________________
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ समयवबुज्जिय सिद्धा, सबुद्धसिद्धा पडुच्च बज्झं तु । पत्तेयबुद्धसिद्धा, तेसिं विसेसो इमो नेओ ॥१४॥
ભાવાર્થ- કોઇપણ જાતના બાહ્યનિમિત્ત પામ્યા વગર અગર ઉપદેશ પામ્યા વગર પોતાની મેળેજ જાતિસ્મરણાદિથી બોધ પામીને ચારિત્રો લેઈ જે સિદ્ધ થયેલા છે તે (૫) સ્વયંબુદ્ધસિદ્ધ કહેવાય છે, અને જે બાહ્યનિમિત્ત પામીને ચારિત્ર લેઇ સિદ્ધ થયેલા છે તે (૬) પ્રત્યેકબુદ્ધસિદ્ધ કહેવાય છે. તે સ્વયંબુદ્ધસિદ્ધ અને પ્રત્યેકબુદ્ધસિદ્ધમાં આટલો વિશેષ-ફેરફાર જાણવો // ૧૪ll सुरलिंगे पुव्वसुए, अनियय-नियया सबुद्ध-पत्तेया। अनिमित्तेयरबोही, बारस-नवभेयउवगरणा ॥१५॥
ભાવાર્થ–દેવતાએ વેષ આપવો અને પૂર્વભવમાં ભણેલું શ્રુત યાદ આવવું, આ બે વસ્તુનું સ્વયંબુદ્ધસિદ્ધમાં અનિયતપણું હોય, અર્થાત્ દેવતા વેષ આપે અને પૂર્વભવમાં ભણેલું શ્રુત યાદ આવે એવો નિયમ નહિ. જો પૂર્વભવમાં ભણેલું શ્રુત બોધ પામતી વખતે યાદ આવી જાય તો દેવતા વેષ આપે, અથવા ગુરુ પાસે જઈને પણ દીક્ષાનો સ્વીકાર કરે. અને જો પૂર્વે ભણેલું શ્રુત યાદ ન આવે તો ગુરુપાસે જ લિંગનો સ્વીકાર કરે. વિશેષમાં પૂર્વાધીત શ્રુત યાદ આવી ગયું હોય અને એકાકી વિહાર કરવાને સમર્થ હોય તથા પોતાની તેવી ઈચ્છા હોય તો તે એકાકી વિચરે અને ઇચ્છા ન હોય તો ગુરુનિશ્રામાં પણ રહે. પરન્તુ જો પૂર્વાધીત શ્રુત યાદ ન આવ્યું હોય તો અવશ્ય ગુરુનિશ્રામાં જ રહે. જ્યારે પ્રત્યેકબુદ્ધને તો દેવતા જ વેષ
