________________
સમ્યફ સાધના
આ લેકમાં આત્મધ્યાન એ કલ્પવૃક્ષ સમાન છે, તે વૃક્ષ જ્ઞાન રૂપી પુષ્પથી સુશોભિત છે, અને હંમેશા સુખપ્રદ છે, એવા મેક્ષરૂપી ફળથી લચેલુ છે ૫૭
જેમ સુર્યોદયથી અધિકારનો નાશ થાય છે, તેમ યોગીના આત્મ ધ્યાનના પ્રભાવે, લાખો જન્મમાં એકત્રિત કરેલ, સવા કર્મો ક્ષણવારમાં નાશને પામે છે. ૫૮
સકલ શારીરીક ક્રિયાને ત્યાગ કરી મનને બ્રહ્મર ધમાં સ્થિર કરવામાં આવે, તે પ્રક્રિયાને સૂક્ષ્મ નિરાકાર ધ્યાન કહેવામાં આવે છે પ૯
ધ્યાનનું લક્ષણ ચંચળતાથી રહિત ઉપગને એક જ વસ્તુમાં સ્થિર ચિતન રૂપ ચિત્ત નિરોધ તે ધ્યાન છે. અને તે નિજ અને સંવરનું કારણ છે. ૬૦
ધ્યાનની સામગ્રી રૂપ પરિગ્રહને ત્યાગ, કષાયને નિગ્રહ, વ્રતને સ્વીકાર, અને મન, ઇન્દ્રિયોને જય આ મુખ્ય સામગ્રી છે. મનને જીતવું જોઈએ મનને જીતવાથી ઈન્દ્રિયોને પણ જય થાય છે નિત્ય સંસાર ભાગે દેડતા ઈન્દ્રિયરૂપી ઘોડાઓને મનને વિજેતા જ્ઞાન અને વૈરાગ્યરૂપ બે લગામ વડે રોકવા સમર્થ બની શકે છે ૬૧
જે જે ઉપાયો દારા ચ ચલ ચિત્ત વશ કરી શકાય, તે જ ઉપાય ધ્યાનીએ સતત સેવવા જોઈએ અને તેનાથી અટકવું ન જોઈએ ઈન્દ્રિ
ના વિષયથી પાછ કરેલ સ્વાધ્યાયમાં, સદા પ્રયત્નશીલ, અને આત્મ ભાવનાઓને સારી રીતે ચિ તવો ગી મનને વશ કરી શકે છે. ૬૨
પુન , પુન , અભ્યાસ કરનારાઓનું ધ્યાન પણ સ્થિરતાને પામે છે. ૬૩
ધ્યાન કરવાના ઈચ્છું કે, સ્વાત્મ શ્રેષ્ટ છે એમ જાણીને તેમાં યથાસ્થિત રીતે શ્રદ્ધા કરીને, અને આત્માથી ભિન્ન બીજુ બધુ અનુપચોગી હેવાથી તેને ત્યાગ કરીને, સ્વાત્માને જ સમ્યક જાણે અને જુએ. ૬૪
પ્રથમ પોતાની આત્મ સ્વરૂપની પુન પુન ભાવના કરે, અને મનને એકાગ્ર કરી તેમાં લીન કરે. જે કાલ્પનીક ભયથી સ્વાભ ભાવનાને
