________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(१०) वैशेषिक दर्शन पदार्थनो षड्व्य मा समावेश
ते वस्तुनो व्यतिरेक धर्मछे माटे वैशेषिक मतपण षड्द्रव्यमां समाइ जायछे. वळी वैशेषिक द्रव्यना पृथिवी अप, तेज वायु आकाश. काल, दिशा, आत्मा, मन ए नव भेद कहेछ. ते संबंधी समजवु के-पृथ्वी, अप, अग्नि वायु एतो एकद्रिय जीव जाणवा, पृथ्वीरूप शरीर धारण करी जे जीवो रबाछे ते पृथ्वीकायना जीवो समनवा, अने शरीरतो पुद्गल द्रव्यमां आव्यु. एम ए चार पण आत्मद्रव्य ठयो. पण कर्मयोगे शरीर भेदे नाम जुदां पडयांछे. दिशीतो आकाशमा मळी जायछे अने आकाश ए आकाशास्तिकाय द्रव्य जाणवू. मनते आत्मानुं संसारपिणामां उपयोग प्रवर्तवानुं द्वारछे तेथी ते भिन्न द्रव्य कहेवाय नहीं. वैशेषिक मतवादी सामान्य विशेष ए बेने भिन्न पदार्थ मानेछे ते पण युक्त नथी
गाथा. तथाहि सकलशास्त्रे पक्षद्धयं, जातिपक्षो व्यक्तिपक्षश्च तत्रजातिः सामान्य व्यक्तिस्तुविशेषः इतिवचनात् सामान्येतुसर्वेषामेव नित्यत्वं सत्ताप्रतिपादनपरत्वात् यथागोत्वाश्वत्वादिकं नित्यं नतु गैर श्वोवानित्यः व्यक्तिपक्षेत्वनित्यमेव यस्तुजातिपक्षः सत्वस्माकं जैनानां द्रव्यार्थिकनयः व्यक्तिपक्षः स्त्वस्माकं पर्यायार्थिकनयः
For Private And Personal Use Only