________________
पञ्चवस्तुके संलेखनाद्वारम् ]
[६३३
वृत्तिः- 'क्षेत्रे भरतैरावतयोर्भवन्ति' शुद्धपरिहारिकाः, 'संहरणवर्जिता नियमाद्', इयमेषां स्थितिः, 'अत एव' भरतैरावतभावाद् 'विज्ञेयं यदन कालेऽपि नानात्वं', प्रतिभागाद्यभावादिति गाथार्थः ॥ १५२९ ॥
વિસ્તૃત અર્થ તો ગ્રંથકાર કહે છે–
ક્ષેત્રની વિચારણામાં શુદ્ધપરિહારિકો (જન્મથી અને સદૂભાવથી) ભરત અને ઐરાવતક્ષેત્રોમાં જ હોય. તેમનું સંકરણ ન જ થાય એવો નિયમ છે. શુદ્ધપરિહારિકો ભરત-ઐરાવતમાં જ હોવાથી म डालनी विया२९॥मा ५९ भिन्नता वी. (प्रतिभागाद्यभावाद् =) ॥२९॥ 3 शुद्ध प्रतिरो અવસર્પિણી-ઉત્સર્પિણીકાલમાં પહેલા વગેરે આરામાં અને નોઉત્સર્પિણી અવસર્પિણીકાલમાં કોઈ પણ આરામાં ન હોય. (અવસર્પિણીમાં જન્મથી ત્રીજા-ચોથા આરામાં અને સભાવથી ત્રીજાચોથા-પાંચમા આરામાં હોય. ઉત્સર્પિણીમાં જન્મથી બીજા-ત્રીજા-ચોથા આરામાં અને સદૂભાવથી त्री-योथा मामा डोय.) [१५२८] चारित्रस्थितिमभिधातुमाह
तुल्ला जहण्णठाणा, संजमठाणाण पढमबिइआणं ।
तत्तो असंखलोए, गंतुं परिहारिअट्ठाणा ॥ १५३० ॥ वृत्तिः- 'तुल्यानि जघन्यस्थानानि' स्वसङ्ख्यया 'संयमस्थानयोः प्रथमद्वितीययोः'सामायिकच्छेदोपस्थाप्याभिधानयोः, 'ततो' जघन्येभ्यः संयमस्थानेभ्यो ऽसङ्ख्यांल्लोकान् गत्वा' क्षेत्रप्रदेशस्थानवृद्ध्या 'परिहारिकस्थानानि' भवन्ति, संयममधिकृत्येति गाथार्थः ॥ १५३० ॥
ताणवि असंखलोगा, अविरुद्धा चेव पढमबीआणं ।।
उवरिपि तओ संखा, संजमठाणा उ दोण्हंपि ॥ १५३१ ॥ वृत्तिः- 'तान्यपि' परिहारिकसंयमस्थानानि असङ्ख्येया' लोकाः, प्रदेशस्थानवृद्ध्येतावन्तीत्यर्थः, तानि 'चाविरुद्धान्येव प्रथमद्वितीययो'रिति, शुद्धिविशेषात् सामायिकच्छेदोपस्थाप्यसंयमस्थानानामिति भावः, 'उपर्यपि ततः' परिहारिकसंयमस्थानेभ्यः 'असङ्ख्येयानि' शुद्धिविशेषत: 'संयमस्थानानि 'द्वयोरपि' सामायिकच्छेदोपस्थाप्ययोरिति गाथार्थः ॥ १५३१ ॥
ચારિત્રનાં સ્થાનો કહે છે
સામાયિક અને છેદોપસ્થાપનીય ચારિત્રનાં સંયમ સ્થાનોમાં જે જઘન્ય સ્થાનો છે તે પરસ્પર તુલ્ય છે. તે જઘન્ય સંયમસ્થાનોથી અસંખ્ય લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ સંયમસ્થાનો વ્યતીત થયા પછી પરિહારિક ચારિત્રનાં સંયમસ્થાનો છે. [૧પ૩૦] તે પરિવારિક સંયમસ્થાનો પણ અસંખ્ય લોકાકાશ પ્રદેશ પ્રમાણ છે, અને સામાયિક-છેદોષસ્થાનીયની અવિરુદ્ધ છે, અર્થાત્ સામાયિક-છેદોપસ્થાનીય ૧. અર્થાતુમહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં આ કલ્પન હોય, ભરત-ઐરાવત ક્ષેત્રોમાં પણ પહેલા છેલ્લા તીર્થકર સિવાયના મધ્યમ બાવીસ તીર્થકરોના
शासनमा ५ मायनलीय. शुमो... मा. आ. १४३१.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
