Swopagnyashabda maharnavnyas Bruhannyasa Part 1

Author(s): Hemchandracharya, Lavanyasuri
Publisher: Jain Granth Prakashak Sabha

Page 405

लिङ्गानुशासने पुं-नपुंसकलिङ्गप्रकरणम् ।
10
wwwww
manm
पुंस्यमरः । क्लीवे माला । स्तबकः, स्तबकम्-गुच्छकः । "कमण्डलौ करकेऽस्त्री वारिवाहोपले स्त्रियाम् । 35 गौडशेषः । वितङ्कः, वितङ्कम्-आरोग्यम् , बुद्धिसागरः द्रव्य
कुसुम्मे दाडिमे पक्षिविशेषे करकः पुमान्" । वृत्तेस्त्वाश्रयलिङ्गता । वर्चरकः, वर्चस्कम्-अवस्करः । यदमरः- |
कन्दुकः, कन्दुकम्-गिरिः । पुंसि माला । षण्ढे अरुणः । _ “वर्चस्कमस्त्री"।
अन्दुकः, अन्दुकम्-गजपादबन्धनम् । पुंसि माला षण्ढे । चूचुकः, चूचुकम्-कुचाग्रम् । पुंसि माला । क्लीबेऽमरः । हर्षारुणौ । अनीकः, अनीकम्-युद्धं सेना च; नन्दिनः । तडाकः, तडाकम्-सरः । नन्दी-तटाकः, तटाकम्-तदेव । निष्कः, निष्क हेम्रोऽष्टोत्तरं शतम् , पलं कर्षः हेमः उरोभूष-40 अर्थप्राधान्यात तडागः, तडागमित्यपि । यदमरः
णम् , दीनारश्च । यदमरः"तडागोऽत्री"।
"साष्टे शते सुवर्णानां हेम्युरोभूषणे पले। तङ्कः, तम्-आतङ्कः-गोडशेषः। वसन्ततिलकम् ॥८॥ दीनारेऽपि च निष्कोऽस्त्री"। बालकः फलकमालकालका
चषकः, चषकम्-मद्यभाजनम् । यदमरःमूलकस्तिलकपङ्कपातकाः।
चषकोऽस्त्री सरकश्च"। कोरकः करककन्दुकान्दुका
"सरके चषकं वने वा ना" इति माला । नीकनिष्कचषका विशेषकः ॥९॥ एते शब्दाः पुं-नपुंसकाः । बालकः, बालकम्-पारिहार्य |
विशेषकः,विशेषकम्-तिलकम् ; अमरस्य ! रथोद्धता]॥९॥ 15 अङ्गुलीयं च । यद् गौडः
शाटककण्टकटविटङ्का "पारिहार्येऽसुरीये च बालकः स्यान्न योषिति"।
मञ्चकमेचकनाकपिनाकाः। फलका, फलकम्-खेटकम् । यन्माला
पुस्तकमस्तकमुस्तकशाका "पुंसि वा फलं फलकम्"।
वर्णकमोदकमूषिकमुष्काः ॥ १० ॥ फलकान्तत्वात् शारिफलकः शारिफलकम्-अष्टापदः । एते शब्दाः पुं-नपुंसकाः । शाटकः, शाटकम्-वस्त्रविशेषः, 20 यन्माला
दुर्गस्य । कण्टका, कण्टकम्-वृक्षभेदी, रोमाचंश्च नन्दी । "नरेऽपि शारिफलकम्"।
क्षुद्रसत्त्वश्चेति गौडः । टङ्कः, टङ्कम्-पाषाणादिच्छेदोपकरणम् मालकः, मालक्रम्-ग्रामान्तरालाटवी; दुर्गः। अलकः, गिरिशृङ्गं च हर्षारुणयोः । गौडस्तुअलकम्-चूर्णकुन्तलः; गौडशेषः । भूलकः, मूलकम्-शान- “जङ्घायां स्त्री पुमान् खड्गकोशे पाषाणदारणे । विशेषः । यदभरः
खनित्रे टङ्कणे नीलकपित्थे टङ्कमस्त्रियाम्" ॥ 25 “अस्त्री मूलकम्"।
विटङ्कः, बिटकम्-कपोतपाली । गृहेषु पक्षिविश्रामार्थ बहितिलका, तिलकम् -पुण्डम् । यद् गौर:
निर्गतं दारु वक्रदार्वाधारः । तत्र हि कपोतपतिरुत्कीर्यते।
यम्माला-- "अस्त्री तु चित्रके"।
80 पङ्कः, पङ्कम्-कर्दमः, पापं च । यद् गौडः
"विटङ्को वा नपुंसकम्” । "पु-नपुंसकयोः पङ्कः कर्दमे किल्बिषेऽपि च”। मञ्चकः, मञ्चक्रम्-पल्यङ्गः । मेचकः, मेचकम्-वर्ण
पातकः, पातकम्-पापम् ; दुर्गस्य । कोरकः, कोरकम्- विशेषः । द्वयोगः । नाकः, नाकम्-आकाशम् , खर्गश्च । कुलम् । यद् गौडः
"पुंसि नाकः खर्गान्तरिक्षयोः” इति माला । "कोरकोऽस्त्रिया"।
श्लीबे हर्षः। पिनाकः, पिनाकम्-रुद्रस्य धनुः, तटकुल 63 अर्थप्राधान्यात् क्षारकः, क्षारकमित्यपि; पुंस्यमरः । क्लीबे- च । यदमरःऽरुणः । करका, करकम्-कमण्डलुः, करङ्गश्च । यद् गौडः- "पिनाकोऽस्त्री शल-शरधन्वनीः" ।
www