Shobhan Stuti Vruttimala Part 02

Author(s): Rihtvardhanvijay
Publisher: Kusum Amrut Trust

Page 187

378 शोभनस्तुति-वृत्तिमाला दे० व्या०-राजीति / सा जिनानां-तीर्थंकराणां राजी-पङ्क्तिः अलम्-अत्यर्थं यथा स्यात् तथा मां अव्याद्-रक्षतादित्यन्वयः / 'अव रक्षणे' धातुः / 'अव्यात्' इति क्रियापदम् / का की ? / राजी / केषाम् ? / जिनानाम् / कं कर्मतापन्नम् ? / माम् / किंविशिष्टा जिनानां राजी ? / 'राजीववक्त्रा' राजीवंकमलं तद्वद् वक्त्रं-मुखं यस्याः सा तथा / “पत्रं राजीवपुष्करे” इत्यभिधानचिन्तामणिः (का० 4, श्लो० 227) / पुनः किंविशिष्टा ? / 'अतिहृद्या' अतिशयेन हृदयङ्गमा / पुनः किंविशिष्टा ? / बोधिकावोधजनका / कस्य ? / ‘अमलमतेः' अमला-निर्मला मतिः-बुद्धिः यस्य स तस्य / पुनः किंविशिष्टा ? | 'अव्याधिकालाननजननजरात्रासमाना', व्याधिः-पीडा, कालाननं-यममुखं मरणमिति यावत्, जननंउत्पत्तिः, जरा-विस्रसा, त्रासः-आकस्मिकं भयं, मानः-स्मयः, एतेषां पूर्वं 'द्वन्द्वः' ततो न विद्यन्ते व्याधिकालाननजननजरात्रा-समाना यस्याः सा तथेति समासः / पुनः किंविशिष्टा ? / 'असमाना' (नास्ति) सदृशो यस्याः सा तथा, धर्मचक्रवर्तित्वात् / यत्तदोर्नित्याभिसम्बन्धात् / (या) जिनानां राजी भीतिहत्, वर्तत इत्यध्याहारः / 'वर्तते' इति क्रियापदम् / का कर्जी ? | जिनानां राजी / किंविशिष्टा जिनानां राजी ? / 'भीतिहृत्' भीतिं हरतीति भीतिहृत् / कस्मिन् ? / 'तरलतरलसत्केतुरङ्गत्तुरङ्गव्यालव्यालग्नयोधाचितरचितरणे' अतिशयेन तरलाः तरलतराः चञ्चला इत्यर्थः, ते च ते लसन्तो-राजमानाः केतवः-पताका येषु एतादृशां रङ्गतां-चलतां तुरङ्गाणां व्यालानां-दुष्टदन्तिनां च विशेषेण लग्ना ये योधाःसुभटाः तैः चितो-व्याप्तो रचितः-प्रारब्धो यो रणः-संग्रामः तस्मिन् / / इति द्वितीयवृत्तार्थः / / 90 // ध० टीका-राजीति / 'राजी' परम्परा / 'राजीववक्त्रा' कमलानना / 'तरलतरलसत्केतुरङ्गत्तुरङ्गव्यालव्यालग्नयोधाचितरचितरणे' तरलतरलसत्केतवः-कम्प्रतरविलसच्चिह्नका रङ्गतां-चलतां तुरङ्गाणां व्यालानां च-दुष्टदन्तिनां व्यालग्ना-भिटिताः कृताधिरोहणा वा ये योधाः-सुभटास्तैराचित-आकीर्णो रचितः-कृतो यो रणः-सङ्ग्रामः तत्र / भीतिहृत्' भयहरा / 'या' | ‘अतिहृद्या' अतीव हृदयङ्गमा / 'सारा' उत्कृष्टा / 'सा' / 'आरात्' दूरात् अन्तिकाद् वा / 'जिनानां' तीर्थकृताम् / 'अलं' अत्यर्थम् / 'अमलमतेः' निर्मलधियः / ‘बोधिका' बोधिजनका / 'मा' शब्दो मामित्यस्यार्थे / 'अधिकामात्' अधिकः-उत्कटो य आमो-रोगस्तस्मात्, अथवा आधिश्च कामश्च आधिकामं तस्मात् / 'अव्यात्' पायात् / 'अव्याधिकालाननजननजरात्रासमाना' कालाननं-यममुखं मरणमित्यर्थः, न विद्यते व्याधिश्च कालाननं च जननं च जरा च त्रासश्च मानश्च यस्याः सा / 'असमाना' असदृशी / या इत्थंभूते रणे भीतिहत् सा जिनानां राजी मा अधिकामादव्यादित्यन्वयः / / 90 / / 1. इदं विचारणीयम् /