Naymargopdeshika

Author(s): Shankarlal Dahyabhai Kapadia
Publisher: Shankarlal Dahyabhai Kapadia

Page 9

ગુણ પર્યાય દ્રવ્યશું બને સેહી જન હે સાચા-પરમગુરુ
જન કહે કર્યો હવે. જૈન કેવી રીતે થવાય ? એ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં તેઓશ્રી જે અનેક વાતે ફરમાવે છે, તેમાં એક વાત આ પર્ણ છે કે જે સ્યાદ્વાદને પૂર્ણપણે જાણે છે, જેની વાણુ સદા નયવાદથી ગર્ભિત છે, જે વસ્તુને તેના ગુણ, પર્યાય અને દ્રવ્ય એ ત્રણે સ્વરૂપે પિછાને છે, તે જે (અથવા તેની નિશ્રાએ રહેલે જ ) સાચે જૈન થવાની જોગ્યતા ધરાવે છે. અહીં પૂર્ણ સ્યાદ્વાદ લખ્યો છે. તેને અર્થ સાતે ભંગ, અને સાતે નથી પૂર્ણ વસ્તુને વિચાર સમજવાનું છે. કેઈ એક પણ ભંગ કે નયથી અધૂરે વિચાર હોય ત્યાં સુધી તે વિચાર સમગ્ર વસ્તુને જણાવી શકતું નથી.
આ પુસ્તિકામાં કેવળ નનું જ સ્વરૂપ છે. ભંગનું નથી. ભંગનું સ્વરૂપ પણ તેઓ પ્રયત્ન કરીને હવે પછી બીજી પુસ્તિકામાં બહાર પાડે તે સ્યાદ્વાદના જિજ્ઞાસુએને તે ઉપયોગી થઈ પડશે.
અહીં નયવાદ, ભંગવાદ, કે સ્યાદ્વાદ એ શું વસ્તુ છે તેને થોડા શબ્દમાં પણ સ્પષ્ટપણે સમજાવવાને આપણે પ્રયાસ કરીશું તે તે ઉચિત જ લેખાશે.
જૈન દશનમાં વસ્તુનું જ્ઞાન પ્રમાણ અને નય ઉભયથી કરવાનું ફરમાવ્યું છે, “પ્રમાણનવૈધામ: ” એ વાચક શ્રી ઉમાસ્વાતિજીનું પ્રસિદ્ધ વચન છે. વસ્તુને