________________
જ્ઞાનચક્ષુ
૧૧૫ અધ્યાત્મિક જ્ઞાન આત્મીક જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય ત્યારે જ સાચી પ્રગતિ અને સાચી કેળવણી છે. ૧
આત્મા પિને જ પિતાનો મિત્ર છે. અને પોતે જ પોતાને શત્રુ છે. સતપંથમાં ચાલનાર આત્મા પિતાને શત્રુ છે, અને સત પંથમા ચાલનાર જીવાત્મા પિતાને મિત્ર છે. માટે હે સત્યાથી નિશ્ચય કર કે આત્મામાં જ નિવાસ કરે છે. બોલમાં 2 બેલમાં 2 બોલમાં 2 રે આત્મ સિવાય બીજું બોલ મા . આજે માનવી વિજ્ઞાન દ્વારા કુદરત પર કાબુ મેળવવાનું ગુમાન ભલે કરે, પણ કરૂણતા તો એ છે કે એમ કરવા જતાં એ પિતાની જાત પરનો કાબુ ગુમાવને જાય છે. ૨ - અજ્ઞાનીનું લોભી મન તળીયા વગરના ખડિત પાત્ર સમાન છે તે દીયે કેમ ભરાય, અન તા પુરૂષાર્થ કરે તોયે ન ભરાય તે ન જ ભરાય. ૩
મોહમાયાના પડળના બંધનથી આ ધ બનીને માન ભૌતિક ભેગ વિલાસના સુખ, વિલાસ શ ખલાને છીપલી પાછળ વ્યર્થ ફાંકા મારે છે. અને રત્નચિંતામણી સમાન માનવ દેહને વ્યર્થ ગુમાવી નાખે છે. ૪
જ્ઞાનીઓ વિચારે છે કે, ભૌતિક વિજ્ઞાનની શકિત અને વીતરાગ ધર્મની પદ્ધતિ બન્ને જુદી છે. એને સાથે સમન્વય કરનારા જીવતા જ મરેલાં પડેલાં છે, કારણ બનેની ભૂમિકા જ જુદી છે, એક શકિત સહારક છે, ત્યારે બીજી શકિત તારક છે પણ
પાર્થિવ દુનિયાને ત્યાગી આ તર પ્રદેશમાં તમારું સ્થાન જમાવે કે જ્યાં અન ત શાન્તિ ખૂબ આનંદ છે, ત્યાં સુખદ સ્વસ્થતા છે. ૬
સંસારના સંકલ્પ વિકલ્પોને ત્યાગી, સંસારની આસકિત છેડી, જરા શાન્ત ભાવે વિચારો કે, દુ ખ શાથી અને શામાંથી, તેને ઉત્તર છે રાગ અને દોષથી દુ ખ ઉત્પન્ન થાય છે પ્રભુ કહે છે હે ગૌતમ ? અજ્ઞાન જેવું કઈ દુખ નથી અને રાગપ, મિથ્યાત્વ જેવું કોઈ બીજી પાપ નથી. આનો ટુકો અર્થ એ છે કે, પાપથી દુ ખ છે.
