________________
દ્વિતીય વિભાગ
15 સંગ્રહનય પ્ર-સંગ્રહનય એટલે શું ?
ઉ–સામાન્ય વસ્તુ સત્તા જે નિત્યસ્વાદિક ધર્મ સર્વ દ્રવ્યમાં વ્યાપક છે તે ગ્રહણ કરે તેને સંગ્રહનય કહે છે. અર્થાત્ સત્તારૂપ તત્વને અખંડપણે ગ્રહણ કરનાર દૃષ્ટિ તે સંગ્રહનય છે. તે સામાન્યગ્રાહી છે. તેને વ્યુત્પત્તિ અર્થ
લાતિ તિ સંપ્રદ. જે સંગ્રહ એકત્રિત કરે છે તે સંગ્રહનય છે.
તે વિશેષ ધર્મને સામાન્ય સત્તાએ સંગ્રહ કરે છે. પ્ર–આ નયની કેવી માન્યતા છે?
ઉ-આ નય સત્તાગ્રાહી છે, એટલે માને છે કે સર્વ જ સત્તારૂપે સરખા છે. બીજમાં જેમ વૃક્ષની સત્તા છે તેમ તેની માન્યતા છે કે “સત્' રૂપ પણ ઉચ્ચાર કરવાથી તેમાં જગતના સંપૂર્ણ પદાર્થનું ગ્રહણ થાય છે.
પ્ર-સંગ્રહનયની કેટિમાં કેવા વિચારે સમાય છે?
ઉ-જે વિચારો સામાન્ય તત્વને લઈને વિવિધ વસ્તુઓનું એકીકરણ કરવા તરફ પ્રવર્તતા હોય તે બધાજ સંગ્રહ નયની કોટિમાં સમાય છે.
પ્ર-સામાન્ય ધર્મથી શું થાય છે?
ઉ-સામાન્ય ધર્મથી અનેક વ્યકિતઓમાં એક જાતિથી એકતા બુદ્ધિ થાય છે.
પ્ર-વળી સંગ્રહ નય કે છે? ઉ–એક નામ લીધાથી સર્વગુણ પર્યાય પરિવાર સહિત
