Panchvastukgranth Part 2

Author(s): Haribhadrasuri, Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust

Page 357

६५० ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते आहऽप्पवहणिमित्तं, एसा कह जुज्जई जइजणस्स । .
समभाववित्तिणो तह, समयत्थविरोहओ चेव ? ॥१५८३ ॥ वृत्तिः- 'आह- आत्मवधनिमित्तमेषा'-संलेखना 'कथं युज्यते ?, यतिजनस्य समभाववृत्तेः' सतः, 'तथा समयार्थविरोधतश्चैवेति गाथार्थः ॥ १५८३ ॥ विरोधमाह
तिविहाऽतिवायकिरिआ, अप्पपरोभयगया जओ भणिया।
बहुसो अणिट्ठफलया, धीरेहिं अणंतनाणीहिं ॥ १५८४ ॥ वृत्तिः- 'त्रिविधा अतिपातक्रिया', कथमित्याह-'आत्मपरोभयगता यतो भणिता' समये 'बहुशोऽनिष्टफलदे'यं क्रिया 'धीरैरनन्तज्ञानिभिः'-सर्वज्ञैरिति गाथार्थः ॥ १५८४ ।।
भण्णइ सच्चं एअं, ण उ एसा अप्पवहणिमित्तंति ।
तल्लक्खणविरहाओ, विहिआणट्ठाणभावेण ॥ १५८५ ॥ __ वृत्तिः- 'भण्यते-सत्यमेतत्'-त्रिविधातिपातक्रियेति, 'नत्वेषा' संलेखना क्रिया 'आत्मवधनिमित्तेति', कुत इत्याह-'तल्लक्षणविरहात्' आत्मवधक्रियालक्षणविरहात्, विरहश्च 'विहितानुष्ठानभावेन' हेतुनेति गाथार्थः ॥ १५८५ ।।
जा खलु पमत्तजोगा, णिअमा रागाइदोससंसत्ता ।
आणाओ बहिभूआ, सा होअइ वायकिरिआ य ।। १५८६ ॥ वृत्तिः- 'या खलु प्रमत्तयोगात्' सकाशात् 'नियमाद्रागादिदोषसंसक्ता' स्वरूपतः, 'आज्ञातो बहिर्भूता' उच्छास्त्रा सा भवत्यतिपातक्रिया', इदं लक्षणमस्या इति गाथार्थः ।। १५८६ ।।
जा पुण एअविउत्ता, सुहभावविवड्ढणा अ नियमेणं ।
सा होइ सुद्धकिरिआ, तल्लक्खणजोगओ चेव ॥ १५८७ ॥ वृत्तिः- 'या पुनरेतद्वियुक्ता' क्रिया शुभभावविवर्द्धनी च नियमेना'यत्यां ‘सा भवति शुद्धक्रिया', कुतः ? 'तल्लक्षणयोगत एवेति गाथार्थः ॥ १५८७ ॥
પૂર્વપક્ષ- સમભાવમાં રહેલા સાધુને સંલેખના યોગ્ય નથી, કારણ કે તે આત્મવધનું (= सत्मघातन) १२९८ छ, भने (मेथी) स्त्रना अर्थ साथे विरो५ आवे छे. [१५८3] विरोध કહે છે. કારણ કે ધીર સર્વજ્ઞોએ શાસ્ત્રમાં સ્વની, પરની અને સ્વ-પર ઉભયની એમ ત્રણ પ્રકારની અતિપાતક્રિયાને (= નાશ કરવાની ક્રિયાને) બહુવાર અનિષ્ટફલને આપનારી કહી છે. [૧૫૮૪] ઉત્તરપક્ષ- ત્રણ પ્રકારની અતિપાતક્રિયા બહુવાર અનિષ્ટફલને આપનારી છે એ સાચું છે. પણ સંખનાની ક્રિયા આત્મવધનું કારણ નથી. કારણ કે આત્મવધની ક્રિયાનું લક્ષણ એમાં નથી.