________________
૪૧
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ
આરામાં મનુષ્યો વધુમાં વધુ પાંચસો ધનુષ ઊંચાશ૨ી૨વાળા તથા ચોરાસીલાખપૂર્વના આયુષ્યવાળા અને ધાન્ય વગેરેના આહારનો ઉપભોગ કરનારા હોય છે. વળી તે ચોથા આરામાં બાકીના ત્રેવીસ તીર્થંકરોની ઉત્પત્તિ થાય છે ૫૮૪-૮૫।।
પાંચમા આરાનું કાલમાન તથા મનુષ્યોનું સ્વરૂપ इगवीसवाससहसप्पमाए पंचमे नरा अरए । सत्तकरमाणगत्ता, वाससयाऊ बहुकसाया ॥८६॥
ભાવાર્થ–એકવીસ હજાર વર્ષના કાલમાનવાળા પાંચમા આરામાં મનુષ્યો ઉત્કૃષ્ટ સાત હાથની કાયાવાળા તથા ઉત્કૃષ્ટ સો૧ વર્ષના આયુષ્યવાળા હોય છે અને ઘણા કષાયવાળા હોય છે૮૬
છઠ્ઠા આરાનું કાલમાન તથા મનુષ્યોનું સ્વરૂપ - छट्ठारगम्मि इगवीसवाससहसम्मि एगरयणतणू । सोलसवच्छरजीवी, बिलवासिनरा कुणिमभोई ॥८७॥
ભાવાર્થ–એકવીસ હજાર વર્ષવાળા છઠ્ઠા આરામાં મનુષ્યોનું ઉત્કૃષ્ટ શરીર એક હાથનું હોય છે તથા તે સોલવર્ષ જીવનારા હોય૨ છે. તે મનુષ્યો ઉત્તરાર્ધ અને દક્ષિણાર્ધ ભરતમાં આવેલી ગંગા અને સિંધુનદીના બન્ને બાજુના આઠ કાંઠામાં, એકેક કાંઠાના નવ નવ બિલની ગણત્રીથી, બોતેર બિલમાં રહેનારા
૧. લઘુક્ષેત્રસમાસમાં એકસો વીસ વર્ષનું આયુષ્ય કહ્યું છે. ૨. લઘુક્ષેત્રસમાસમાં બે હાથનું શરીર તથા વીસવર્ષનું આયુષ્ય કહ્યું છે.