________________
૧૦ : શરીર અને રૌતન્યનું ભિન્નપણું પિતાના અભેદ અખંડ જ્ઞાન સ્વભાવની પ્રતીતિને, શ્રદ્ધાને વિતરાગદેવ સભ્ય દર્શન કહે છે.
શરીરને અમુક ભાગ કપાય કે નાશ થાય તેથી જ્ઞાન સ્વભાવી આત્માને કેઈ ભાગ નષ્ટ થતો નથી કેમકે તે ચેતનતાનો અખંડ અરુપી છે. શરીરને સંયોગ જડ રૂપી પદાર્થ છે. તેના એક એક પરમાણું ભિન્ન છે જડ ચેતન બન્નેના લક્ષણ તદ્દન ભિન્ન છે શરીરના લાખ કે કરેડ ટુકડા થાય તો પણ ચેતના તો અખંડ જ છે. માટે શરીર તારૂ નથી, અખંડ ચેતન તારી વસ્તુ છે. ૨
શરીર અને ચેતન કદી એક થવાના નથી શરીરમાં રોગ થતા જ્ઞાનીઓને દુ ખ થતું નથી, પર તુ મહી ને દુઃખ થાય છે. કારણ કે શરીરમાં રોગ થયો તે દુખનું કારણ નથી પરતુ શરીર સાથે જે એકત્વ બુદ્ધિ તે જ ૬ ખનું કારણ છે .
કદાચ સાધક દશામા સમ્યગુ દશી આત્માને શરીરના રોગને કારણે અ૫ દુ ખ થાય તો તે રાગને કારણે પિતાના પુરુષાર્થની ખામીને કારણે ૬િ ખ થાય છે. અજ્ઞાનીને જે દુ ખ થાય છે તે શરીરની એકત્વ બુદ્ધિના કારણે દુખ થાય છે. પર તુ શરીરમાં રોગ થયે તેના કારણે કેઈને દુખ થતું નથી ૪
- હે ભવ્ય છે ! શરીર અને આત્મા બન્ને જુદા જુદા જ છે આ માટે તું અતરમુખ થઈને સ્થિર શાન્ત મન વડે પાંચ મિનીટ પણ તારા સ્વનું ચિતવન કરી તેમાં સ્થિર થા કહે કે મારો આત્મ જડથી. શરીરથી, મનથી. વચનથી સદા પર છે પર છે આવા ચિંતનથી શરીરના બધા રાગ ખતમ થઈ જશે નાશ થઈ જશે. ૫