________________
૬૩
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ ભાવાર્થ–તથા પરિમંડલસંસ્થાન સિવાય બાકીના વૃત્ત વગેરે ચાર સંસ્થાનોના શ્રેણિ, પ્રતર અને ઘનસંસ્થાનો, જેના જે જે ઘટતા હોય તે, એકીપ્રદેશથી અને બેકીપ્રદેશથી બનેલા હોય છે. જ્યારે પરિમંડલના પ્રતર અને ઘનસંસ્થાનો બેકી પ્રદેશના જ હોય છે. તે બધા સંસ્થાનોના એકી પ્રદેશથી તથા બેકી પ્રદેશથી જેના જે જે ભેદો બનતા હોય તે તે દરેક ભેદો જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ એમ બે પ્રકારના હોય છે /૧૨લા तत्थुक्किट्ठा सव्वे, एगसहावा जओ असंखेसु । खपएसेसऽवगाढा, अणंतपरमाणुनिप्फन्ना ॥१३०॥
ભાવાર્થ–ઉપર જણાવેલા બે પ્રકારના જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટસંસ્થાનોમાં જે ઉત્કૃષ્ટસંસ્થાનો છે તે તો સઘળા એકસ્વભાવવાળા હોય છે, કારણકે તે બધા અનંતા પગલપરમાણુઓના બનેલા હોય છે અને સંખ્યાતા આકાશપ્રદેશોને અવગાહીને રહેલા હોય છે .૧૩૦ इयरे असमसरूवा, विभिन्नसंखप्पएसवत्तणओ । अन्नन्नसंखपरमाणुजवियरूवत्तओ य जहा ॥१३१॥
ભાવાર્થ-ઇતર એટલે ઉત્કૃષ્ટથી બીજા જે જઘન્ય સંસ્થાનો છે તે જુદી જુદી સંખ્યાવાળા આકાશપ્રદેશોના અવગાઢવાળા હોવાથી તથા જુદી જુદી સંખ્યાવાળા પુદ્ગલપરમાણુઓના બનેલા હોવાથી જુદા જુદા સ્વરૂપવાળા હોય છે. તે જઘન્ય સંસ્થાનોના પરમાણુની તથા અવગાઢપ્રદેશોની સંખ્યા આ પ્રમાણે છે ||૧૩૧il
