Swopagnyashabda maharnavnyas Bruhannyasa Part 1

Author(s): Hemchandracharya, Lavanyasuri
Publisher: Jain Granth Prakashak Sabha

Page 451

द्वपाश्रयमहाकाव्ये प्रथमः सर्गः ।
-
-
"दूरादामयस्य" [७.४.९९.] इत्यादिना तुतः ॥ अतीति । स इव निष्कलका निर्दोषा ये गुणा दयादयः । ईश्वरभालस्थस्य किम् ? अनन्त इन्द्र । इन्द आसिताः॥ पय अने। “दूरादा- | हि कलामात्रस्येन्दोः प्रतिपदिन्दोरिव निष्कलङ्कत्वात् तैरन्वितः। मश्रस्य" [७. ४. ९९.1 इत्यादिना प्रतः ॥ रोरिति किम ? | नन्वत्र पुरे को गुणो येनैवंविधगुणोपेतो मुनिजनोऽत्र तिष्ठति प्रातरत्र ॥ ७० ॥
तत्राऽऽह । यतः सदा सर्वदा साध्युदये साधूनां मुनीनामीस्तपः-40 । स्वर्वासिनामपि रनिर्भवेदत्र मनोरमे ।
संयमादिलक्ष्मीस्तस्या उदयो वृद्धिर्यत्र तस्मिनिर्जीवक्षेत्रताविशु
द्धाहारप्राप्त्यादिसंयमगुणोपेततया मुनिजनप्रायोग्य इत्यर्थः ॥ देहि नः सुमनश्नेति देहिनामिह भारती ॥ ७१ ॥
वृक्षलता। लता न च। अव्यलोक । इत्यत्र "व्योः" [२३] ___ अत्र पुरे खासिनामपि देवानामपि रतिः सुखं भवेत् ? |
1 इति क्योर्लक् ॥ पदान्त इत्येव ? भव्याजय्य । कश्चित् तु संभावने सप्तमी । इदमहं संभावयामीत्यर्थः। यतः किंभूते ? | मनोरमे नानाद्भुतालयत्वाचित्तावर्जके । तथेह पुरे देहिनां |
| स्वरजयोरनादिस्थयोर्यकार-वकारयोर्घोषवत्यवर्णादन्यतोऽपि लो-45 10 प्राणिनां हे सुमन ३ औदार्यधार्मिकत्वादिगुणैः शोभनचेतस्क! | पामच्छति । अध्यन्दु । साध्युदये ॥ ७३ ॥ नोऽस्मभ्यं किश्चिद् देहीति भारती वाणी नास्ति । सर्वस्येश्वर- वन्ध एते दशा अस्याः कमले क इव भ्रमः। स्वेन याचकानामभावाद् याचकदर्शनेनैव यथाकामं दानाद् वा ॥ क इत्थं नेह कामिन्याः स्तुत्या अन्योऽन्यमुद्यताः॥ मनोरमे । इत्यत्र "घोषवति" [२१] इत्युत्वम् ॥ घोषव-
पवन कामिन्याः स्तुत्यै लोचनाद्यव्यवसौन्दर्यवर्णनायेह पुरेऽन्योन्यं
जारी तीति किमी देहिनः समन३॥ अत इत्येव? रतिर्भवेत् ।। के नोटाता: कथमित्याह । हेवन्धो नाममा
के नोद्यताः? कथमित्याह । हे बन्धो! बान्धवास्याः प्रत्यक्षायाः 50 18सुमन नेति ॥रोरित्येव? खर्वासिनाम् ॥ ७१॥
कामिन्या एते प्रत्यक्षे दृशौ नेत्रे कमले। अत्रार्थ क इव भ्रमः
को नाम संशयः? इवोऽसंभावनायाम् । एते दृशौ पने एव । भो गन्धर्वा भगो नागा अघो देवाः किमीदृशम् । अत्रार्थे न काऽप्यसंभावना कार्येत्यर्थ इत्थम् ॥ ७४ 13 पुरमस्त्येवमत्रोच्चैर्वदन्ति व्योमचारिणः ॥ ७२ ॥ अघो अर्क! भगो ईश! भो इन्द्र ! उ चतुर्भुज!। स्पष्टः । नवरमोत्यत्र विषयसप्तम्याः स्थाने त्रप्। निरुप- |
इत्यादौ ब्रह्मयज्ञस्य स्मरन्ति ब्राह्मणा इह ॥ ७५॥ 55 मत्वादत्र पुरविषये व्योमचारिणो विद्याधराया एवं वदन्ति। भो।
इह पुरे ब्राह्मणा द्विजा ब्रह्मयज्ञस्याध्ययनस्यादौ प्रारम्भेऽयो 20 भगो अघो इत्यामन्त्रणेऽव्ययानि ॥
अर्क ! हे रवे ! भगो ईश ! हे शंभो । भो इन्द्र ! उ चतुर्भुज! गन्धर्वा भगोः। भो गन्धर्वाः। भगो नागाः। अघो देवाः।
देवाः।। हे विष्णो! जयेत्यादिका क्रिया सर्वत्राध्याहार्या । इत्येवंप्रकारेण इत्यत्र “अवर्णभो" [२२] इत्यादिना रोल्क् ॥ घोषवतीत्येव ? स्मरन्यर्थादर्कादीन् । निर्विघ्नाध्ययनप्रवृत्तये अर्काद्यभीष्टदेवताः देवाः किम् ॥ ७२ ॥
स्मृत्वा ब्राह्मणा वेदाध्ययनं कुर्वन्तीत्यर्थः ॥ ७५ ॥ 60 सदा साध्युदयेविन्दुनिष्कलङ्कगुणान्वितः। अघोयिन्द्र ! भगोयिन्दो! भोयादित्यायु विष्णवु । 28 भन्याजय्याव्यलोकोऽस्मिन्नच वृक्ष लतान च॥७३॥ | असावु कयु वोऽत्रेति नृपे पृच्छन्ति खेचराः ॥७६॥
__अत्र नृपेऽत्र पुरेऽस्ति यो नृपस्वत्र विषये खेचरा देवा इन्द्राअस्मिन् पुरे भविष्यति गुणपात्रमिति “भव्यगेय" [५.१.
दीन् पृच्छन्ति । कथमित्याह ? अघो इन्द्र ! भगो इन्दो ! भो ७] इत्यादिना कर्तरि ये भव्यो मोक्षगमनयोग्योऽत एवाजय्यो
आदित्या द्वादशार्का ! उ विष्णो! वो युष्माकं मध्येसौ नृपः कः165 भावतः सर्वविरतिसामायिकान्त्रितत्वेन रागाद्यान्तरशत्रुभिर्जेतुम
कि प्रश्ने। युष्माकं मध्येसौ किमिन्द्रः, किं वेन्दुः, किं वा कोडशक्योऽत एव चाव्ययं मोक्षं करोति । णिच् । अव्ययतीति
| प्येको रविः, किं वा विष्णुरिति । अत्रत्यनृप ऐश्वर्य-कान्तत्वतेज30 विचि अव्यय मोक्षसाधको यो, लोकः स मुनिजनः । वृक्ष वृक्षाणां व्रश्चनं "कुसंपदादिभ्यः क्विप्”[५.३.११४] इति क्विपि वृक्षवृश्चं
स्वित्व-रक्षकत्वादिगुणदर्शनादिन्द्र-चन्द्रा-ऽऽदित्य-विष्णुशहयवं करोति णिच्यन्त्यखरादिलोपे वृक्षवयति विपि वृक्ष वृक्षाणां
प्रश्नः। विष्णवु, असावु, कयु, इत्यत्र त्रयोप्युजः पादपूरणे ॥६॥ छेदको न च नैवास्ति । एवं लता न च । लताच्छेदकोऽपि । तयोश्वरास्तयाऽऽरामा इमेऽसाववनीपतिः। 70
नवास्ति । वृक्षलता जन्मजराजीवनमरणारोहणाहारादिसचेतन- | बन्धवत्र साधवीशस्वागन्ताविति बागिह ॥ ७७॥ 35 धर्मवश्वेन सचेतना इतिताःप्राणातिपातनिवृत्तत्वेन न च्छिनती- इह पुर आगन्तावागन्तुकजनविषये बागस्ति । यथा है त्यर्थः। यतोऽध्यारूढ उभीशमध्युः । स त्रासाबिन्दुश्चाध्विन्दुः। बन्धो बान्धव । साधो । शिष्ट । मे त्वया पूर्व वार्तया वृताख
wwwwwwwwm
anamminimammummermanner
mamimawww.