarabhAvayutena samyak / ciMtAmaNinibhanirUpamabhAvayuktam // sUrIzvareNa vidhinA vividhaprakAraiH / zrIpArzvajinabiMbamanobhirAmam // 83 // adyApi taM samarasAMkita zuddharUpam / netrAMmRtAMjanasamaM sakalArthasAdhyam // For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) kalyANakArakamidaM bhavatArakaM vaiH| ___ rAjyaM karoti jinamaMdira madhyabhAge // 84 // acIkarodrAmaghATAdi-siMharatnapurISu yat / ayodhyApuritirthAni kuzalendurnanu mUriNA // 85 // zrItIrthakSetrabhelupurasya pUrva sthitivarNanambhelupure purA bhaTTajanAdhInA ciraMtanI / abhUd badrumAsannaM zrIpAzrvaprabhupAdukA // 86 / / jainAstAna pUjayAmAsuH vibhinnadezavartinaH / yAtrArthamAgatA svaatmvishuddhikrnnecchvH||87|| pUjyaiH prabodhya-tAna bhaTTAn kuzalacaMdrasUribhiH / tatpAdukAspadaM zvetAMbarAdhInaM vyadhIyata // 88 / / tato gurosteSu sutIrthakeSu bhelupurendupuristhAnakeSu / zrIhIradharmAkhyasUrIzvareNa samyaG hi tIrthoddharaNaM cakAra // 89 / / zrIvaccharAjena sukArite'smina kAzIstha sucAru bhadainighATa / supArzvanAmni jinamaMdire tu svayaM pratiSThAmakarodvidhervazAt / / 90 // bhadainIpuracaityasya pratiSThAvasare punaH / rAtrau zakti khamArgeNa gacchaMtI dRSTavAn guruH // 91 / pArzvasthAn vaccharAjAdIn zAlUNakaraNAdikAn / For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 13 ) jainAn gururuvAcaivaM zrAddhaguNa virAjitAn // 92 // zaktirmuktAsti kenApi dveSiNA mAraNAya ca / kasya citte jaguH pUjyAn tasmAd vArayituM ca tAm // 93 // gururjagau yadA zaktiM vArayAmi tadAdhruvam / sa naro mriyate'thAryaistaMbhitA sA svavidyayA / / 94 / / AkarSitaH sa nA pUjyairAgato gaditastvayA / zaktirmuktAsti tenoktamomityatha gururjagau // 95 // tvaM nivArayatAM so'vag vArayituM kSamosmi na / cenmuktA bhavatA sA mAM mArayiSyati nizcitam // 96 // ataH prabhRti kasyApi mAraNAya tvayA na sA / prayoktavyA kadApIti pratijJAM pravidhApya ca // 97 // sA ca zrIguruNA muktA zuSkataruvaropari / dayAlunA kSaNAdeva bhasmIbhUtaH sa pAdapaH // 98 // so'pi guruM namaskRtya svasthAnamAyayau tataH / sarvatra prasasAroccaiH khyAtiH sadguNino guroH // 99 // zrImAn jagat zreSThivaraH prasiddhaH vikhyAtakIrtiM ca guruM dikSuH / Agatya kAzyAM bahudharma carcA zrutvA guroH zAMtimavApa zIghram // 100 // guru zrAvakamukhyeSu ime tatkAlavartinaH / / zrInRpottamacaMdraca vaccharAjanRpastathA // 101 // For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 14 ) gaMgAprasAdarAyasurANAzrAvakAdayaH / lakSmIcaMdranAhaTTAprabhRti paramAhatAH / / 102 / / ime paramAhatAH sarve gurusevAparAyaNAH / evaM saMbodhya jIvAn zrIkuzalacaMdrasUrayaH // 103 // kAzIkozalamadhyastha naSTatIrthagaveSaNe / sAphalyaM prayayuH zIghraM tIrthoddhAraM vidhAya ca // 104 // rAmaghATevarasthAnamupAzrayamacIkarat / gurumAdarza karmANaMjainazAsana maMDale / / 105 / / AcAryapadaM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vilokyaivaM mumudire sarvabhUtahitecchubhiH / / pUrva prAntIya jainasaMgha zvetAMbaraimarhat // 106 // gurave'mitakarmaNe / da kAryamevaM mahatkRtvA cakArAptaghRSonnatim // 107 // tatpaTTe gaNi rAjasAgara iti khyAto mahAn pAThakaH / 1 - jJAnapaMcamIvyAkhyAna prazastau svayaM sUrivaraiH zrIbAlacaMdrasUribhiH likhitametat - pUjyAH zrIjinalA masUri guravo jAtAH pragatmaprabhA, tacchiSyAH gaNinaH supAThakavarAH zrIhIradharmAmidhA, caMdrAzrIkuzalAdimAH samabhavan ziSyAstadIyAvarAH zrIkAzyAdisutIrthadIpanakarAH vizAH upAdhyAyakAH // 1 // tatpaTTa e gaNi 'rAjasAgara' iti khyAtA: jane pAThakAH, saMjAtA guravo mamAti subhagAH zAntAH surUpAH bhRzaM // tatpAdAbja kRprAsa pAThakapado vai bAlacaMdro gaNI, vyAravyAnaM vyakarodimaM zubhataraM zrIpippalode pure // 2 // For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 15 ) vidyAvAdavivAdayozcanikaSA jAjvalyamAnAsvataH // tatvAtatvavivecane matirati vidyotate caMdravat / yasyaivaMvidhasundarAguNatatiH lakSAtparaM caagtaaH||108|| saMvadazvarasASTavAranidhijaM pUrva hi varSa mudA / paTkAryANi zubhAni yAni vidhivajAtAni taddhastakAt // yenAdyApi sutIrthakAni satataM rakSati dharmAzayAt / kalyANaM kurutAM sadA jinavarA bhavyAMbujA tAnprati // 109 // gaMgAnadIsthavividhAni ca yAni kAni pAtrANi yAni satataM samalaMkRtAni / mAse madhau bhavati taM buDaveti melam lokAH milaMti vividhAzayakAstadAnIm // 11 // jaguzca kAryakartAraH sUrINaM pratisatvaram / yAsyAmo hi vayamadya bur3havAmaMgale prabho // 11 // tadA proktaM sUriNavamatrasthA prapazyatu bho / ihaiva tRtIye yAMti prahare potA hi svayam // 112 / / vAyunA preritAH potA: samagrAzca samAyayuH / rAmaghATeticintAdi dRSTvA mohaM vidadhire // 113 // sphAraM dRSTvA camatkAraM nemuH sadguru paMkaje / For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir D955em % 3D - - nyAya tarka vAcaspati, parama pUjya, AcArya zrI 1008 zrI zrI bAlacaMdrasUrijI mahArAja For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Apayan / ( 16 ) samagre nagare jAtA khyAtiH citrakarAH kila // 114 // dharmAntarasya tu saMparkAt zrAddhAH jAtA vidharmiNaH / tAnpunarvAlayAmAsurAzu tena tapobalAt // 115 // zrAddhAH zrAddhayazca saujanyaM dadhrurpunarjinAlaye / naikAMstArayAmAsurAsumavyAn janAn sudhIH // 116 / / jitakAzImiva svAtma pratimanya sUrIzvaraH / dharmadhyAnaika tallIno mIno yathA jalAzaye // 117 // prasaMsthApya sutIrthAni svAtmaM dharme vidhApayan / ante'nazanamAdAya smAraM smAraM jinAdhipAn // 118 // sarvAn jIvAn kSaman saMtastyaktvA mAyAnvitaM jagat / svarga gatAH sudhImataH haMta ! devena kiM kRtam // 119 // saMvat kSapAMkazeSendurabde vaizAkhamecake ( saM0 1897) tRtIyAyAM tithau bhaume divaM yAtAH surIzvarAH // 120 // tacchiSyo vararUpacaMdra kavinAM hyamezvaraH pAThakaH saMjAto guruvajinendrarasiko dharmonnateH kArakaH / tacchiSyAH varadAyakAH matimatAM mAnyA vadAnyAH sadA sUrIndrA bhuvane'tra bhAsvaranibhA nyAyAMbudherdhArakAH // 121 // janmAmavadyasya vizuddhavaMze, karAMkanAgenduprasiddhavatsare ! For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 17 ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 81 9 9 (1918) saMbad gajelAMkasamenduvatsare ! saMjAtadIkSA hi mahAmahotsavAt // 122 // zrIrUpacaMdrasya dvitIyakAmado yatehiMziSyAryavareNyamohanaH / yativaro vizvavimohano hi zrInAmadheyo jina AdiyuktaH // 123 // mahendrasUrIzvarahastadIkSitaH kavivaro vArinidhi nibho hi / mahendrasUrivaradasya zuddhAH ziSyAH babhUvurjinamuktisUrayaH // 124 // ete trayo'pi balabuddhidhArakAH / pUrNa prabhAvA vinayAdiyuktAH // 125 // jinamahendrasUripArzve kRtAbhyAsazca tairnanu / pAradRzvA babhruvuste sarvazAstrapratikramAt // 126 // jinAdiyuktAH yativRMdavaMdyAH muktisUrIndrA mahanoyamukhyAH / didIpire bhavyavizuddhapaTTe mahendrasUrIzvara pAragasya // 127 // hAryaM parigrahaM kAzyAM mohanarSirmahAzayaH / mahAmahotsavAyukta ke kriyoddhAraparaM // 128 // zrIbAlacaMdrasUrIzvarANAM varNanam -- zrIjinamukti sUrIndrAH nistaMdrA baladhAriNaH / zrImacchrI bAlacaMdrAya guNine mahAmahotsavAt // 129 // // "digamaMDalAcA" padaM pavitraM daduvizuddhaM vinayAdiyuktaM / dezAdhideza bhramaNaM cakAra janasya kalyANakRte sadaiva // 130 // pUrve videze ca marudhare khare, zrIgaurjare koMkaNa kaccha dezai / For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) saurASTra-mevADa hi mAlaveSu, dAkSiNyayukte nanu dakSiNe'smin // 13 // azeSa bhUmaMDalamaMDale'smin , pratipuraM pUrNaprati hi grAmaM / sarvatra sthAne hi purapravezo zobhAnvitastasya sUrIzvarasya // 132 // vilokanIyo vividho vicitro'bhavad mahAbhAgyavatA hi yogyaH / citraM kimatrAsti yathArthavAde, athaikadAcaMdrasUrIzvaro'yam / 133 // cAlAdhipUrvo viharan bhuvi mudA, saMbodhayan bhavyagaNAn vizuddhAn / samAgato nAzikanAmni dhAme, purapravezo vinissedhyNti-||134|| (yugmam ) ADaMbarAviddhadvijottamA nanu, udvignatAyuktasamastajainAH / saMjAyamAnAH parito vibhAvyate, zrAddhA jaguste gurave yathArtham // 13 // pura:pravezotsavaruddha kAraNaM, godAvarInAmni nadIpratIre / dinatrayaM saMsthitavAna guru svayaM, vidvatsabhA tatra nadIpratIre // 136 / / bhRtvAjitAH paMDitamanyamAnA staireva vidvadbhivaraiH pramukhyaiH / ekI samAbhUya samahotsavAnvitaH cakra pravezaM sUri bAlacaMdraH / / 137 // lAmovizeSavijJAya, jAmaM nagara prasthitaH / tatrazrAddhAgrahAcAturmAsaM tu kRtavAn guruH / / 138 // tatropasthitA mArI srvsNhaarkaarinnii| mrIyamANAJjanAn bIkSya bhIto rAjA vyajijJapat // 139 // For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 19 ) samAgatya guroH pArthe dhArmiko janavallabhaH / kAritASTottarIzAMtisnAtraM caivasahotsavam // 140 // batsarva tu jalaM pUtaM satkalazaike'tra mamau / patitaM nIraM nahi kiMcidaho-vidhivajaladhArA // 14 // saMcalitA jAtA kila zAMtivismayadA / janatAH nemustatpadakamale ! // 142 / / evaM tu koMkaNadezai junnerAbhidhapattane / cAturmAsI sthito bhavyajanA~stArayituM guruH // 143 / / tadAnIM ghRSTiliMbo jAto daivniyogtH|| lokAH saMmIlya samprocuH sUriNA vRSTinirodhitA // 144 // satsaMgAya sUriM sarve lokAH sambhUya hyAgatAH / jainAH saMmilitAH sarve, sUristatrAstu nizcalaH // 145 // guruNoktaM mahAbhAgAH kimevaM kriyate ha ! hA ! / yathArtha zrotumicchAmi Akasmika kimAgatAH // 146 / / procuH sarve mahArAja, ! kimarthaM vRSTiH rodhitA / mrIyamANAH vayaM sarve AgatAstena hetave // 147 // kathitaM guruNA lokAH gacchaMtu bho ! yathAgatAH / eSA gamiSyati vRSTivizvAsaM vidadhumayi // 148 // For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) evamuktavati samyag jAtAdbhuta vigarjanA / vRSTirjAtA bahulA ho ! lokAH sarve prazaMsire // 149 / / dhanyAH jainA jainodharmo dhanyo vizvopakArakaH / guravasteSu dharmeSu etAdRzAzcakAzire // 150 // adharmazoSaNe khyAto vAlacaMdrasUrIzvaraH / tigmAMzuriva vizvesmin citraM tatra vibhAvyate // 15 // evaMvidhAni hi vyatikarANi saMjAtakAni vividhAni yAni / tAni ca sarvANi manoharANi dharmArthakAryANi pracAraNAya // 152 // evaMvidhAzca vRttAntAH sUrINAM bahavo'bhavan / prAnte te'nazanaM kRtvA dinatrayaM samAdhinA // 153 // kAzyAMkarAMgakheTendu vatsare (1962) cAzvine site / ekAdazI tithiM prApya pUjyAH surAlayaM gatAH // 154 // sArAM namaskRti smAraM vAraM vAraM suriishvraaH| dhAmni svaloka saMprAptA bAlacaMdrasUrIzvarAH // 155 / / zrIbAlacandrasUrisamaye AcArya zrIvAlacandra yativara samaye shraavkobhvyvrgH| dhanyo mAnyo yazasvI prathita suyazasA nAma teSAM krameNa // 156 // lakSmI nihAla gopAla zikharacandrottarA amii| gakhecA rAyasurANA dhammAvata nAhaTAH / For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 21 ) rAjA zrI zivaprasAda sitAre hinda vizrutaH / padaiH suzobhitA ete gurudevasya pUjakAH // 15 // corDiyA gotra saMbhUto mohana lAla vizrutaH / caMDAliyA mansArAma pramukhAH bahuzrAvakAH // 158 // tacchiSyA "guNacaMdrA"khyAH tarkAlaMkAradhArakAH / saMzAbdikAH syAdvAdAzca nyAyyAH sarvaguNAzrayAH // 159 / / saMgItazAstre'pi sadA pravINAH sAhityasArAMbunidhi nimnaaH| guNajJAnacaMdrau yamako yatIndrau svarga gatau sadguruvidyamAne // 16 // tacchiSyAH pravarAH yatIndramahitA diGmaMDalAcAryakAH zrImannemipadAdikAH pttutraashcndrottraadhaarkaaH| ityevaM vilapaMti hA ! kimu gatAH sUrIzvarAH svarbhuvi sthAsyAmaH kathamatra bhAvabhayade teSAM binA nazvare // 16 // kiM kurmahe tanumahe gamanaM kvavAyaM ke vA bhuvIha paramezvaramAzrayAmahe / kasyAgra ApadamimAM paridarzayAmahe prApyeta yena punareSa sUrIzvaro'yaM // 162 // bho ! bho| pradarzayata tAdRzamuccamaMtraM yajApataH sumanasA sahasA nayAmaH / zrImat sUrIzvara mahodaya bAlacaMdram For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 22 ) nIhArahAradhavalAnanamakSimArgam // 16 // loke'tra kiM saparibhAvitavAn yatIndraH nairguNyamAzu parihAya yatI jagAma / atra prayAmyahakamityapi yanna coce kasmAd gato'pi punareSyati vA navAtha 1 // 164 // dhIman ! tavAdbhutanatirmanaso na yAti dhIman ! tavAdbhutamatirmanaso na yAti / dhIman ! tvadIyamuditaM manaso na yAti dhIman ! tvadIyagamanaM manaso na yAti // 16 // kiM nAma karma parisAdhayituM samIhase ! ___ yatsatvaraM pragatavAnanivedya sundara ! apyasmadAcaritumicchasi guptarUpato ___yAGmatirvada paraM ca kadA miliSyati // 166 // spaSTaM nivedaya yatIndra ! mahAnubhAva ! kutra prayANamakRthAzcakimarthakaM ca anveSaNAya sahasA guNaralasindho ! zrIlasya tatra bhavataH prayatAmahe yat // 167 // pUrNaH zazAMka uditazca tamogRhIto jAtastaruzca phaladaH kariNA ca bhmH| For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 23 ) abhyunnatazca jaladaH pavanAd vikIrNaH tIraM tarI gatavatI ca taTAdribhagnA // 16 // niSpannavad brIhivaNaM davAgninA dagdhaM ha ! hA ! daivavazaina satvaraM / vaiduSyacAritraguNaikasundaro bhUto yatIndro yamarakSasA hRtaH // 169 / / athavA mohacihno'yaM, zoko yukto na dhImatA / sarvehi gatvarA bhAvAH kutra zokaH praNoyate // 170 / / nIyamAnaM kRtAMtena paraM zocan vimugdhadhIH / AtmAnaM neSyamANaM tu manAgapi na zocati // 171 / / samyak mUricaritrANAM bAlakasya sUrIzvaraH / kAladharmaH samAyAtaH utsavaH sammataH satAM // 172 // kimanyad bamahe tatra sariralaziromaNau / citrakRccaritaM tasya zrUyamANaM manAgapi // 173 / / evaM prakAreNa vicitravAGmayaM, ___ lapan sUrIndro virarAma prAnte / sarve'pi mAvA kila gatvarAH matAH, mugdhAzca lokA bata tatra saMgatAH // 17 // zrIpUjyavaryANAM zrInemicaMdrasUrIzvarANAMvarNanam bhaktibharA kRtA sevA, yAvajjIvaM saharSataH / For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra & ga ==== baiThe hue bAI oraA. zrI. hIrAcaMdrasUri baiThe hue bIcameM parama pUjya AcArya deva zrI 1008 zrI nemicaMdrasUrijI mahArAja bAIM ora - seTha dhArasI bhAI www.kobatirth.org dAhinI ora - tejapAla bhAI khar3e hue vRddha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pIche khar3e hue-- dAhinI ora - seTha somacaMdra bhAI dAhinI orapaM. gopAlacaMdrajI bAIM ora - seTha sAkaracaMdra bhAI ca~vara liye hue-seTha zaMbhU bhAI For Private And Personal Use Only 23 3 3
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 24 ) sUrirADnemicandreNa nistandreNa ca dhImatA // 175 / / vahnirasAM kendupare (1963) tithyaikAdazIkhyAtA | jyeSThe zukre zubhelagne'STAnhikotsavasaMyutaH // 176 // drAk kharataragacchIyaiH zrIjinacandrasUribhiH / " zrIdiD maMDalAcAryya" padaM dattaM prabhAmayaM // 177 // yena sUrIzvareNaiva upakArAH bahavaH kRtAH / tacca saMsmRtya saMsmRtya, mano'pi vimanAyate // 178 // saurASTra- koMkaNa - marudhara - mAlavAdi dezeSu bhavya nikarAn pratibodhayan san / kAryANi sundaratarANi hi saMvikurvana tIrthAdinAM vividhasaMvasathAni yAni // 179 // saMsthApitAni vividhAni manoharANi navyAni tAni ca satAni hi mandirANi / adyApi tAni hi satAM sukhakArakANi tiSThanti bhAvasahitAni kalAnvitAni (yugmaM ) // 180 // zAstrAmbunidhipArago na kasya syAt manovallabhaH / samarasaika nimagno nemicandraH sUrIzvaraH // 181 // krodho hi yojanazataM kila dUramAsIt tasmAccha maikasuhRdaM pariSetramANAt / For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (25) no jAtu nAma manasA vacasA'GgatazcA vaSTambhalezamapi darzayitvA babhUva / / 182 // AkrozitopyatitarAM kttujnpdhaaryaa| kuryAdrupaMtu kathameSa mahadyatIzvaraH / kintu prabhUtaparitoSasudhAmipUritai rAkrozamAnayata zAMtipathe gavAM gaNaiH // 18 // satyaM samasya paritaiH parighoSayAmaH zatrusvabhAva patite'pi hi namratoccaiH / ekaH kSamAzramaNatAM kSamito guNasya zrIlasya tatrabhavataH prakaTIcakAra // 184 // navyaM ca vastramasako na kadApi dadhe graMthAn punaH samucitAn prazamAnukUlAn / ekohamasmi mama ko'pi na nAsmicAhaM kasyApyadInamanasA na kadApidadhyau // 185 / / niSTaMkane'sati sati svakabhAratI na prAyaH samAhita jinendravaconuraktaH / saMzoti gocarapade tu mahAnubhAvaH saMzItizabdamapi sArdhamanuccacAra // 186 // For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 26 ) mAdhuryapUritamabAdhitamapyatucchaM saMprocuSo'trabhavataH zramaNezvarasya / vacaH syAn mRSAvacanadUSaNasaMpravezaH saMbhAvanA svadahitagrahaNe kutastyA // 187 // gAMbhIryamadbhutamupetavataH samasta karmakSayAtmazivasaMpada'vepsayaiva / / samyak kriyAM vidadhato guruvAkya Aste dharmazcakAsaditidhArayatazca citte // 188 // svacchaprasAdakiraNAnataharSavarSoM vaktrendurakSipadavIvinipAtamAtrAt / pApaM kSiNoti cinute ca zarIrabhAjAM zreyo vivartyabhimataM ca kimatra vAcyaM // 186 // (tribhirvizeSakam ) itthaM yuto guNayuto vibhavonmukho'yaM / sUrIzvaro samaniketana sAdhako'tra / saMcintayan nijahadi prabhupArzvanAthaM / kAzyAM samAgatavato hitakArako hi // 16 // pUrva premaprapUreNa vizvavizvopakArakaM / pArzvanAthaM jagannAthaM praNemureva mastakAt // 191 // For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 27 ) adya prabhAtaM samabhUt sumaMgalaM mahodayo vAsara eSa me punaH / saubhAgyasindhurniyamAdayaM kSaNo jAto'dya kalyANataruH supallavaH // 192 / / abhUdahokAmagavI ca sammukhA zaye zayAluH kila klpvllge| kimebhirAptairathavAnuSaMgikaH prayojanairjanma vidhRddhihetumiH // 193 / / prApto dhruvaM muktivivAha maGgalA ''layo mayAlpetara puNyaDhaukitaH / loke'dhunA zAradapUrNacandramAH sahodaraM sanmukhametadarhataH // 194 // tubhyaM deva namo'hate bhagavate vizvatrayIsvAmine sarvajJAya jagaddhitAya puruSazreSThAya bhUmAnave / lokodyotakRte'bhayaM pradadate syAdvAdine brahmaNe muktyAdikarAya tIrthapataye kAruNyapAthodhaye // 195 // niyAmakAya paramAya bhavAMburAzau rAgAdirogasamakarmabhiSagavarAya / For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 28 ) saMsArakUpanipatajjanarajjave ca tubhyaM namaH paramapUruSapuNDarIka ? // 196 // tubhyaM namo'khilavipattinikuJjadantine tubhyaM namo bhuvanavAMchitakalpabhUruhe / tubhyaM namaH smarakarIndrabhidA mRgadviSe tuja namaH gabhadAritane // 10 // namostu tubhyaM puruSottamAya vA svayambhuve vA parameSThine'thavA agamyarUpAya vizuddhayoginAM namostu tubhyaM sugatAya zaMbhave // 198 // pAraM svayaMbhuramaNAMburAzaiH samprApnuvAnoviyadadhvano'ntam / saMpazyamAno pyathavA mahaujAH stotuM kimIza ! guNAMstavArhan ! // 199 / / trailokyasAmrAjyaramAnubhAvino bhavaMti dAsAH khalu yasya vajriNaH / tathApyahoyyadbhuta vItarAgatAM vibhrad sa kastvaM na hi kasya citrakRt // 20 // For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 29 ) trailokyarakSA pralaya kSamaM balaM zakrAcca kITAvadhi vibhrato'dbhutam / sAmyaM kSamAvArinidheH kSameta kA tava svarUpaM pratipattumeva vA 1 // 201 // abhUtAM kANAdA''kSacaraNamate naigamanayAt tathA sAMkhyA dvaite samudbhavatAM saMgrahanayAt / dRzo bauddhAH prAhuH bhavanamRjusUtrAn prakaTayan kilaikastvAM dRSTIMsamasamanayAM nandasi jina ! // 202 // yannAma trijagastribhedavipadAMbhorAzikuMbhodbhavo yadvAcazcitimaccakoranicaye caacNddrociirucH| yanmedhAsalile'khilena yugapallokena mInAyitaM sa zrIman ! bhagavan ! sadA vijayase trailokyacintAmaNe ! // 203 / / tvAM stumobhinamAmastvAM tvAmevopAsmahe vayaM / tvAM prapadyAmahe nAtha ! nidarzaya karomi kiM // 204 / / yadyasti ko'pi niSkarmA sarvajJo yadi kazcana / mokSamArgaprakAzIcevameva paramezvara ! // 205 // sarvavinmUlakatvena virodhaanvkaashtH| sudhI parigRhItazca pramANaM nastvadAgamaH // 206 // durnane'pi nRzaMse'pi tvadAsaM manyatA mayi / For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 30 ) __ parisphurati cennAtha ! tadAkhalvasminirmayaH // 207 // narendrazrIH surendrazrIrmuktIzrIzced bhaviSyati / tvatsevayaiva dAsasya zaMkA nAtrAvakAzate // 208 // nidAne pratiSiddhe'pi bhagavan tava zAsane / bhave bhave'stu tvatpAdasevetyetannidAnyate // 209 // kRtAMjalinamaskRtyAntimaM vijJApayAmyadaH / marAlaM satataM svAmin / mama mAnasa mAnase // 210 // ityeva mAnayata-pArzvaparezitAraM / kAzyAM hi tIrthatilakaM stavanaikapadyAm // itthaM stuvan jAtu smaadhinisstthH| babhUvasUrIzvara vItarAgaH // 211 // tataH sUrIzvareNaiva ! kAzyAM vAsaH sthirIkRtaH / prayojana mRte kvApi gamanaM no kRtavAn kadA // 212 // cintAmaNejinendrasya mandirasya vyarIracat / jIrNoddhAra vividho'yaM sarvAnandaphalapradaH // 21 // pArzvanAtha jinendrasya sevA sadaiva saMskRtAH / adInamanasaivaM tu sarvakAryANi sAdhayan // 214 // kAlavelAM samAyAtAM abirAM vijJAya-tAM / For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 31 ) sarvakAryANi dattAni paTTaziSyasya premataH // 215 / / velAM jJAtvA sUrIndrasya, Apade harSataH svayam / saiSa paTTasuziSyo zrIhIrAcandra sUrIzvaraH // 216 / / pravacana-brahma-nidhi-vidhvASADhe 1998 sitetare / tithau dvitIyAprAtaHkAle kAlAmisanmukhaH // 21 // anazanaM tu kRtavAn svayamapyaho vividhabhAvayutaM vigataspRham / paramapaJcanamaskRtibhAvayan vikasitAMbujakalpazumAnanaH // 218 / / premNAmRtaM pAnamaho mayAhi saMkAritaM, svalpataraM svahaste / pItvAmRtaM hyamRtabhUmi saMgatA hA ! hA! vayamekapAde hi saMsthitAH // 219 / / gopAlacaMdreNa suziSyena vratepsunA kRtAnalpasevA sadApArzvasusaMsthitena dhanyAzca te ye gurupArzvavartino bhUtvA svajanma saphalIvikurvan // 220 // pUjya zrInemicandra sUrisamaye suzrAvakAn kIrtaye nityAnanda prazAda siMha nRpati aanndcndro'bhidhH|| For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SEAR-OCRACHAR DEHACREASEED SD pUjyavara zrI vidyAlaMkAra AcArya zrI hIrAcaMdrasUrijI mahArAja For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 32 ) gAMdhI kAziprazAda saumya vinayI koThAriko vIMjarAja ! sevAbhAva vibhAvitazcanahaTA umrAvacandro'paraH // 221 / / amoghAzrutavAgajAla kAzIvAsaM vitanvataH / AcAryasyaivopadezaina mahAmahimazAlinA / / 222 // dhArasInA somacandreNa, zreSThinAkacchavAsinA / ___tIrtha zrIsiMhapurINAM, jIrNoddhAramakAri yat / / 223 / / vidyAlaMkAra AcArya zrIhIrAcandra sUrIzvarANAMvarNanamvidyAvatAM dhyAnayutAM tapobhRtAM siddhAntapAthonidhisaMnimagnAm / agaNyakAruNyarasaplutAM satAM smarAmi tAn kiMcana suripAdAn // 224 // dAkSiNye vidadhat zramo hi nitarAM yena pracaMDo mahAn __hiMsArodhakakAryadustarataraM yena samutpATitam / hiMsA bhUri bhavaMti yatra nilaye sarve samunmUlitA devyAdismaraNe samastavihitA pUrAparAsAtvikAH // 225 // shriimtsNsaarvaarinidhividhitrnnepotvtsNprsiddhH| vidyAvato mahanto nijanijaghucitairvANibhiH saMvadaMti / dhanyAH mAnyAH vadAnyA yatikulatilakAH saMghRNuyAtsadaiva siddhiHsantApaharSi vividhaguNayutA sArabhUtAbhave'smin // 226 // For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 33 ). ... evaMvidhA guNayutA mahanIyamukhyA: zAntyAdisAdhakasadantarazobhamAnAH / nyAyyA vivekasahitA guNazuddhazIlAH hIrAdikAH sarasacandranibhAH yatIndrAH // 227 // kAruNyAGkita vadanaM manoramaM yasya sadaiva bhAti / saujanyaM vidadhAti svajanaMprati sanmukhaM yAti // 228 // saurASTra vihitaH zramo marudhare kiMcitprayAsaH kRtaH kintu koMkaNa mAlave samucite prAyaH pravezo mahAn / mukhyo bhAgyavatAM prati pratikalaM premNA prabandho mahA____ rASTra yo racito bizAlahRdayAlaMkArahAro'dbhutaH // 229 / / dAkSiNyA viddhanti te gurutaraM mAnyaM supUjyaM prati adyApi pratijanpanaM pratipadaM smAraM nu kurvantyaho / sUrIndrAH prabhutAmayA bahutamA dRSTA visRSTA budhai kintu bhAsvarasannimA guNayutA nAdhApi dRSTAhi taiH // 230 // ekaivAdya mahAnpratApapunitA hIrAdicandrAMkitAH / sUrIndrAH vilasanti te mukhakaje sarvasya lokaM prati / dikcakretyapyupAdhidhArakamahAdhairyAdisandhArakAH tiSThantu mama mAnase hi nitarAM syAdvAdamudrAGkitAH // 23 // evaM vadanti kila zAbdazAniNaH pade pade hi mahArASTradeze / pahA / For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 34 ) nyAyyAH pragalbhA vinayAdiyuktAH saGgItakArAzca purohitAzca // 232 // zAntyAdiguNasaMyutA nahi kadA dRSTA puraivaM vidhAH / dharmAdharmavivecane gurutarA proDhapratApAnvitAH || vIrAjJA paripAlakA kharatarA sadbodhinIjAGkurAH / nandantu kila bhArate suvimale hIrAdicandrAGkitAH // 233 // yasya pratApaH paramAdbhuto bhuvi khyAto vizeSeNa supUrvadezai / mahAsamuddhAritarASTra hU~ ! ho ! sarve praNemuH dvijasattamA mudA ||234 || hitvA bhogaparamparAM sucimanAstyAgaM sudhIrdadhire / zakAtulya vizAlamAnana mahAnandAzrayAdhArakAH || caJcaccArucakoranetrasukhadA dharmaikatAnAH sadA / dravyAdiSu na premadhArakamatAH sUrIzvarAH santi naH // 235 // jaGgamayuga pradhAnA bhaTTArakAH Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIpUjyA jinadharaNIndrasUrIndrAH / vilasanti jayapUya nAmni dhAmni sadaiva sUviyyoH // 236 // tairdataM vidhiyuktaM padaM paraM, diGmaNDalAcAryyasaMyuktam / For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 35 ) mAghe dhavalA dvitIyAyAH saMvasiddhinidhinandanizAkare // 237 // praNipatya pATotsavo yasyakAram narInRtya pATotsavo vAravAram / gatAH dUradezodbhavA hyAgatAste sthitAH pArzvagAH kevalaM harSayuktAH // 238 // sahasradvisaMvatsare valakSapakSe vaizAkhe trayodazyAM bhavyabhaume / sUrIzvarA samadhiSThite sArdhanavaghaTikAyAM sarvAGkAmRtasiddhiyogAnvite bhavye // 239 // sarvakalAsampanno rAjyamalaM carikarti dharmasya / pUrva pArzvanatikAraM pazcAd sadgurusannidhim // 240 // natvA sadhaM mahAbhAgaM AjJAlAtvA mahopari / rAjA zivaprasAdasya sitArehindavizrutaH // 24 // tatpautrasatyAnando nAmadheyo virAjate / "rAjAsAhebe"ti tu labdhaM virudasundaram // 242 // satyAnandaprasAdasiMha virudAlaGkAradhAroviH kalyANAya karoti pUjana vidhiM sttrkcuuddaamkssiH| yena premabharAd vizuddhacaritaM kalyANaka kArakam For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 36 ) kArantiSThati sanmukhaM sa tu jayaM prApnotipaNyaM ca dik||24|| zrIsatyAnaMdenarAjJA pUrva ca tilakaM kRtam / pUjAnavAMgisatkAraM, kAraM kAraM kRtApurA // 244 // svarNamudrAMkitAH nUnaM premNAvidhividhAyinA / tadanusaMghAgragAhi, kurvati vidhivanmudA // 245 // kaMvalAni vicitrANi, vasanAni tathaiva ca / sUrIzvaroparivADhaM sthApayanti vimohitAH // 246 // tatpazcAt rajatamudrA DuDhaukire vizeSataH / zrAddhAH zrAddhayazca kaizcitu svarNamudrAM DuDhaukire // 247 / / zrIgulAlacaMdra raaysuraannaapyrcnaakRtaaH| koThArI bIjarAjena gurubhaktirbahukRtA // 248 // zrIyut bAbU pannAlAla loDheti saMjJakAmudA / jauharIti parAM saMjJAM labdhA yena manoharI // 249 // tenApi kRtasphAraM satkAro hi vivekinaa| yathA zakti manohArI, kRtaM sadguru pUjanam // 250 // gAMdhI zrIlAlacaMdreNa suzrAddhena vivekinaa| AcAryasya parA pUjA vihitA vinayAdibhiH // 251 // gAMdhI zrIphatecaMdro nistandro guNavAn sudhIH / For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 37 ) bhaktinirbhara cittena tenAkRtasupUjanam // 252 // surANA nAnakazcandro laamcndrovickssnnH| vinayIpratApacandro dharmacandrastu bhAgyavAn // 253 // cimmanalAla jayantI bhAI, popaTalAlo lavajI bhAI / zrImaNIlAla khuziyAlaH candraprabhRtayaH zrAvakazatazaH // 254 // zreSThipravarA tana dhana manasA pATa mahotsava pUrNa cakruH / yativara viSaye naitaccitram vidyAlaGkatti zama dama rUpaiH // 25 // evaM sarve'pi suzrAddhAH yathAzakti dRDhaukire / dravyaM tu puSkalaM zubhraM premapUrAd vivekibhiH // 256 // pUjA navagrahasyAtra kRtapUrvA subhAvataH / dazadigapAlasyApi kAraM kAraM susnehataH // 257 / / zrINi pUjAkRtApUrvA-vighnavallI vidArikA / prAnte tu svAmivAtsalyaH kAraM sphAraM manoharam // 258 // itthaM prakAreNa vidhi vidhAya, sarvejanAH sammudire samantAt / yathAgatAvAnugatAstu sarve jainAzcajainetarakAzca bhavyAH // 259 / / adhItya zAstraM vara sAGga saMyutaM, ApaMca viMzaM bahudhA paribhraman / dharma pracArArtha maneka kRtyaka, saMpAditaM deza videza yaatryaa||260|| paMcAzattama varSe'yamAcArya pada mApnuvan / ... kAzI kozala dezastha tIrthoddhAramakArayat // 261 // For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 38 ) mahA mahIyAn mahatAM mahotsukaH saMpAdya sarva yatidharma niSThitaH / dedIpyamAno guNa gauravAnvitaH virAjate SaSThi tamIya varSa H || 262 // zrI vidvad pariSaddasaM (vidyAlaMkAra ) bhUSitaM / (zrI) hIrAcandra sUriM vande, sadguruM sukhadAyinam // 263 // zreSThavayryo "bhaggubhAI" cunnIlAla suzrAvakaH / zAMtilAla maganalAla zrI dayAcaMdra pArikhaH // 264 // zreSThI zrI " dAmajI bhAI" dhArasI kula dIpakaH / suzreSThI sAkaracandra zrI tejapAla saMyutaH || 265 // hAthI bhAI premacandra zAha zrI cunnilAla yuk / ime sarve'pi suzrAddhA: jaina saMgha pratiSThitAH // 266 // tIrthoddhArAdi kAryeSu pUjyAcAryyasya dhImataH / sAhAyyaM pradaduH nityaM zrAdvaite dharma tatparAH // 267 // zrImAn rAjA priyAnaMda prasAda siMha nAmataH / nyAyAdhIza zrImAn kRSNAnaMda prasAda siMha bhAg // 268 // suzreSThI sundaro lAlaH prasiddhaH premarAjajI / caMDAliyA lAbhacandro, jJAnacandra sunAhaTAH // 269 // nItimAn mANikacandra-sitAbacandra sukarmaThaH / zrImAn mahetAbacandraH surANA kuladIpakAH || 270 // gAMdhI zrIkesarIcandro'mI candrastu vivekavAn / For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 39 ) koThArI motilAlazcAbhayacandro'pi nAhaTAH // 271 // bAbu abIracandra zrIjavAhiAla daphtariH / hajArimalla hIrAlAlo loDhA javhesa padAt / / 272 / / harizcandrazca suzreSThI, candro jagadIza pUrvakaH / lAlAnto maNi bhogIca zrAvakA kuladIpakA // 273 // zrIjainazvetAmbara saMghe karmaTha vIrAH suzrAvakAcAsmin / arpita bahu dhana kIrtayaH zobhante satataM zatazaH // 274 // vidyAlaMkArabhUtAH guNagaNamahitAH zAntadAntAH nitAntAH hIrAcandrAH sUrIndrAH vibudhavastarA jaina dharmAdhi zAstA / / dikacakrAlIhyamAnA suvihita savidhe sarvadA saavdhaanaaH| dAkSiNyoddhArakArAH vividhaviSayaiH sarvadAsevyamAnAH // 275 / / zrI cintAmaNi pArzvanAtha nilayAlaMkAra hArAvalI / jIvoddhAra parAyaNe ssulalitaistIthai zcaturbhiH purI / / anyAnyairvarazrAvakaiH suracitaiH zrImaMdirairaSTabhiH / dopyantI gurugAdibhistu nitarAM zrIdharmagraMthAlayaH // 276 / / svAdhyAya kartuH kila jaina sAdhoH / saMsthApitaikA vara pAThazAlA / / tasyAntu yano bahudhA vydhaayii| For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 40 ) "purAcArya vayyaH zrI bAlacandraH // 277 // etacaritraM vimalaM vareNyaM, mayAvyalekhi bahuprema nirbharAt / saMkSiptato. vizvavinodanAya, candrottaraH pUrva maNi mayA tm||278|| santuprasannAH sudhiyo mahAntastavakalAkauzaladhArakA vai| kSatirvilokyAtakSamA pradeyA, dharmasthabhAvena sthitosmyahaM tu // 279 // hIrAcandrasUsaiza ! te karakamale dAsyate caritam / svalpaM guNagaNayuktaM muktavyAjAdidoSaguNazAlIn ! // 28 // ziSyAH bhosmitvadIyA vimala guNagaNAbhyAsakAH bhagavan ! / kSantavyA yadijAtA khyAtAkSativimale'smin carite // 28 // yAce naivadhanaM vibhoH suvimalaM naiva spRhAmi padam / - zAstrANi na surakSatAni bhagavan ! naivAbhikAMkSe yshH|| pAtrANi na vispRzAmi sudhIman / naivAMbaraM hanta mo! yAce'haM kila komalAMka vimalA laGkAGkabhUtAkRpA 282 // kiM te dhanena madakaraNe smrthH| ki te paTaina vimalena kila jINitena // kiM te vizuddhayazasA'ntima yasya nAzaH / kiM tena bhAviparibhraSTa supAtrakena // 283 // tasmAdvarA sucitarA paramArtha kiiN| For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 41 ) bhavyA parA kharatarA hi klngkhii| divyA dadaMtu kalikAlavinAzikA sA sevA kRpA gurutarA vigataspRhA mAM // 284 // yA jIrNA na vibhUtaye na ca bhaved bhUtA na kAlAntare trailokyaM kila yasya sevanaparaM bhUtaM parIbhAvyate / siddha zrInilayaM paraM hitakaraM samprApyate lIlayA sA mAM dAtu kRpAkalAkaranibhA sUrIzvarA premtH||285|| nyAyatIrtha kAvyatIrtha, tIrthavyAkaraNena vai / zvetAmbarIya yatinA maNicandreNa dhImatA // 286 // prazasti gurudevasya, premNaiva puurnntaamitaa| nidhanaM tvAkasmikaM dRSTvA, zAntyarthaM ca tadAtmanaH // 287 // pUjyAcAryasya prItyA tu saMzodhana madakRtam / prazasti gurudevasya jIyAdAcandra tArakam / / 288 / / paMDita zrIgopAlacaMdra viduSA, prakAzitA sneha bhAvena / prazastiriyaM suzodhitA zrIsarya prasAda zAstriNA // 289 // ||vi0 2007 saMvatsare mAgha zuklA paJcamyAM tithau ravivAsare // zubhaM bhUyAt / For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // zrIH // "jaina bindu vRttiH" -mUlakartAvaidika dharmAcArya zrIkASThajihvA svAmIjI mahArAja -vRttikArazrIpUjyavara jainAcArya zrIbAlacandrasUrijI mahArAja OMkAraM hRdaye dhyAtvA, natvA ca guru patkajaM / jaina bindovivaraNaM, saMkSepeNa karomyaham // 1 // "jayati jaina geha" "jainageha" yAne "jainadarzana" jayati yAne sarva se utkRSTatA se parto, vaha kaisA hai, jahAM parama dharma kA megha baraSa sA hai, aura zvetAMbara jaina dharma vAloM kA ujvala dharma se hI ujvala paTa hai, aura jIva dayA meM hitakArI deha hai, kyuMki usa dharma kI AmnAya muniyoM ne dayAmUla banAI hai, isameM saMdeha nahIM hai // 1 // indrAdika devoM ke sUtroM meM jo artha bhinna-bhinna ekAMta pakSa kara likhA hai, vaha saba jinamata meM "syAdvAda" bhAva se saMgRhIta hai| usI ko dayAlu mahApuruSoM ne bhASA raca ke lokoM kA paTala aMdhakAra ko miTAyA hai||2|| aura usa mata meM Izvara ke pratibiMba yAne mUrti ko bahuta sneha gharake pUjate haiM, isa vAste isa matavAloM ko jo koI aura yAne nAstika vagere dUSita nAma kahate hai, unake mukha meM dhUli hai, // 3 // kyuki zrutikA siddhAMta "ahiMsA" hai, sarva mata kA yaha rasa For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 43 ) yAne rahasya hai, so jinamata meM vizeSa hai / isa sthiti meM doSAropaNa karanA niSphala hai| paraMtu divya dRSTI vigara mAna kI Teka dharate hue jo lar3ate haiM, so bAvare haiM // 4 // "arahana sAdhuni ko bhAI" sartha varNa ke Adi prakAra hai, aura rakAra kI svabhAvataH urdhagati hai. usameM "hakAra" vyAkaraNa ke niyamAnusAra mahAprANa prayata ghAlA milane se "ahan" yaha pada pUjya hotA hai| vizeSadhAtra-jina mata meM "aha" yaha pada ahapUjAyAM dhAtu se siddha pUjyavAcaka hotA hai| athavA akAreNocyate viSNuH, rephe brahmA vyavasthitaH hakAreNa haraH proktastadantyaM paramaM padaM // 1 // isa prakAra se bhI deva prayAtmaka nirvikalpa parama puruSa kA vAcaka hai // 1 // yaha "arhana" pada sarpa kA Adi hai| sarva meM ziromaNi hai| jisameM atyaMta prabhutA zakti haiN| isI se vahI arhan tIna loka meM pUjya hai| aura usI kI saba IzvaratA hai // 2 // jaina mata meM aIn deva to mUladharmaprarUpaka hai, unhI kI gaddI para jo prAcArya baiThate haiM, so hI guru zrIpUjya kahe jAte haiM, vaha guru bhI sthAnivagAya se devavat pUjya hai, yahI abheda hai // 3 // guNakara ke eka devake nAma aneka hote haiN| jisa taraha pUjyatA se "ahan" kahate hai| isI ko "tIrtha" yAne "zAsana" usake karane se 'tIrthakara" bhI kahate haiN| aMtaraMga zatruoM ko jaya karane se 'jina" kahate haiN| rAga dveSa rahitatA se "vItarAga" kahate haiN| sarvalokAlokaprakAzaka jJAna yukta hone se "sarvo" bhI kahate haiM / ityAdi aneka nAma hai| paraMtu nAma vAlA eka hI hai aisI mati gupane sikhAI hai // 4 // For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "kalyANaka pAMca gaNAe" "kalyANa" nAma maMgala kA hai| usI ko kalyANaka kahate haiN| so maMgalIka pAMca avasthA prabhukI jinamata meM kalyANaka kahI jAtI hai| vyacana, 1 janma, 2 dIkSA, 3 kevalajJAna, 4 nirvANa 5 arthAt garbhAgamana, 1 utpatti, 2 bratadhAraNa, 3 jJAnotpatti, 4 mukti 5 ye pAMca kalyANaka haiN| inhI ko bhAva se paMca aMga sira 1 mukha 2 ura 3 bhuja 4 pada 5 samajha ke jaise paMcakalyANaka kA dharanevAlA eka hai, isI taraha paMca aMga kA dharanevAlA aMgI aAtmA bhI prati vyakti eka hai| aisA samajha ke lakSya prAtmA ko lakhanA cAhiye, aisA guru alakSya lakhAte haiM // 1 // yaha pUrvoktajJAna, zukra 1 kamala 2 sasi 2 zvetagaNa 4 ye cAroM zveta vastu ke samAna rUpastha 1 padastha 2 piMDastha 3 rUpAtIta 4 ina cAra zuddha dhyAnoM se lakSya hotA hai| rUpastha dhyAnavarNanam vikAra svarUpa nihArI tAkI, saMgata mnsaadhaarii| nijaguNa aMsa lahe jaba koI, prathama bheda usa avasara hoya // 1 // padastha dhyAnavarNanam tIrthakara padavI para dhyAna, guNa anaMta ko jANI thAna / guNa vicAra nijaguNa je lahe, dhyAna padastha guru ima kahe // 2 // piMDastha dhyAnavarNanam bheda jJAna aMtaragata dhAre, svapara paraNita bhinna vicAre / eka vicAra sAMtatA Ave, te piMDastha dhyAna kahavAve // 3 // rUpAtIta dhyAnavarNanam rUpa rekha jAmeM nahIM koI, aSTaguNAkara ziva pada soI, tAkuM dhyAvata tihAM samAve, rUpAtIta dhyAna so pAve // 4 // utsava ke dina bhakta loka kalyANakoM kA svarUpa bhinna bhinna AbhAsana kara dete haiM / ina kalyANako kI mAsa tithi bhI 5 bhinna For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hai| una se saMkhyA sAhazya se 5 tatva sUcana hote haiN| athavA-jaisa prathama avatAra bhagavAn zrIRSabhadevajI kI cyavana tithi ASAr3ha yadi 4, janma, vo dIkSA, tithI vaizAkha padi 8, zAna tithI phAguna vadi 11, nirvANa tithI mAgha vadi 13 haiM, isameM 411 caMdra tithi hai, 8-13 sUrya tithI hai, isI taraha mAsa meM bhI caMdra sUrya kA bheda hai| aura pRthvI jala kA svAmI caMdra hai| agni, vAyu, AkAza, tatva kA svAmI sUrya hai| isa taraha se bhI 5 tatva sarva avatAra kI cyavanAdika kI mAsa tithI se nikalate haiM / jaise ina tithiyoM se yaha kalyANaka vAlA puruSa bhinna hai / isI taraha ina tattvoM se bhI vaha zrAtmA paramAtmA bhitra hai, aisA muniyoM ne kahA hai / isa rahasya ke graMtha jainamata meM bane haiM, jinameM dharma ko dRr3ha kiyA hai, ghe grantha kucha to tIrthakara deva prarUpita haiM / aura kucha munijana racita haiM, ina granthoM se DUbate jIvoM ko saMsAra samudra se bacAyA hai // 4 // "nahIM bhUsta nagana kisI mata meM" koI mata meM nagana mUrti nahIM hai, phakata samajhane meM kucha phera par3A hai| loka digaMbara yaha nAma sunate hI jhUThe mArga meM daur3a jAte hai| paraMtu itanA socane meM bhAlasa karate haiM ki dizA arUpI hai, yaha aMbara yAne vastra nahIM bana sakatI hai // 1 // kintu sira se pada taka zarIra meM jo daza aMga haiM, vahI dasa dizA haiN| isa kAraNa se deha huI dizA vahI aMbara yAne paTa zrAtmA ke prAvaraNa svabhAva se hai, isako nahIM jAnate puruSadUsarA paTa rakhate haiM ||2||-jin dharma meM sAdhu ke 2 mArga, haiM, jina kalpa, 1 sthavirakalpa, 2 inameM jinakalpa mArga ke sAdhu parama haMsavat bana meM rahate haiM, taba taka nagna rahate haiM paraMtu jaba nagara meM zrAte haiM taba ve bhI vA ko dhAraNa kara lete haiM aisI bAnI munijanoM meM haiM // 3 // isa vAste jaisA bhAva apane meM For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 46 ) dhAraNa kiyA, aisA hI deva meM bhI dhAraNA, arthAt nagna pratimA prabhu kI ekAMta meM pUjanI, aura samudAya meM vasa sahita pUjanI // 4 // "dharma ke caraNa cyAra yahI" dharma ke yahI 4 caraNa haiM, dAna 1 zIla 2 tapa 3 bhAvanA, 4 ina ke vinA dharma pUrA saghatA nahIM, 1 sarva matoM meM isI taraha 4 caraNoM kI ginatI muniyoM ne kahI hai| sarva matoM meM eka hI bAta AtI hai| ghacana bolane kI caturAI bhijAminna hai, koI ina caraNoM ko "aMtaraMga" bhItara yAne bhAve mAnatA hai, koI "bahiraMga" bAhara yAne dravye mAnatA hai, aise hI graMthoM meM mathAmathI hai, paraMtu bhItaraM bAhara donoM bhAva mAnane se sukha upajatA hai, eka meM kevala dukha kI sahA sahI hai 3 arhana to deva, aura guru nigraMtha, jo koI se kucha nahIM cAhate haiM, aura ekAMta meM vAsa aura jIvoM para dayA, itane meM sarva bAta, yAne dharma kA rahasya rahA hai // 4 // "paT devana ke haiM sUtra vane" indra, vRhaspati, nArada, brahmA, viSNu, hara, ina SaT devoM ne jo jo dharma svarUpa apanI apanI buddhI vilAsa se pRthak pRthaka eka eka bAta kuM mukhyatA sthApana karake, apane apane sUtroM meM racanA kI hai, una sarva rahasyoM kA saMgraha, jainamata meM ekatrita hai. tadyathAiMdrasUtra meM karma prarUpaNA, vRhaspati sUtra meM zAna sthApanA, nArada sUtra meM bhakti kI mukhyatA, brahmA sUtra meM jagatsvarUpa, viSNu sUtra meM jIva dazA svarUpa, zivasUtra meM bhAvanA nirUpaNa hai| ina sUtroM meM pUrvokta ina chavoM vastu kA bahuta varNana hai, aura zuddha dravya se pUjana vidhi bhI hai| jisake sunane se mana ko harSa hotA hai| aura devoM ke Ayudha bhUSaNAdika kA bahuta varNita hai| aura avatAra meM bhI IzvaratA ku thApa kara DaMkA bajAyA hai| For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (47 ) indra sUtra meM "karma ko nidAna sunoM jatI satI loga" he jatI, "satI" sarva logoM, karma kA nidAna, yAne kriyA kA nirNaya suno, kyoM ki isI meM zAna, aura isI meM yoga basatA hai||1|| pUrva meM pUrNa ke aMga nahIM lakhe jAte haiM, jisa taraha paise meM dAma lamA rohai, paisA mUla hai, so abhaMga hai| isI taraha pUrNa meM pUrNa ke aMga samAya rahe haiM, aura pUrNa abhaMga hai // 2 // pelA mUla yadyapi abhaMga hai, tathApi usakI kaur3I aneka kAmoM meM pRthaka pRthak upakAra kara sakatI hai| isI taraha pUrNa kA jJAna bhI nAnA viSayopayogI hai| yaha donoM vastu jaba zrAtmA meM pratibiMba ho jAyagI, usI samaya pUrNa aura pUrNa ke aMgoM kI lakhAna ho jAyagI // 3 // jJAna, karma, vAyu, pramukha lAkhoM pratibiMba padArtha haiM, jaise caMdra kA kapUra, aura sUrya kA biMba yAne darpaNa pratibiMba hai // 4 // biMba kuMzAna kiMcit maMda lakhAtA hai, yahI prathama kriyA bhaI, aisA veda kahate haiN| pUrNatA rahita jo jJAna hai soI vyApAra hai, vyApAra hai usIkA karma nAma hai, aisA nizcaya hai||6|| karmoM se bhItara kA bhAva mAluma hotA hai| karma hai to bhAvoM ke pratibiMba hai| yaha pragaTa nyAya hai // 7 // pratibiMba, aura devana, meM kaho aba kyA bheda rahA, arthAt kucha na rhaa| jJAna kA vilAsa karma hai, yahI veda kahatA hai / iti indrasUtram / vRhaspatimata dhuritaka mati pahuMca jAya pathika jyumukAma" / jisa taraha musAphira AkhirI mukAma para pahuMca jAtA hai, isI tarAjo buddhI "dhuritaka" yAne, parAkASTA taka pahuMca jAya, vahIasala mata hai, aura usI kA nAma zAna hai // 1 // usake sAdhana yAga, tapa, virAgAdi, aneka hai, jo belAga sadguru hai, ve hI ziSya ko dhurataka For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 48 ) pahuMcAya dete haiM // 2 // par3hate guNate kahate sunate jo zAna upajatA hai, vaha vAdhika jJAna hai| paraMtu mAnasika zAna aMtara tejI kA kAraNa nahIM hai // 3 // yathArtha jJAna hone se hRdaya meM prakAza hotA hai| aMtara gata samajha par3atI hai, saba taraha kI AzA chUTa jAtI hai // 4 // nijasvarUpa ko pAkara, hara dama vaha magana rahatA hai| aura usakA Izvara se cakoravat prema bar3hatA hai 5 Izvara kA pratibiMba zAna hai| zAna meM Izvara zrApa nahIM hai| jJAna kI bhaktI va sAdhana se athavA zAna sAdhana se aura bhaktisAdhana se Izvara se milApa honA sahI hai| // 6 // khyAti, lAbha, pUjana, se zAna maMda par3atA hai / jisa taraha zrosa dhUli megha se nirmala caMdra maMda teja hotA hai // 7 // jaba taka yaha zAna bhinna hai, taba taka hI saMsAra hai, aisA ThaharAya ke deva guru yAne vRhaspati vicAra karate haiN| nArada vacana "parama prema bhakti kahI do prakAra kI" parama prema sahita jo bhakti so do prakAra kI hai| zAna sahita bhakti 1 aura zAna rahita bhakti 2, yaha 2 do prakAra hai| jisameM aMtara se to hari ke pUjopacAra kI taiyArI hai, aura Upara se rati vicAra kI taiyArI kara rahA hai| vaha bhakti aMtara bhAva ko AzrayaNa karake zAna sahita kahI jAtI hai // 2 // aura jo bAhya se pratibiMba yAne Izvara kI mUrti kI usI taraha pUjA kI taiyArI karatA hai aura antara se rati vicAra kI taiyArI hai, yaha zAna rahita bhaki he // 3 // pratibiMba se biMbaka bhI jhalaka ke uThegA, uMcI najara kara, vaha zuddha svarUpa zrApa jhalaka ke uThegA, yAne pragaTa ho jAyagA ||4||ghhii khilAr3I nagata meM nAnArUpa kara khela rahA hai| aura ghaTa ghaTa ke rAga raMga jhela rahA hai // 5 // mere sarIkhe saba usake pharamAbaradAra hai / dama dama para hukma bajAte haiM, koI ujara For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 49 ) karatA nahIM // 6 // jisane itanA samajhA, vaha saMsAra ke pAra utara gayA, aura vaha mAlika ke, yAne Izvara ke sAtha nitya vihAra karegA, // 7 // deva RSi yAne nArada muni ne yaha bhakti sevA kA mArga sikhAyA hai / isa meM choTe bar3e kA saba kA nirvAha hai // 8 // brahmAvacana-- "jJAna ajJAna ke milana soI jagata" jJAna ajJAna kA milanA, yAne tAtvika zuddha jJAna kA nahIM honA. yahI jagata hai| kyoM ki milApa se hI jagata kA svarUpa prakaTa dIkhatA hai, jaise zukra aura rUdhira ke saMyoga se, baccA paidA hotA hai, isIse carAcara jagata kA nAma hai| aisA sAmaveda kA mata suna ke manarUpI mayUra harSita hotA hai // 1 // Izvara kA pratibiMba jo zAna hai, so hI jagata hai, aura jJAna kA pratibiMba sarva vastu kriyA hai| jJAna vinA jagata nahIM hai, jaise ghora nidrA meM svapna nahIM hotA, yaha Rgveda kA mata sukharUpI meha barasatA hai // 2 // isa nAnA prakAra ke jagata kA hetu karma hai, aura kama se hI utpatti, aura maraNa hai, aisA yajurveda kahatA hai / svabhAva, guNa, kAla haiM, so karma ke anusAra hokara jagata kI vicitratA kA hetu hai| aura jo binA hetu jagata ko kahate haiM, ve ajJAna dharate haiM // 3 // jJAna pratibiMba jAnane se saba banatA hai| aisA atharSaNa kahatA hai| marma pAye vigara mUDha tarasate haiN| jagata kI gati brahmadeva ne aisI kahI hai. jisake vAste munijana bahuta varSoM taka zrama karate haiM // 4 // viSNu sUtra meM ___"jagata meM pUrA saudA hai" are jIva ! soca jagata meM kaisA barAbarI kA saudA hai, jaisA tuma jagata se ho, aisA hI jagata tuma se hai| yAne nekI se nekI For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 50 ) hai, badI se badI hai, koI paidala calatA hai, aura kisI ke kaMcana maNi ratna jaTita haudA hai| koI nizcita hai, koI bar3I phikara meM hai yaha saba kA kAraNa vahI hai ki, jaisA jisane kiyA hai, vaisA hI usako bhoganA par3atA hai| yaha rahasya jo nahIM samajhe vahI mUrkha hai // 2 // jaise rAste kI dhUla ko calane vAlA jaba pAMva se rauMdatA hai, taba vaha dhUli bhI usake mAthe car3hatI hai, isI taraha sarvabhAvoM ko lakhanA cAhiye, usakuM nahIM parakhe so sodAI hai // 3 // jabara hai so avara ko mAratA hai| jaise viSa jIvoM ko mAratA hai| aura viSamardanI auSadhI viSa ko bhI mAratI hai // 4 // vAsudeva ne yaha jIva gati dikhAI, patita jo haiM so nahIM bUjhate haiM // 5 // zivasUtra meM ___ "jagata meM hoya rahI hai kyA bahAra0" jagata meM kyA bahAra ho rahI hai, koI nigAhadAra hogA, so dekhegA, mAlika jo saccidAnaMda, nija prAtmA.yA Izvara,jo hukma karatA hai, mana bhI usI rAste calatA hai| aura vahI bhAva bhAge dharatA hai| yaha rojagAra laga rahA hai // 1 // mana jaba khada mAlika banatA hai taba dukha sukha meM jAyake sanatA hai| apanI aukAta kI chAna karatA nahIM, taba sira para bar3A bhAra karmoM kA vA sAMsArika kAmoM kA uThAtA hai||2|| jaba mAlika dUsarA hai, ye bhAva mana gahatA hai taba saba kI gAlI mAra sahatA hai| yAne krodha karatA nahIM, aura kisI se kucha AsA rakhatA nahIM, isI rAha se pAra saMsAra se jAte haiM // 3 // saba meM eka nUra hai, yAne saba kI AtmA tulya hai, raMga raMga kA alaga alaga deha banA hai, mahAdeva ne aisA bhAva jaina mata kA sAra mathake kahA hai||4|| 'jugata ati dayAluna ki." jaina dharmapravartaka bar3e dayAlu the, unakI jugati mere mana bhAya For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rahI hai, jo zruti pramANa vigara bhI pramANa rUpa pAI jAtI hai // 1 // jaina mata ke sAdhu ko zira ke keza luMcana karane kA adhikAra hai, yadyapi lucana karane se pIDA apane jIva kuM hotI hai, tathApi anya jIva kI itanI karuNA hai ki, tRNa bhI mata tor3o aisI aAzA hai, isIse yaha mArga anubhava siddha pramANa rUpa dIkhatA hai // 2 // aura bhI jisa mArga meM bahuta taraha se jIvoM kI dayA chAya rahI hai| aura dayA jo hai, so sarva dharma kA mUla hai| zruti bhI aisA hI kahatI hai // 3 // deha asalI malIna hai, yaha kabhI bhI vimala nahIM ho sakatI hai| eka kevala "arihaMtadeva" kI sevA hai, soI pAvana kara sakatI hai // 4 // __"mAnI aMdha jaina maMdira meM" jo loka yaha kahate haiM ki, hasti mAre to bhI jaina maMdira meM nahIM jAnA. usa para svAmI jI likhate haiM ki-mAnI matAbhimAnI jo puruSa hai, lo aMdha hai, aura aMdhA puruSa hai so jaina maMdira meM kaho kisa taraha zrAya sakatA hai, kyoMki vahAM jAne kA prathama dvAra yahI hai, ki apane samAna sargha jIva ko jAnanA, yaha zAna mAnI puruSa pA sakatA nahIM // 1 // "notAI" yAne namratA vigara agama dvAra meM kisa mArga se jA sakatA hai, aura usa dvAra meM jAne ke liye niyama dharma kI sIr3hI bar3I kaThina hai, usapara car3hate hue sAmAnya puruSoM kA dama phala jAtA hai, arthAt dama meM dama samAtA nahIM // 2 // saMgraha se maile jIva kabhI bhI guru daryAva meM ( sAgara ) yAne guru ke upadeza rUpI daryAva meM athavA bar3e daryAva meM nahIM snAna kara sakatA hai, mohAndha puruSa ko prabhu kI jagamaga mUrti ko kauna lakhA sakatA hai // 3 // satsaMgata se, va gurudeva kI dayA se, jo mana kA mAna miTAya sake to, jainamata ke paramArtha ko mana meM cUnAya sakatA hai // 4 // For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 52 ) "vAda vivAda chor3a sAdhana kara" vAda vivAda ko chor3a, aura sAdhana kara, taba kucha lajjata milegI, nahIM to kutte kI taraha bhUka bhUka ke eka dina mara jAvegA, ||1||kisii mata kA vAda Aja taka khatama huaA ho to dikhalAvo, ghara ghara sabhI mata jArI hai, kauna kisa ko miTA sakatA hai // 2 // kyoM ki mati se mata hotA hai, buddhi vilAsa jidhara daur3atA hai, udhara hI bAta bar3hAtA hai| yadyapi apanI bAta ko vRthA samajhI to bhI haThavAda se mata ko nahIM haTAvegA // 3 // bAda nAma vRthA kA hai, aisA koI eka mahApuruSa ke hI mana meM AtA hai| vAdIjana arihaMta deva ko mana meM kabhI bhAtA nahIM, kyoMki arihaMta vItarAga hai, unhoMne rAga, dveSa, ko zatru samajha ke jItA hai, aura vAda rAga dveSa se hotA hai| isa vAste vAdI puruSa arihaMta ke zatru rAga dveSa ko sthAna dene se kabhI unake mana meM acchA lagegA nahIM // 4 // nyUna kA vAda hai, pUrNa ko hai nhiiN| "tapo bhUmi ujjaina purI meM" tapo bhUmi, yAne tapasyA karane ko bhUmi ujjainapurI hai| vahAM zrI padmAvatI devI kA bana hai, paMcaraMgI kamaloM kA sarovara hai / soI paMcaraMga padmAvatI kA zarIra hai|| 1 // lAla raMga ke hAtha pAMva ke talIye hai, stana harita hai, pota yAne svarNa varNa mukha hai, zyAma netra hai| dRSTi ke koNa zveta hai, tana meM jisake bar3I sugaMdhI mahakatI hai // 2 // sugaMdha jala aMbara patroM karake bhaSA jisakI hai, rasika bhramara jahAM guMja rahe haiM, paramahaMsa padakamala ke upAsaka mInavat caMcala jo mana, athavA kaMdarpa usakI yA usase jo samAdhi yAne citta dhyeya vastu para sthira karanA isake karanevAloM kA samudAya jahAM hai // 3 // tapasvI loka jisa devI ke sira ke bhUSaNa samAna hai. zrApa svayaM tapasvinI sthira manavAlI hai| devendra pramukha deva jisake sevaka haiM, For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aisA citavana kare so manuSya dhanya hai||4|| yaha padmAvatI devI bhagavAn zrI pArzvanAtha jI kI zAsana adhiSThAtrI devI haiM / 'pUjya soI arihaMta, na aura" / pUjya vahI hai, jo arihaMta hai, aura pUjya nahIM hai, jagata pUjya Izvara hai, athavA praNava OMkAra bhI usI taraha pUjya hai, kyoMki jaina mata meM pada 5 parama iSTa upAsanA kiye jAte haiM, ve yaha hai 1 arihaMta 2 azarora (siddha), 3 zrAcArya, 4 upAdhyAya, 5 muni, ina pAMcoM padoM kA eka eka prathama akSara jaise-zra, a, A, u, mu, ko vyAkaraNa rIti se saMdhI karake "OM" siddha hotA hai // 1 // aura jo arihaMta kI gaddI para baiThate haiM, so zrIpUjya kahe jAte haiM, unakI navAMgI pUjA zrAdi hote haiN| prakArAMtara se vaha arihaMto kA hI bahumAna hai| ve hI arihaMta ke vacanoM kA upadeza karane se guru kahe jAte haiM / zvetAMbara jaina zrIpUjyayati prAcAryoM kA Aja bhI zvetAMvara jaina zrIsaMgha usI bhAva se zrAdara karate haiM, digaMbaroM meM zrIpUjya bhaTTArakoM kA hotA hai| yaha vyavahAra jaina mata meM hai, isa para bhI thor3A vicAra kara le // 2 // gAyatrI praNava kA pratibimba hai| jisameM caubIsa akSara haiM, vahI jaina mata meM 24 tIrthakara avatAra hue haiN| saMtana ke sira ke mora samAna hai // 3 // "praNava" mukhya deva jaina mata meM haiM, mana meM vicAra kara lo, aura deva saba isakI parachAI hai. isako acchI taraha samajha. isameM kucha jhakajhora mata kara / "cAra mUla sAdhana, aura karuNA" dAna 1, zIla 2, tapa 3, bhAva 4, ye cAra mUla sAdhana, aura karuNA, yaha 5 ratana kahe jAte haiM, inameM karuNA mukhya hai, kyoMki. karuNA se cAro sAdhana pratidina bar3hate haiM, aura karuNA vigara 4 sAdhanapUrNa phala dete nahIM // 1 // indriya, mana, mati, ye jIvoM ke pratyakSakaraNa hai, inameM se eka bhI jisako pratyakSa nahIM hai, to be For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 54 ) phAyade mUMDa mUMDAyA hai // 2 // binA kucha dekhe veda vacana para kisa taraha pratIti hogI, aura pratIti na hone se yadyapi Upara se kucha na kahegA, tathApi mana meM saba jhUTha samajhegA // 3 // ye sAdhana granthoM maiM nahIM hai, gurugamya se hI kisI ko milate haiM / devarAja ko bhI durlabha aisA dhyAna saMta loga lagAte haiM // 4 // "jyoM kA tyuM Atama ko jAne" jaisA zrAtmA kA svarUpa hai, usako usI taraha se yathArtha jAnanA, yahI asala phakIrI hai, kyoMki jaise phakIra sarvatyAgI hotA hai, isI taraha isane bhI sarva tyAga kara, kevala AtmasvarUpa kA jJAna kiyA hai, aura tana mana ki jo durastI kA banAnA yAne azubha vyApAroM ( pravRttiyoM) se roka kara zubha vyApAra meM pravatanA isIko amIrI kahate haiN| kyoMki amIra jaise zarIrAdika kI zobhA karatA hai, aise isane bhI tana mana kI durustI karI hai // 1 // tana mana mati ko AtmA kara mAnanA, yaha bajIrI seja haiM, kyoMki AtmA ke vajIra samAna tana mana mati hai, inhIM para yaha raha gayA, zrAge bar3hA nahIM, sulatAnI darajA jo Age hai, jahA~ anahata tUra bajate haiM, "so'haM" jJAna hokara, zuddha saccidAnaMdamaya honA, sA ho lAla gaMbhIrI hai, kyoMki zuddha jyoti kA lAla varNa zrAropataH mAnate haiM // 2 // vahAM jo lajjata usako milatI hai, vaha zravAcya hai, paraMtu dRSTAMta kara batAte haiM ki, jagata meM amRta uttama padArtha hai kintu zramRta meM jo lajjata hai, so usa lajjata kI kucha sIrI hai, arthAt kucha aMza hai, yAne amRta se bhI bahuta adhika anaMta vahAM lajjata hai, aura isa khalakata meM ( duniyA ) jo kucha cetanatA dikhAI detI hai, usameM saba usI cidAnaMda brahma kI hI akasIrI yAne zakti chAya rahI hai // 6 // jaina mata meM jJAna kalA so hI dhana hai, jo nija rUpa yAne zrAtmasvarUpa dikhA rahI hai, isake sAdhana kI bhI For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahimA jaise miTTI meM rUpa rasa, gaMdhAdi, guNa svabhAva siddha hai, vaha kAraNa pAkara prakaTa ho jAtA hai, isI nyAya se zrAtmA meM jJAna guNa bhI svabhAva siddha hai, kAraNa se uttejita ho jAtA hai // 7 // nigraMthI guru jagata meM durlabha hai, kyoMki mAyA saba kuM nAca nacA rahI hai, paraMtu zrI "arhata" deva kI karuNA hai, so bigar3I bAta ku~ bhI banA detI hai // 8 // "je caude upakaraNa bhaNe." / ___ jaina zvetAMbara yati sAdhuoM ke 14 upakaraNa jaina zAstroM meM kahe haiM, so saba praNava hI meM mila jAte haiM / jaise 14 upakaraNa meM pAtra 3 jo kahe haiM, vahI praNava meM 3 mAtrA hai, aura jo upakaraNa meM 3 vastra hai, so hI praNava meM rajoguNa pramukha 3 bhAva hai, isI taraha mAraNAdi paTakarma yaMtra maMtra bheda se 12 bhAva jo praNava meM haiM, vahI jaina muni kA 12 kavala AhAra pramANa hai, unodarI tapa meM 1aura vilasta bhara yAne 12 aMgula pramANa jo sahastra dala pramANa meM praNava sthApanA kA kamala hai| usakI saMkhyA ko dviguNa karo to, rajoharaNa upakaraNa kA daMDa vaDa kA 24 aMgula pramANa hotA hai, usa daMDa meM baMdha se 3 bhAga karate haiM, soI 3 ke aMka se usa pUrvokta 12 kI saMkhyA ko guNA karo to, 36 hote haiM, vahI 36 zrAcArya ke guNa haiM // 2 // isa vAste yaha dharmadhvaja zrApa AcArya huzrA, aura yaha dharmadhvaja maMgala svarUpa hai, raja ke doSa ko dUra kartA hai, yaha dharmadhvaja jaise jIva dayA ke vAste jaina sAdhu kA upakaraNa hai, isI taraha Apa samajhiye ki jaina muniyoM ke sarva upakaraNoM meM hiMsA hI kI manAI hai // 3 // praNava yahI arihaMta deva hai, arthAt praNava arihaMta rUpa hai, isameM bheda nahIM, yahI antima niSkarSa hai, aura gAyatrI meM ke jo 24 akSara haiM, ve hI 24 avatAra jaina mata meM haiM, ve kaise haiM parama AnaMda upajAte haiM // 4 // For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 56 ) " " utarA so avatAra 0 utara ke AyA so avatAra, vaha Izvara kisa taraha se ho sakatA hai, jisa taraha utarA sahanA maradaka hotA hai, aura vaha kartA bhI nahIM hai, IzvaratA vigara pUjya bhI vaha na hogA, aura bhagatana kA uddhAra bhI vaha nahIM kara sakegA // 1 // taba avatAra kyA hai ?, lAkho prANiyoM kA bhAva jaba samudra sadRza bar3hatA hai, aura pukAra par3atI hai, taba usase, yAne usa samaya meM eka mahAbhAva yAne zraddhitIya bhAva IzvaratA prAdurbhAva kA kAraNa jo hai, usakI chAyA par3ane se, eka AkAra banatA hai, yAne eka svarUpa kA janma hotA hai // 2 // vaha IzvaratA ke dharmapravRtti pramukha kArya loka meM sAdhakara siddha yAne mukta hotA hai, taba vahA~ bhAva kA vistAra miTa jAtA hai, rahatA nahIM, kyoMki bhAva manoviSayaka hai, so siddha avasthA meM hai nahIM, taba vaha bhAva hI ke anusAra sampUrNa avatAra hotA hai || 3 || mahAbhAva kI chAyA par3ane se usameM apAra teja camaka jAtA hai, taba vaha deva, bhAva ko prakAzana karatA hai, aura tribhuvana zrRMgAra hotA hai, // 4 // "nita pavana hiMDolA jhUli rahe" nitya pavana hiMDole meM bhUla rahe haiM, athavA pavana kA hiMDolA jhUla rahA hai, jIva karma vaza, aura indriya, va mana, yaha saba pavana ke hI saMga tana meM Ate haiM, aura pavana hI ke sAtha nikala jAte haiM, // 1 // isI kAraNa se jagata meM sarva karma pavana ke hI haiM, jIva unako vRthA apanA kara mAnatA hai, karma baMdha bhI isI se hai, aura "caurAzI lAkha yoniyoM meM zarIra dhAraNa bhI mUrkha isI se karatA hai || 2 || bAta bAta meM jo yaha cete, yAne samajhe ki, saba karma yaha pavana hI karatA hai, to jar3a aura cetana kI gAMTha chuTa jAyagI, aura nija svarUpa meM magana ho jAyagA // 3 / tIna kAla meM vaha ahiMsaka rahegA, usako japa tapa vagairaha sAdhana kI kucha jarUrata nahIM hai / For Private And Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 57 ) pUrNa deva ke anugraha se yaha yadyapi anavana hai, aDola hai, so bhI sudharatA hai, // 4 // caMdrAbdhi nidhi bhUmAne, varSe mAghAsite dle| saptamyAM budhavAre ca, pUrNIbhUtamidaM mudA // 1 // acAryaguNa 36 ye hai-Arya dezotpanna 1 kulasaMpanna 2 jAtisaMpanna 3 rUpavAn 4 saMhananamuka 5 dhRtiyukta 6 anAzaMso 7 avikathana amAyI 6 sthiraparipATi 10 gRhIta vAkya 11 jitapariSad 12 jitanidraH 13 madhyasthaH 14 dezajJaH 15 kAlajJaH 16 bhAvazaH 17 zrAsanna labdhapratibhaH 18 nAnAvidhadezabhASAjJaH 16 jJAnAcArayutaH20 darzanAcArayutaH 21 cAritrAcArayutaH 22 tapAcArayutaH 23 vIyAMcArayutaH 24 sUtrArthobhayazaH 25 zrAharaNa nipuNaH 26 hetunipuNAH 27 upanaya nipuNaH 28 naya nipuNaH 26 grahaNAkuzala 30 svasamaya nipuNaH 31 para samaya nipuNaH 32 gaMbhIra 33 dIptimAn 34 zivaH 35 saumyaH 36 guNAH sampUrNAH / pAtra 1 pAtrabaMdha 2 pAtra prasthApana 3 pAtra kesarikA 4 paTalaka 5 rajatrANa 6 gucchaka 7 pAtra traya 10 mukha patrikA 11 rajoharaNa 12 cola paTaka 13 mAtraka 14-ye 14 upakaraNa jaina muniyoM ke hai, inameM mukha vastrikA 1 pAtra kesarikA 2 gucchaka 3 pAtra prasthApanaM 4 jaghanya paTalAni 5rajastrANaM 6 pAtrabaMdha 7 cola paTTaka 8 mAtraka 6 rajoharaNa 10 madhyama patagraha 12 kalpatrayaM 13 utkRSTa 14 upkrnn| jaina binduvRtti zrIsadguru zrI 108 zrIdiga maMDalAcArya zrI bAlacaMdra sUrijI mahArAjajI ne kiyA, zrI kASThajihvA svAmIjIkRta "jaina bindu" grantha para TokA krii| rAmaghATa para lipikRtaM jJAnacaMdreNa tacchizyena / zubhaM bhUyAt // For Private And Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pustaka prAptisthAnamzrI jaina zvetAmbara mandira rAmaghATa-banArasa. For Private And Personal Use Only