________________
૨૬
સભ્યતૢ સાધના
પના કવ્યન અકાર રૂપ અતિશય દુર્નિવાર અજ્ઞાન અંધકાર, અનાદિથી, જીવને પાધીન કરી રહ્યો છે. વર્તમાનમાં તે જીવ સ્વ ચિંતન કરે તે વિકાસ સાધી શકવા સમર્થ છે. ૧૨
રાગઢ ધમમત્ત્વના અશા
પરની તાકાત નથી કે, તે આત્મામા
પ્રગટાવી શકે, ૧૯
આ સસાર તે સ્વાર્થનો મધપુડા છે, કુનેહનુ' કારખાનુ છે, અને ચાલાકીના ચાતરી છે ૧૪
આ જીવાત્મા અને ત કાળથી પાતાને દેહ દ્રષ્ટિથી જ લેઇ રહ્યો છે. તેથી તેને પાતાના આત્મા જણાતા નથી. તે સ્વ તરફ દ્રષ્ટિ કરે, તે તે શુદ્ધ સ્વરૂપે જ છે. શુદ્ધસ્વરૂપનાં અનુભવને સમ્યગ્દર્શન કહે છે, ૧૫
સમ્યગ્ ન આત્માના ગુણ છે. આત્માને શ્રદ્ધા ગુણુ સ્વચ્છ અવિકારી છે. તે ગુણ સંસાર અવસ્થામાં પરિણમ્યા છે. તે જ્યારે પોતાના સ્વભાવમાં પરિણમે ત્યારે જરૂર મોક્ષ માના અંશેા પ્રગટે નહિતર અનાદિના સંસાર ઉભો જ છે. ૧૬
આત્મ તત્ત્વ નિવિકલ્પ છે, તે શુદ્ધ જ્ઞાન ગોચર છે. મન કે વચન ગાયર નથી આ મારૂ છે, આ મારૂં નથી તેવા પ્રકારના વિકલ્પા તને ભવાત‘રમા ઉપાડી જશે. આત્મ હિત તે માત્ર શુદ્ધ સ્વરૂપના અનુભવમાં જ છે, બધા વિકલ્પે રહિત શુદ્ધત્વને અનુભવ છે. ૧૭
જ્યા સ સાર ત્યાં ધર્મ નથી. ધર્મ છે, ત્યા સસાર નથી. રાગ ષ, માહ સકલ્પ-વિકલ્પ તે સંસાર પાતાના સ્વભાવથી દુર થવુ તે સંસાર સંસાર ન રહે તેના માટે તે ધર્મ કરવા છે. ૧૮
ધર્મ કશું ના કંઇક સારૂ માળે, વર્તમાનમાં જે મળ્યુ છે, તે શુ કરી લેવુ છે, કંઇજ નૅઋતુ નથી, આશા રહિત થઇ જાએ. ૧૯