________________
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ
૪૪ ભાવાર્થ—અથવા સમય, આવલિકા વગેરે તેર પ્રકારનો પણ કાલ હોય છે. કારણ કે આવશ્યકનિર્યુક્તિમાં આ પ્રમાણે કહ્યું છે II૯૧ાા समयाऽऽवलियमुहुत्ता, दिवसअहोरत्तपक्खमासा य । संवच्छरजुगपलिया, सागरओसप्पिपरियट्टा ॥९२॥
ભાવાર્થ સમય ૧, આવલિકા ૨, મુહૂર્ત ૩, દિવસ ૪, અહોરાત્ર ૫, પક્ષ ૬, માસ ૭, વર્ષ ૮, યુગ ૯, પલ્યોપમ ૧૦, સાગરોપમ ૧૧, અવસર્પિણી ઉત્સર્પિણી ૧૨ અને પુદ્ગલપરાવર્ત ૧૩ એમ તેર પ્રકારનો કાલ છે ૯૨ા
સમય તથા આવલિકાનું પ્રમાણ – समओ निरंसकालो, तेहिं असंखेहिं होइ आवलिया। छप्पन्नदोसयतमो भागो, सा खुड्डगभवस्स ॥१३॥
ભાવાર્થ–જેના બે ભાગ ન થઈ શકે એવો જે કાલનો અન્ય સૂક્ષ્મભાગ તેને સમય (૧) કહેવામાં આવે છે. તેવા અસંખ્યાતા સમયની એક આવલિકા (૨) થાય છે. અને
તે આવલિકા એક ક્ષુલ્લકભવનો બસો છપ્પનમો ભાગ છે. અર્થાત્ બસો છપ્પન આવલિકાનો એક ક્ષુલ્લક ભવ થાય છે I૯૩ી घडियादुगं मुहुत्तो, इमे य बारस जहन्नओ दिवसो । अट्ठारस उक्किट्ठो, एसि मज्झम्मि मज्झिमओ ॥१४॥
ભાવાર્થ–બે ઘડી-એકક્રોડ, સડસઠલાખ, સીત્યોતેર હજાર,